Pappa al pomodoro

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Pappa al pomodoro (pappa al pomodoro) — Toskana taomi, quyuq nonli shoʻrva. Taomning tarkibiga pomidor (uning nomi „pomidor boʻtqasi“ deb tarjima qilingan), sarimsoq, zaytun moyi, rayhon, non (anʼanaviy ravishda suvi qochgan yoki ovqat qoldiqlari), shuningdek piyoz va qora qalampir kiradi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pappa al pomodoro — bu Toskana oshxonasiga xos taom boʻlib, unda suvi qochgan non koʻplab retseptlarda (masalan, panzanella va ribollita) muhim tarkibiy qism hisoblanadi. Bu toifadagi taomlarni oddiy, „dehqon oshxonasi“ taomlariga kiritish odat tusiga kirgan[1].

Taomning juda qadimiy kelib chiqishi borligiga ishoniladi. Biroq, u 1912-yilda Luidji Bertellining „Il Giornalino di Gian Burrasca“ romanining chiqishi va ayniqsa 1964-yildagi televizion ekranlashuvi (ruscha tarjimada — „Boʻron laqabli Janning Kundaligi“) bilan Toskana chegaralaridan ancha yiroqqa chiqib, jiddiy mashhurlikka erishdi[2]. Serialda boʻlajak kino aktrisasi va pop rok yulduzi Rita Pavone debyut qildi; uning ijrosida "Viva la Pappa col Pomodoro! „(Yashasin pomidor shoʻrva!“) qoʻshigʻi mashhurlikka erishdi, musiqasi Nino Rota[3] tomonidan yozilgan. Qizigʻi shundaki, qoʻshiqning rus tilidagi tarjimasida (muallif — Yuliy Kim) „Men makaronni yaxshi koʻraman“ sarlavhasidan koʻrinib turibdiki, maʼno va mazmun keskin oʻzgargan (birinchi va eng mashhur ijrochisi — Emil Gorovets; keyinroq katta mashhurlikka erishgan qoʻshiq koʻplab sovet qoʻshiqchilari tomonidan, shu jumladan Andrey Makarevich tomonidan ijro etilgan).

Tayyorlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klassik retseptda pomidor ustidan qaynoq suv quyiladi, keyin sovuq suvda yuvib, poʻstidan tozalanadi. Zamonaviy retsept, shuningdek, oʻz sharbatida konservalangan toʻgʻralgan pomidorni ishlatishga imkon beradi[4]. Sarimsoq tovada zaytun moyida qovuriladi, shundan soʻng unga pomidor, suv/bulyon, tuz, qora murch va rayhon qoʻshiladi. Soʻngida tovaga non qoʻshiladi (qobiqlarni kesib olingandan keyin ozgina namlangan yoki maydalangan yoki hatto qovurilgan)[5]. Zamonaviy retseptlar koʻpincha shoʻrvani tortishdan oldin blenderda maydalashni taklif qiladi[6]. Tortilayotganda rayhon barglari va qotirilgan non boʻlakchalari bezak sifatida qoʻyiladi[7].

Taom uchun koʻplab muqobil retseptlar mavjud. Misol uchun, taomni pishirayotganda, oq sharob qoʻshish mumkin va tortish paytida, qirgʻichda chiqqan Parmezan sepish mumkin[8]. Shoʻrvaning oʻtkirroq versiyalarida qoʻshimcha achchiqlik uchun chili qalampiri qoʻshiladi[4].

Pappa al pomodoro qaynoq, issiq yoki sovuq holda tortilishi mumkin. Taomni sous sifatida ham ishlatish mumkin: masalan, qiyma kotletlar, teftellar yoki frikadelkalarga.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Паппа ал помодоро – тосканский томатный суп с хлебом“ (ruscha). ИТАЛЬЯНСКАЯ КУХНЯ (8-fevral 2018-yil). Qaraldi: 19-iyul 2020-yil.
  2. Roberta Anau. Gian Burrasca. Ragazzi di marzapane e cervello di crema. La cucina di Vamba. Il leone verde edizioni, 2010. ISBN 8865800046.
  3. Tibaldi, Andrea „Pappa al pomodoro“ (italyancha). CIBO360.it. Wellness Gourmet. Qaraldi: 11-noyabr 2014-yil.
  4. 4,0 4,1 „Pappa al pomodoro/ Паппа аль помодоро“ (ruscha). Qaraldi: 19-iyul 2020-yil.
  5. „Паппа-аль-помодоро. Рецепт“ (ruscha). Еда.ру. Qaraldi: 19-iyul 2020-yil.
  6. „Суп Папа аль помодоро“ (ruscha). www.breadsalt.ru. 20-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyul 2020-yil.
  7. „Суп "Папа аль помодоро". Ингредиенты: чеснок, хлеб белый, базилик свежий“. ЕдимДома.ру. Qaraldi: 19-iyul 2020-yil.
  8. „Тосканский томатный суп с хлебом – Паппа аль помодоро“. «Гранд Кулинар» кулинарный сайт с простыми рецептами, здоровое питание, пошаговые рецепты шеф-поваров.. Qaraldi: 19-iyul 2020-yil.