Reichsleiter Rosenberg shtab-kvartirasi

Reichsleiter Rosenberg shtab-kvartirasi (nemischa: Einsatzstab Reichsleiter Rosenberg) — bosib olingan hududlardan madaniy boyliklarni musodara qilish va olib chiqish bilan shugʻullanadigan natsistlar tashkiloti^[1].

Tashkilot asosan bosma materiallarni (kitoblar va arxiv hujjatlarini) musodara qilish, shuningdek, bosib olingan hududlar toʻgʻrisida turli maʼlumotlarni, birinchi navbatda, bolsheviklar mafkurasi materiallarini toʻplash va ularni keyinchalik ilmiy oʻrganish va ulardan foydalanish uchun targʻibot qilish bilan shugʻullangan. Shtab xodimlari mafkuraviy xarakterga ega boʻlgan maʼlumotlardan tashqari, bosib olingan hududlarning resurs bazasi, iqtisodiyot, madaniyat, fan, taʼlim va boshqalar haqida maʼlumot toʻplaganlar. Tashkilot aʼzolari uchun Germaniya mustamlakalari, ayniqsa Sovet Ittifoqi respublikalari hududidagi materiallar qiziq boʻlgan. Ushbu tashkilotning mahalliy boʻlimlari (asosiy ishchi guruhlar) Amsterdam, Bryussel, Parij, Belgrad, Riga, Tallin, Dorpat, Minsk, Smolensk, Kiev, Xarkov, Dnepropetrovsk va Simferopolda joylashgan edi. Bosh shtab-kvartirada faoliyati mavzuli (fan, qadimiy tarix, folklor, nasl-nasab, tasviriy sanʼat, musiqa, dunyoqarash maʼlumotlari va boshqalar) bo‘lgan Sonderstaff („Sonderstäbe“ — „maxsus shtab“) ham bor edi.

Germaniya urushda mag‘lubiyatga uchragach, Rozenberg qarorgohi hujjatlari ittifoqchilar tomonidan tortib olingan va hozirda Rossiya, Ukraina va AQSh arxivlarida saqlanmoqda. Rossiya davlat harbiy arxivida 1402 („Reyxsleyter Rozenberg operativ shtab-kvartirasining arxiv fondi — ERR“) va 1401 („Reyxsleyter Rozenberg operativ shtab-kvartirasi arxiv fondining kartotekasi“) fondlari mavjud^[2]. Bosh qarorgohi hujjatlarining bir qismi Ukrainada, Kiyevda Oliy hokimiyat va boshqaruv organlarining davlat arxivida saqlanadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ Ernst Piper: Alfred Rosenberg — der Prophet des Seelenkrieges. Der gläubige Nazi in der Führungselite des nationalsozialistischen Staates. In: Michael Ley / Julius H. Schoeps (eds): Der Nationalsozialismus als politische Religion. Bodenheim bei Mainz 1997, p. 122, ISBN 3-8257-0032-1.
↑ Hoeven, Hans van der; Van Albada, Joan, 1996, „Memory of the World: Lost Memory: Libraries and Archives Destroyed in the 20th Century.“ pp. 7-15. They comment from: Bibliothekswesen und Bibliographie in der USSR. Uebersetzungen aus der Grossen Sowjetenzyklopädie. Berlin [c. 1958], 38; ELI vol. 26, 182.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[1] Ernst Piper: Alfred Rosenberg — der Prophet des Seelenkrieges. Der gläubige Nazi in der Führungselite des nationalsozialistischen Staates. In: Michael Ley / Julius H. Schoeps (eds): Der Nationalsozialismus als politische Religion. Bodenheim bei Mainz 1997, p. 122, ISBN 3-8257-0032-1.

[2] Hoeven, Hans van der; Van Albada, Joan, 1996, „Memory of the World: Lost Memory: Libraries and Archives Destroyed in the 20th Century.“ pp. 7-15. They comment from: Bibliothekswesen und Bibliographie in der USSR. Uebersetzungen aus der Grossen Sowjetenzyklopädie. Berlin [c. 1958], 38; ELI vol. 26, 182.

[1]

[2]