Osered
| Osered | |
|---|---|
| |
| Tavsif | |
| Uzunligi | 89 |
| Suv sarfi | 1,2 m³/s |
| Joylashuvi | |
| Davlat | Rossiya |
| Mintaqa | Voronej viloyati |
| Tuman | Buturlinovskiy tumani, |
Osered (Osered) — Rossiyaning Voronej viloyatidagi daryo.
Gidrografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
U Kalach togʻi boʻylab, Buturlinovskiy va Pavlovskiy tumanlari hududidan oqib oʻtadi. Daryo Buturlinovka shahridan 4 km sharqda botqoqli jardan boshlanadi. Pavlovsk shahri yaqinida, 1161 km uzoqlikda, chap qirgʻoq boʻylab Dongaga quyiladi. Uzunligi 89 km, suv yigʻish maydoni 2420 km²[1].
Tarixiy maʼlumotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ikki yarim asr oldin, bu yerda, uning qirg'og'ida, mashhur Shipov o'rmonining qarag'aylari va emanlaridan Pyotr I farmoni bilan birinchi rus flotining kemalari qurilgan. Bu yerdan ular Dondan Azov dengiziga tushishdi, bu esa turklarni titratdi. O'sha vaqtlar xotirasida Oseredi qirg'og'ida joylashgan qishloqlarning nomlari saqlanib qolgan: Gvazda, Puzevo, Klepovka, Chernavka. Bu qishloqlarga mehnatkashlar - Pyotrning kema quruvchilari asos solgan. Gvazda ular mix yasadilar, Klepovkada ular yon tomonlarini qoplash uchun perchin yasadilar, Puzevoda ular "qorin", ya'ni kema korpuslarini yasadilar. Chernavkada ular qatron haydashdi
[2].
Osered daryosi dasht va oʻrmon-dasht zonalarining shartli chegarasi boʻylab oqadi. Oʻng qirgʻogʻi balandroq, balandligi 187 m ga etadi, deyarli butun uzunligi boʻylab u bargli oʻrmon bilan qoplangan, asosan eman. Daryoning manbai — kalitlar, Voronej viloyati, Buturlinovka shahridan 8 km janubi-sharqda, ogʻzi Pavlovsk yaqinida joylashgan. Umumiy uzunligi 80 kilometrdan ortiq. Havzaning maydoni 2420 km². Oseredda uzunligi 10 km dan ortiq boʻlgan 6 ta suv oqimi va 10 km dan kam boʻlgan 22 ta suv oqimi mavjud. Daryoning oziqlanishi yogʻingarchilik tufayli sodir boʻladi. Daryo qumtosh va ohaktosh jinslardan oʻtadi, baʼzi joylarda granit toshlar uchraydi. Pastki qismi sariq qum bilan qoplangan.
Tamirlash[tahrir | manbasini tahrirlash]
Voronej viloyatidagi Don M-4 avtomagistralining 669-kilometrida Osered daryosi orqali oʻtgan koʻprik taʼmirlanishi munosabati bilan vaqtinchalik harakatlanish tartibi joriy etildi. Yoʻlchilar tomonidan aylanma yoʻl va taʼmirlash vaqtida avtomobillar harakatlanishi mumkin boʻlgan aylanma yoʻlda tezlik 50 km/soat bilan cheklangan.
Osered daryosi ustidagi mavjud temir-beton koʻprik toʻliq yopiladi va taʼmirlanadi. Koʻprikning toʻsiqlari, tayanchlari va oraliq konstruksiyalari almashtiriladi. Konuslar va drenajlar ham tiklanadi.
Ishlar barcha ekologik standartlarga muvofiq amalga oshiriladi. Qurilish tugagach, yoʻlchilar tabiiy muvozanatni tiklash uchun oʻn minglab mayda baliqlarni daryoga qoʻyib yuborishadi.
Suv reestri maʼlumotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Suv resurslari federal agentligi tomonidan Rossiya davlat suv reestri va Rossiya Federatsiyasi hududini suv xoʻjaligini rayonlashtirish geoaxborot tizimi maʼlumotlariga koʻra tayyorlangan[3].
- Havza tumani — Donskoy
- Daryo havzasi — Don (havzaning rus qismi)
- Daryo quyi havzasi — Dondan Xoperning quyilishigacha
- Suv xoʻjaligi uchastkasi — Don Liski shahridan Pavlovsk shahrigacha Bityug daryosisiz
Suv isteʼmoli[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Buturlinovka shahri yaqinida — 1,2 m³ / s
- maksimal — 330 m³ / s (1953-yil 2-aprel)
- minimal -? m³/s (1972-yil 24 mart)
Irmoqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ob’ektlar ogʻizdan olingan manbaga qarab tartiblangan.
- 10 km: Gavrilo
- 23 km: Yar Danilovskiy
- 48 km: Tamanovskiy
- 59 km: Yarujniy