Oʻn yettinchi tamuza
Oʻn yettinchi tammuz roʻzasi (ibroniycha shbhha shshr bbmmuz, Shivah Asar b’Tammuz) ― Tammuz oyining 17-kunida yahudiy xalqining boshiga tushgan musibatlar xotirasiga oʻrnatilgan roʻzadir.
Anʼanaga koʻra, Toʻfonning oxirida, Tammuz oyining 17-kunida Nuh suvning chekinishini bilish uchun kemadan yerga kaptar yuborgan. "Va kaptar oyogʻi uchun panoh topmadi" (hayot. 8:9). Shunday qilib, Tavrot kabutariga oʻxshasb Isroil xalqi ham bu ogʻir kunda panoh topa olmadi.
17 Tamuza yahudiy dindorlari oʻsha kuni yahudiy xalqiga duch kelgan koʻplab baxtsizliklar tufayli roʻza tutishga qaror qilishdi. Talmud (Taanit 26) beshta asosiy baxtsizlik roʻyxatini koʻrsatadi:
- Birinchi lavhalar Muso Sinay togʻidan tushib, oltin buzoqni koʻrganida sindirilgan;
- Birinchi maʼbadning vayron boʻlishi bilan kunlik qurbonlik toʻxtatildi, chunki kohanim koʻproq qoʻy topa olmadi;
- Ikkinchi Maʼbad vayron qilingan kunlarda Quddus devorlari buzib tashlangan;
- Yovuz Apust Tavrotni yoqib yubordi;
- But[1] maʼbadning ziyoratgohiga qoʻyilgan.
Agar 17 Tammuza Shabbat kuniga toʻgʻri kelsa, u holda roʻza keyingi kunga qoldiriladi — 18 Tammuza[2].