Kontent qismiga oʻtish

Passam

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Passam (ingliz. passam)[1] — Nigeriyaning sharqiy qismida, asosan Kpasam qishlogʻida va uning atrofida yashovchi odamava-ubangi xalqi, ular Benue daryosining janubida, Jalingo shahridan shimoli-sharqda va Yola shahridan gʻarbda joylashgan. Numan avtomagistrali — Jalingo (Adamava shtatining Numan tumani [en]). Mumuye , Yendang, Vaka, Teme, Kumba, Bali, Gengle va Kugama xalqlari til va madaniyat jihatidan passam xalqiga eng yaqin — ularning yashash joylari Passam etnik hududidan janubda joylashgan[2].

Joshua Project veb-saytida[3] [en] eʼlon qilingan hisob-kitoblarga koʻra, Passam aholisining soni taxminan 28 000 kishini tashkil qiladi[4].

Passam xalqi Niger-Kongo katta oilasining Adamava-Ubangi oilasining Kpasam tilida gaplashadi. Bu til „balo“, „kpasham“, „maya“, „nyisam“, „passam“ nomlari bilan ham tanilgan. Dunyo tillarining etnolog maʼlumotnomasida keltirilgan Adamava tillari tasnifida Kpasam tili Bali , Kugama , Yendang va Yotti tillari bilan birgalikda Leko — Nimbari filialining Mumuye-Yandang guruhining Yandang kichik guruhchasiga kiradi.. Bali tiliga yaqin, ehtimol Kpasam va Bali bir xil Kpasam-Bali tilining ikkita dialektlaridir. Etnolog maʼlumotnomasida  chop etilgan maʼlumotlarga koʻra, Kpasam tilida soʻzlashuvchilar soni 3000 ga yaqin. Oʻz ona tillaridan tashqari, Passam xalqi vakillari Nigeriya shimoli va sharqida keng tarqalgan hausa va fula tillarida (Nigerian Fulfulde), shuningdek, Markaziy Chad Bachama tillarida ham soʻzlashadilar..

Passam aholisining aksariyati anʼanaviy eʼtiqodlarga amal qiladi (65 %), katta qismi nasroniylikni qabul qilgan (25 %), passamliklar orasida musulmonlar soni nisbatan kam (10 %).

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Passam, Kpasam in Nigeria“ (en) (2017). 2017-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  2. Simons G. F., Fennig C. D.: „Kpasham. A language of Nigeria“ (en). Ethnologue: Languages of the World (20th Edition). Dallas: SIL International (2017). 2017-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  3. Olson J. S.[en]. Yandang // The Peoples of Africa: An Ethnohistorical Dictionary. — Greenwood Publishing Group, 1996. — P. 480. — 681 p. — ISBN 0313279187.
  4. Попов В. А. Мумуйе // Народы и религии мира: Энциклопедия / Гл. редактор В. А. Тишков; Редкол.: О. Ю. Артёмова, С. А. Арутюнов, А. Н. Кожановский, В. М. Макаревич (зам. гл. ред.), В. А. Попов, П. И. Пучков (зам. гл. ред.), Г. Ю. Ситнянский. — M.: Большая Российская энциклопедия, 1999. — Andoza:Бсокр. — ISBN 5-85270-155-6. Архивировано 23 fevral 2017 года.