Kontent qismiga oʻtish

Prokrida

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Procris (qadimgi yunoncha: Πρόκρις qadimgi yunoncha: Πρόκρις) — qadimgi yunon mifologiyasidagi personaj. Erechtheus va Praxithea qizi. Yoki Pandionning qizi[1]. Bir versiyaga koʻra Ifilning qizi? (Iphicles)[2]. Deyoneyning oʻgʻli Kefalga turmushga chiqqan[3]. Manbalarda uning afsonaviy biografiyasini taqdim etishda sezilarli farqlar mavjud.

Bir oz maʼlum boʻlgan versiyaga koʻra, u otasi Erechtheus bilan birga boʻlgan, undan qizi Aglavrani[4] dunyoga keltirgan. U oltin gulchambarni sovgʻa sifatida qabul qilib, Pteleont bilan yotoqda boʻlishdi, ammo Kefal tomonidan xiyonatda ayblanib, Minosga qochib ketdi[3]. Giginning soʻzlariga koʻra, bu Pteleont uning eri Cephalus edi, uning koʻrinishi Eos tomonidan oʻzgartirildi[1].

Kritda u Minosni „tanosil“ kasalligidan davoladi va u unga ajoyib itni sovgʻa qildi. Undan biron bir hayvon qochib qutula olmadi[5]. U Minos bilan ham yotoqda boʻldi[6]. Boshqa versiyaga koʻra, u Artemida bilan ov qilgan[7], lekin u qiz emasligini bilib, uni haydab yuborgan. Prokrida Artemidaga oʻzining baxtsizliklari haqida gapirib berdi va u unga Lelap itini berib[8], yordam berishga vaʼda berdi.

U Afinaga qaytib keldi va Kefalni ov musobaqasiga chaqirdi. Ajoyib nayza va itning yordami bilan Prokrida tanlovda gʻolib chiqdi, keyin Cephalus notanish odamdan nayzani sotishni soʻradi. Keyin Prokrida itni "oʻzining yoshlik goʻzalligini berishga rozi boʻlsa "berishga vaʼda berdi[9]. Kefal notanish odam bilan yotishga rozi boʻldi, keyin Prokrida unga oʻzini ochdi. Er-xotin yarashishdi[10]. Ular birgalikda ov qilishayotganda, Kefal tasodifan uni nayza bilan oʻldirdi[11].

Odissey uni Hadesda uchratadi[12]. Delfidagi Polignotning rasmida Hadesda tasvirlangan[13]. Gesiod (fr. 332 M.-U.), Evripid[14] tomonidan tilga olingan. Sofoklning „Prokrida“ tragediyasi (bir satr yetib kelgan, fr. 533 Radt), Evbulning „Prokrida“, Filiterning „Kefal“ komediyasi bor edi.

Prokrida ismini Fespiyning[15] ellikta qizidan biri ham olgan.

  1. 1,0 1,1 Gigin. Mifi 189
  2. Perviy Vatikanskiy mifograf I 44, 1
  3. 3,0 3,1 Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 15, 1
  4. Gigin. Mifi 253
  5. Gigin. Astronomiya II 35, 1; Antonin Liberal. Metamorfozi 41, 4-5; Palefat. O neveroyatnom 2
  6. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 15, 1; Ovidiy. Lekarstvo ot lyubvi 453
  7. Kallimax. Gimni III 210
  8. Pavsaniy. Opisanie Elladi IX 19, 1; Gigin. Mifi 189; Ovidiy. Metamorfozi VII 745—758
  9. Antonin Liberal 41, 6. Metamorfozi, per. V. N. Yarxo
  10. Gigin. Mifi 189; Antonin Liberal. Metamorfozi 41, 6-7; Ovidiy syujet s soblazneniem opuskaet
  11. Gigin. Mifi 189; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 15, 1; Pavsaniy. Opisanie Elladi X 29, 6; Ovidiy. Nauka lyubvi III 725—746; Ovidiy. Metamorfozi VII 821—863
  12. Gomer. Odisseya XI 321
  13. Pavsaniy. Opisanie Elladi X 29, 5
  14. Yevripid. Gipsipila, st.90 Peydj
  15. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka II 7, 8