Rauxbir

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Bambergdagi „Dudlangan pivo“

Rauhbir (nemischa: Rauchbier — „dudlangan pivo“) — oʻziga xos taʼmga ega Frankoniya pivosi, bu taʼmni unga olovda dudlangan solod beradi. Unga xos boʻlgan tutun taʼmi pivoning ushbu turi bilan mukammal tarzda uygʻunlashadigan dudlangan goʻshtni eslatadi[1].

Rauxbirning paydo boʻlishi haqida afsona bor, unga koʻra bir kuni pivo zavodida yongʻin sodir boʻlgan va u yerda saqlanadigan solodga tutun hidi urib qolgan[2]. Pivo ishlab chiqaruvchi kambagʻal boʻlib, ushbu buzilgan soloddan pivo sotishga majbur boʻladi. Biroq, uning taʼmi tashrif buyuruvchilarga juda yoqdi. Shunday qilib, yangi turdagi pivo paydo boʻldi.

Rauxbir ishlab chiqarish uchun solod quritilgan boʻlishi kerak. Barcha hududlarda quyoshda quritishning iloji boʻlmagani uchun, Xitoyning dudlangan choyi kabi, ochiq olovda quritishdan foydalanilgan. Issiqlik va tutun panjara ustida yotgan xom soloddan oʻtib, uni quritgan va shu tarzda saqlash muddatini oshirgan. Sanoatlashtirishning boshlanishi bilan koʻmir va neftdan foydalangan holda yangi quritish usullari paydo boʻldi. Ushbu texnologiyalar arzonroq edi va asta-sekin olovda quritishning eski usulini oʻrnini bosdi.

Dudlanmagan solod ishlab paydo boʻlganidan soʻng, koʻpchilik pivo qaynatuvchilar uni dudlashni toʻxtatdilar. Faqat Bambergdagi pivo qaynatuvchilari bugungi kungacha anʼanani saqlab qolgan, „Bamberg rauxbiri“ barqaror iborasi (nemischa: Bamberger Rauchbier) shundan kelib chiqqan. Pivoning taʼmi juda gʻayrioddiy va eski matallarga koʻra, faqat uchinchi krujkadan toʻgʻri boʻladi. Bu, ayniqsa, kuchli tutunli taʼmga ega boʻlgan Schlenkerla pivo kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan pivoga tegishli. Odatda, bu tavernada pivo bilan birga mahalliy ishlab chiqarilgan dudlangan goʻshtlar[2] yoki ushbu rauxbir sousli mahalliy maxsus „piyozchalari“ taomi buyurtma qilinadi. Bamberg atrofidagi boshqa pivo zavodlari nisbatan yengil tutunli hidli rauxbir ishlab chiqaradi.

XX-asrning oxiri va XXI-asrning boshlarida, Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi kichik pivo qaynatuvchilari uni oʻz assortimentiga kiritishni boshlaganda, rauxbirga qiziqish uygʻondi[2]. Endilikda „tutunli pivo“ni Germaniyaning deyarli har qanday yirik shahrida, shuningdek, pivo isteʼmol qilish madaniyati rivojlangan boshqa mamlakatlarda ham tatib koʻrish mumkin[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Michael Jackson (trad. Claude Dovaz). La bière. Paris, Gründ, 1999. ISBN 2700060733. P. 67, 150.
  2. 2,0 2,1 2,2 The Oxford Companion to Beer (ed. G. Oliver). Oxford University Press, 2011. ISBN 9780199912100. P. 687—688.
  3. Рецепт «бамбергских луковиц» на сайте Schlenkerla Архивная копия от 25 апреля 2020 на Wayback Machine (нем.)

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Маркина Л. Г. BAMBERGER RAUCHBIER БАМБЕРГСКОЕ ПИВО «С ДЫМКОМ» // Культура Германии: лингвострановедческий словарь / под общей редакцией проф. Н. В. Муравлёвой. — М.: АСТ, 2006. — С. 76. — 1181 с. — 3000 экз. — ISBN 5-17-038383-5.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]