Pereplut

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Pereplut — Sharqiy slavyanlar orasida afsonaviy qahramon. Uning vazifasi noaniqligicha qolmoqda. Baʼzi tadqiqotchilar Pereplutni jin deb hisoblashadi.

N. M. Galkovskiy M. Sokolovning „Pereplut Yarilo bilan bir xil“[1] degan gapini keltiradi, ammo u bu bayonotni asossiz deb hisoblaydi. G. A. Ilyinskiy 1927-yilda Pereplut faqat Svyatovitning epiteti boʻlishi mumkinligini aytdi. M. Fasmer uni „dengizchilarning homiysi maʼbudi“ deb ataydi va pere- va praslavyancha *plovǫ, *pluti „suzmoq“ etimologiyasini keltiradi. V. Pizani gipotezasiga koʻra — Sharqiy slavyancha Vakha-Dionisning ekvivalenti[2][3].

Zamonaviy Rodnoverlar talqinida — slavyan maʼbudi, shudgorlar, dalalar yoki oʻtloqlar, yerning ruhi. O. Boyanova Pereplutni yoʻllar maʼbudi, dengizchilarning homiysi deb hisoblaydi[4][5].

Manbalardagi eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pereplut boshqa butparast xudolar qatorida „ Avliyo Grigoriyning soʻzi, mavjud birinchi majusiylar butga taʼzim qilgani va ularga qurbonlik keltirganlari va ular buni hozir ham qilishi haqidagi hikoyada paydo boʻlgan“ deb Sofiya roʻyxatidan keltirilgan[6], unda faqat Peruplut sharafiga „aylanib rozexlardan“ ichgan, deb xabar qilinadi. Ushbu aylanmaning maʼnosi noaniq boʻlib qolmoqda: bu ular shoxlardan ichishgan yoki aylanma raqslar paytida ichishganligini anglatishi mumkin. Haqiqiy maʼlumotlar yoʻqligi uchun, Pereplut haqida aniq bir narsa aytish mumkin emas[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Sokolov M. Starorusskie solnechnie bogi i bogini" — Simbirsk, 1887 — S. 38
  2. Ильинский Г. А. Одно неизвестное древне-славянское божество // Известия Академии наук СССР. VI серия, — : Наука, 1927, том 21, выпуск 3 — с. 372
  3. Гальковский Н. М. Борьба христианства с остатками язычества в Древней Руси. § 12. Мокошь. Переплут. Позвизд. Ладо, Леле и Полеле Архивная копия от 5 октября 2008 на Wayback Machine
  4. Переплут / Иванов Вяч. Вс., Топоров В. Н. // Мифологический словарь / гл. ред. Е. М. Мелетинский. — М. : Советская энциклопедия, 1990. — С. 401–402. — ISBN 5-85270-032-0.
  5. Книга О. Бояновой "Боги и Люди. Истории про человечных Богов и благородных Людей
  6. Uchebnik „Slavyanskaya mifologiya“. Prilojenie I (ebooks.grsu.by)
  7. Учебник «Славянская мифология». Приложение I (ebooks.grsu.by)

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]