Patra karnavali
Patra karnavali ― Yunonistonning eng yirik madaniy tadbiridir va dunyodagi eng yirik karnavallardan biridir[1]. 160-yillik tarixga ega. Bayramlar 17-yanvar kuni boshlanadi va toza dushanba kunigacha davom etadi.Patrasdagi karnaval paytida nafaqat rejalashtirilgan tadbirlar, balki koʻplab spontan raqslar, marosimlar, bayramlar ham oʻtkaziladi. Karnaval Apokriesbayrami, ekipaj paradi bilan bilan tugaydi. Natijada, Patr portida qirol karnavalini yoqish marosimi boʻlib oʻtadi[2].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Patras karnavali, Oʻrta yer dengizi va Bolqondagi koʻplab karnaval voqealari singari, Dionis kabi qadimgi butparast marosimlar bilan bogʻliq[3]. Ana shu urf-odatlarga koʻra, bahor faslining tez kelishi uchun qishning oʻrtalarida maxsus ibodat marosimlari oʻtkaziladi. Ushbu anʼanalarga muvofiq, qish oʻrtalarida bahorning erta boshlanishi uchun maxsus ibodat marosimlari oʻtkaziladi. Zamonaviy shaklda Patrik karnavalining boshlanishi 1829-yilda savdogar Mezonning qarorgohida oʻtkazilgan toʻp tomonidan berilgan. XIX asr davomida 1869-yilda Yunonistonning bir qismi boʻlgan yangi qoʻshilgan ionik skeletlardan kelganlar, shuningdek, bayramlarning tabiati — mintaqaviy madaniyati va musiqasining bir qismi boʻlgan ijodkorlik va oʻyin-kulgiga taʼsir koʻrsatdi. Keyinchalik, natijada 19-asr oxirida shaharning gullab-yashnashi uchun karnaval bayramlari yanada muntazam boʻlib bormorgan. Shaharning geografik joylashuvi va portning rivojlanishi Italiya va Gʻarbiy Yevropa bilan doimiy aloqani taʼminladi. Shaharning geografik joylashuvi va portning rivojlanishi Italiya va Gʻarbiy Yevropa bilan doimiy aloqani taʼminladi. Ularning buyuk karnavallari va ayniqsa, Venetsiyalik karnaval, karnavalning gʻarbiy xususiyatlariga xiyonat qilib, Gretsiyada bayramlarning shakllanishiga taʼsir koʻrsatdi[4]. Birinchi karnaval platformalari (kemalar) 1870-yillarda paydo boʻlgan. Oʻshanda aholi tashabbusi bilan platformalar yaratilgan. Faqat keyinroq Patras munitsipaliteti. 1872-yilda badavlat savdogarlar ishtirokida Ernst Ziller tomonidan mashhur Apollon teatri qurildi.
Karnaval tarixchisi Nikos Politisning taʼkidlashicha, 1900,1907,1909-yillardagi goʻzal davrda bayramda birinchi marta barcha ijtimoiy sinflar va kelib chiqishi boʻlgan odamlar ishtirok etishdi. Bu davr, shuningdek, tuxum bilan urush odatini keltirib chiqardi. Garchi bu odat yoʻq boʻlib ketgan boʻlsa-da, u hali ham davom etayotgan shokolad urushining asoschisi hisoblanadi.
Keyingi oʻn yillikdagi voqealar karnaval uchun qulay emas edi: doimiy urushlar va mojarolar (Bolqon urushlari, birinchi jahon urushi, Yunon-turk urushi) shaharga iqtisodiy inqiroz va xarobalarni olib keldi. 50-yillarning boshlarida karnavalni tiklash uchun birinchi qadamlar qoʻyildi. Karnavalni qayta tiklashda Orfey va Patraiki Mantolinata musiqiy guruhlari faol ishtirok etmoqda. Oʻsha vaqtdan beri karnavalda qatnashuvchilar soni yildan-yilga oʻsib bordi; karnavalda bayramga maxsus kelgan koʻplab aholi va sayyohlar ishtirok etmoqda[5].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „В Греции стартовал главный карнавал страны CypLIVE“. cyplive.com. 15-may 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-may 2018-yil.
- ↑ „Проводы зимы в Греции: от карнавала до Великого поста“. www.grekomania.ru. 2018-yil 15-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-may 2018-yil.
- ↑ „"Апокриес" или масленица по-гречески“. www.greecetoday.ru. Qaraldi: 14-may 2018-yil.
- ↑ „Самый главный карнавал 2018 в Греции: Патрский карнавал.Greece.Live“ (ruscha). greecelive.ru. 2018-yil 15-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-may 2018-yil.
- ↑ Александр Баунов. Греция. Litres, 2017-07-20. ISBN 9785457381889.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Kikos l. Kilis, Po Kalinali tēs Nitras, Belkes Kdissis, Li19.(Yunoncha) )
- Kios A. Stephanazosloos, Po… Istia Kai … sinos, Patiyo-derafiyas Pinis s. bendrospulos — i. Dejujulos n.o., Nara 2014-yil.(Yunoncha) )
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Patra karnavalining rasmiy sayti (Wayback Machine saytida 15-mart 2021-yil sanasida arxivlangan)