Raimbek Botir haykali

Yodgorlik tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Raimbek Botir — buyuk qozoq botiri, Tukening oʻgʻli va oqsoqol juzdan Alban urugʻidan boʻlgan mashhur Xangeldi Botirning nabirasi. Botirning tugʻilgan va vafot etgan yili — 1705—1785-yillar. Raimbek Botir Qozogʻistonda oʻrta asrlarning eng notinch davrlaridan birida, Jungar (qalmoq) qoʻshinlarining qozoq yerlariga bosqinlari va bosib olinishi davrida yashagan. Raimbek Botir yoshligida, Balxash yoʻlbarsini jangda magʻlub etgan, buning uchun u eng yosh botirlardan biri sifatida tan olingan.

Raimbek Botir afsonaviy jangchi va qozoq xalqi ozodligi uchun kurashgan, Yettisuvni Jungar bosqinchilaridan ozod qilgan. Koʻrsatgan jasorati uchun u Abilayxonning qoʻmondonlaridan biri etib tayinlangan. Abilayxon boshchiligidagi uch yuzning birlashgan qoʻshinlari jungʻorlarni magʻlub etib, Yettisuv zaminini ozod qildi. Bu jang 1729-yilda Chu va Ili daryolari oraligʻida boʻlgan. Bu gʻalabada Raymbek Botir, Bogenbay va Kabanbay Botir qoʻshinlari katta ahamiyat oʻynadi. Raimbek Botir Ablayxon boshchiligida koʻzga koʻringan sarkarda boʻldi va nihoyat jungʻorlarni Qozogʻistonning janubi-sharqiy chegaralaridan quvib chiqardi.

Yodgorlikning, ochilishi 2005-yildan^[1] buyon, Raimbek Botir avlodlari oʻrtasidagi kelishmovchiliklar tufayli bir necha bor qoldirilgan^[2].

Yodgorlikning tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Batirizm" mavzusi qozoqchadan jangchi deb tarjima qilingan, u Qozogʻistonda juda rivojlangan va hurmatga sazovor. Botirlar qozoq xalqining qadriyatlari, tarixi, madaniyati va anʼanalarining koʻzgusidir.

Raimbek Botirning otliq yodgorligi uslubi va badiiy koʻrinishi jihatidan eng yaxshi yodgorliklardan biri hisoblanadi. Yodgorlik qahramonlik qiyofasida oʻrnatilgan — ot va unda oʻtirgan botir jangning eng qizgʻin pallasida tasvirlangan. Botir kiyimi va jihozlari, ot jabduqlari tarixiy jihatdan aniq va batafsil ishlab chiqilgan. Yodgorlikning balandligi 12 metrni tashkil qiladi. Poydevorda „Ұrpagʻina medet ber, Ұli babam!“^[3] Mukagʻali Makatayev va botir hayoti.

Loyiha mualliflari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Haykaltarosh Edige Rahmadiev
Dizayner Igor Polyakov
Arxitektor Vladimir Nemchikov.

Yodgorlikning ochilish sanasi — 07.12.2012.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ tengrinews.kz. „Памятник Райымбек батыру открыли в Алматы“ (ruscha). Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (7-dekabr 2012-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2021-yil.
↑ tengrinews.kz. „В Алматы установят памятник Райымбек батыру“ (ruscha). Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (25-iyun 2012-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2021-yil.
↑ „В Алматы открылся памятник Райымбек батыру (фото)“. Информационная система ПАРАГРАФ. Qaraldi: 24-noyabr 2021-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[1] tengrinews.kz. „Памятник Райымбек батыру открыли в Алматы“ (ruscha). Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (7-dekabr 2012-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2021-yil.

[2] tengrinews.kz. „В Алматы установят памятник Райымбек батыру“ (ruscha). Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (25-iyun 2012-yil). Qaraldi: 24-noyabr 2021-yil.

[3] „В Алматы открылся памятник Райымбек батыру (фото)“. Информационная система ПАРАГРАФ. Qaraldi: 24-noyabr 2021-yil.

[1]

[2]

[3]