Refraktometr Abbe

Abbe refraktometri - Ernst Abbe tomonidan ixtiro qilingan, suyuqliklar va qattiq jismlarning sindirish koʻsatkichini oʻchash uchun moʻljalangan izual optik asbob

Taʼrifi va ishlash prinsipi

Refraktometr kollimatsiya qiluvch tizim va ikkita toʻrtburchaklar prizmalardan iborat boʻlib, ularning gipotenuza yuzlari oʻrtasida kichik boʻshliq (taxminan 0,1 mm) mavjud. Tekshirilayotgan suyuqliq boʻshliqqa joylashtiriladi. Ikkala prizmalar ham yuqori sindirish koʻrsatkichiga ega boʻlishi kerak ( $n=1.7$ sariq natriy liniyasi uchun $\lambda _{D}=589,3\,nm$ ). Refraktometrning eng oddiy dizaynida yorugʻlik mat yuzasiga ega boʻlgan yuqori prizma orqali kiradi. Undan keyin yorugʻlik tarqaladi va oʻrganilayotgan suyuqlikdan keng burchak ostida oʻtadi. Bu oraliqda pastki prizma yuzasi boʻylab sirpanadigan nur boʻladi, bu esa sinishining cheklovchi burchagiga toʻgʻri keladi. Kattaroq sinishi burchaklari boʻlgan nurlar boʻlmaydi. Shuning uchun, pastki prizmadan chiqadigan yorugʻlik, agar uning manbai monohromatik boʻlsa, oʻtkir burchakka ega boʻladi.

Kollimasiya tizimi cheksizlikka oʻrnatilgan kuzatuv trubkasi iborat boʻlishi mumkin. Prizmalardan chiqatigan yorugʻlik oqimi unga yoʻnaltiriladi. Va bu yerda sinishi koʻsatkichlari bilan kuzatilganPshkala. rizmalarni aylantirib, chiqish nurlari yorugʻlik chegarasi va masshtabni bir vaqtning oʻzida koʻrish uchun yoʻnaltiriladi, shundan soʻng suyuqlikning nomaʼlum sinishi koʻrsatkichi yorugʻlik va soyaning oʻtkir chegarasining shkaladagi holati bilan aniqlanadi.

Yorugʻlik manbalari odatda monoxromatik boʻlmaganligi uchun okulyar oldiga ikkita Amichi prizmalar koʻrishidagi kompensator oʻrnatiladi.

Abbe refraktometrining ishlash printsipi yorugʻlik nurlari chegaradan oʻtganda turli xil sinishi koʻrsatkichlariga ega boʻlgan muhitlar orasidagi interfeysda sodir boʻladigan hodisalarga, toʻgʻrirogʻi, toʻliq ichki aks etish fenomeniga asoslanadi.

Yorugʻlikning sinishi qonuni qoʻllari:

$n_{1}\sin \alpha =n_{2}\sin \beta$

α - tushuvchi nur; β - yorugʻlik nur.

Havolalar

„Рефрактометр Аббе“. Астронет. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.
„Рефрактометр Аббе“. Лабораторная работа. МФТИ (2005). 18-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-yanvar 2012-yil.