Ozarbayjon 2009-yilda “Evrovision”da
 | Bu maqolada bir qancha muammolar mavjud. Iltimos, ularni tuzatib yordam qiling yoki shu muammolarni munozara sahifasida muhokama qiling.
|
Ozarbayjon 2009-yilda „Evrovision“da ikkinchi marta ishtirok etdi. Unda ozarbayjonlik xonanda Aysel Teymurzoda va eronlik shved xonandasi Arash ishtirok etib, „Always“ qoʻshigʻini ijro etib, 3-oʻrinni egalladi.
Ichki tanlov
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ozarbayjon tanlovni yopiq eshiklar ortidagi bir qator tinglovlar bilan boshladi, ularning birinchisi 24-oktyabr kuni boʻlib oʻtdi. Biroq Ozarbayjon televideniyesi ushbu kastinglar ishtirokchilari yoki hakamlar hay’ati aʼzolarining ismlarini rasman eʼlon qilmaslikni maʼqul koʻrdi. Nega tanlov qoidalari va tafsilotlari rasman chop etilmagani haqidagi savolga telekompaniya vakilining yagona javobi „Hamma kelib soʻzlashi mumkin“ deb javob berdi..
Tanlovga tayyorgarlik komissiyasi vakilining aytishicha, saralashning birinchi bosqichi (yopiq eshiklar ortidagi kastinglar) 8-noyabr kuni boshlangan. Bu bosqich, birinchi navbatda, unchalik taniqli boʻlmagan sanʼatkorlarni jonli tinglashga qaratilgan boʻlib, asl nusxasi yoki muqovasidan qatʼi nazar, istalgan kishi kelib, istalgan qoʻshiqni ijro etishi mumkin edi.
Kastingning dastlabki ikki kunida (24-25 oktyabr) chiqish qilgan sanʼatkorlar orasida Gunesh Abasova, Nura Suri, Sevda Yahyaeva, Jabrayil Rasulov, Aysel Teymurzade va „Yeni yulduz“, „Azeri Star“, „Sing Your“ning boshqa unchalik mashhur boʻlmagan sobiq ishtirokchilari bor edi. Jami 30 ga yaqin ijrochilar qatnashgan edi. Baʼzan notoʻgʻri xabar qilinganidek, Natavan Habibi, Elnora va boshqa taniqli sanʼatkorlar tanlovning ushbu bosqichiga jalb qilinmagan. Tanlov tashkilotchilari uning keyingi bosqichlariga bevosita tajribali ijrocchilarni taklif qilish huquqini oʻzida saqlab qoldi. Ularning kasting bosqichida ishtirok etishlari shart emas, chunki hakamlar hay’ati ularning imkoniyatlaridan xabardor, ammo ular har qanday holatda ham tanlovda ishtirok etish istagini bilan taklf etilgan edi. Agar Eurovision uchun 2-5 ta munosib nomzod topilsa, ular orasida milliy tanlov oʻtkazilishi mumkin. Aks holda, kanal tanlovga bevosita vakil tayinlash huquqini oʻzida saqlab qolgan edi[1].
Final
[tahrir | manbasini tahrirlash]Finalda Aysel va Arash 207 ochko bilan 3-oʻrinni egalladi. Ozarbayjonga 12 ochko taqdim etdi. Umuman, Ozarbayjonga 34 davlat ovoz berdi, 7 davlat Ozarbayjonga bitta ham ovoz bermadi.
Ayblovlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Armaniston televideniyesi maʼlumotlariga koʻra, jonli efirda Ozarbayjon jamoat televideniyesi Armanistonlik ijrochilarga ovoz berish mumkin boʻlgan telefon raqamini ataylab yashirgan. Armanlar Evrovision tashkiliy qoʻmitasiga shikoyat bilan murojaat qilishdi[2]. Ozarbayjon sodir boʻlayotgan voqealarda oʻz aybini tan olmadi[3][4], yakunda maʼlum boʻldiki, arman dueti uchun 43 ovoz Ozarbayjondan olingan, biroq ovoz berganlarning hammasi politsiya tomonidan hibsga olingan. Soʻroq paytida politsiya va maxsus xizmatlar vakillari ovoz berganlarning barchasini nomaqbul xatti-harakatlarda va deyarli davlatga xiyonatda aybladilar. Natijada, Yevropa radioeshittirishlar ittifoqi tanlov qoidalarini oʻzgartirdi va milliy teleradiokompaniyani (telekommunikatsiya kompaniyasini emas) saylovchilarning shaxsiy maʼlumotlarini hech kimga oshkor qilmaslik majburiyatini yukladi. Qolaversa, Ozarbayjon bu kabi kaskadyorligi uchun deyarli uch yillik diskvalifikatsiya bilan jazolandi[5][6].
Musobaqadan soʻng Belarus ommaviy axborot vositalari ozarbayjonliklardan biri belaruslik talabalarga Ozarbayjonni qoʻllab-quvvatlash maqsadida telefon qoʻngʻiroqlari va SMS xabarlari evaziga pora berganini maʼlum qildi. Taʼkidlanishicha, nomaʼlum shaxslar belarusliklarni 10 ta avtobusda[7] Belarus-Litva chegarasiga olib borgan, Belarus va Litva sim kartalaridan foydalangan talabalar Ozarbayjonni qoʻllab-quvvatlash uchun raqamlarga qoʻngʻiroq qilgan va SMS xabarlar joʻnatgan. Natijada Ozarbayjon Belorussiyadan 10 ochko, Litvadan yana 5 ochko (har bir mamlakat uchun ushbu raqamlardan 450 ta ovoz yuborilgan) qoʻlga kiritdi. Haydovchilarning taʼkidlashicha, har biriga 100 ming Belarus rubli[7][8] toʻlangan va jami avtobuslar ijarasi bilan barcha saylovchilar 55 million Belarus rublini olgan. Belorussiyadagi ozarbayjon diasporasi rahbari Natig Bagirov bu kabi ayblovlarning barchasini rad etib, butun Yevropa ozarbayjonlarga ovoz berganini va u hamjamiyatning bunday xatti-harakatlarini allaqachon bilganini aytdi. Oʻz navbatida, hakamlar hay’atining Belarus aʼzosi Sergey Malinovskiy ochiqchasiga bunday mish-mishlarni yolgʻon deb atadi va hech kim ovoz berish uchun bunchalik koʻp pul yigʻmagan boʻlardi, deb aytdi[7][8]. Biroq, keyinchalik haydovchilar bunday aksiya har yili oʻtkazilishini va faqat u yoki bu mamlakat uchun ovoz berishni taklif qilgan mijozlar oʻzgarishini tan oldilar[7][8].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „News Eurovision Serbia 2008 Новости Евровидения 2008 Сербия“. 2009-yil 7-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 29-dekabr.
- ↑ Armeniya podala v orgkomitet „Yevrovideniya-2009“ jalobu na AzerbaydjanAndoza:Недоступная ссылка
- ↑ „Армения подала жалобу на Азербайджан за нарушение правил «Евровидения»“. 2009-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.
- ↑ „Баку устроил скандал на «Евровидении»“. 2015-yil 18-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.
- ↑ „Правила «Евровидения» изменили из-за скандала в Азербайджане“. 2010-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.
- ↑ „Eurovision changes privacy rule“. 2012-yil 11-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 „Did Azerbaijan “bribe” Belarus and Lithuania to vote at “Eurovision”? // European Radio for Belarus, by Zmіtser Panyamonau, Hanna Balahovіch. 2009-05-19“. 2010-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 „Азербайджан "подкупал" голосование на "Евровидении" в Беларуси и Литве? Belarusian Partisan, 19.05.2009“. 2011-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 11-may.