Ona haykali (Yakutsk)

Ona haykali — 2012-yilda Yakutsk shahridagi Saysari koʻli boʻyida Ulugʻ Vatan urushi qiyinchiliklarini yengib oʻtgan onalarga hurmat sifatida oʻrnatilgan^[1]^[2].

Yodgorlikning ramziy maʼnosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yodgorlik Ulugʻ Vatan urushi yillarida omon qolgan onalarga bagʻishlangan. Yodgorlikning prototipi Tattinskiy ulusi Bayaga tayga qishlogʻidan Fevroniya Nikolaevna Malgina edi. Fevroniya Nikolaevna Malginaning urushga chaqirilgan beshta oʻgʻli boʻlgan va ularning hech biri uyga qaytolmadi. Bronzadan yasalgan va maydon markaziga oʻrnatilgan haykal Vatan timsoli boʻlgan bolali ayol kompozitsiyasidir. Uchta lochin uchib ketayotgani — bu qaytmas boʻlib urushga ketgan oʻgʻillarning ramzi. Yodgorlik Gʻalabani, yaxshilikning yomonlik ustidan hukmronligini va hayotning davom etishini anglatadi^[1].

Onaning bosh kiyimi dubulgʻaga oʻxshaydi. Ayolning oyogʻi ostidagi quyon minglab yakut oilalariga ovqat va hayot beradi^[3].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2010-yil mart oyida Yakutsk meri Yuriy Zabolev Yakut onalari sharafiga yodgorlik loyihalash toʻgʻrisidagi buyruqni tasdiqladi. Tanlov loyihasi Ulugʻ Vatan urushidagi Gʻalabaning 65-yilligiga bagʻishlangan boʻlib, ochilish 2010-yil 9-mayga belgilangan edi. Haqiqatda, qurilish ikki yarim yil davom etdi. Dastlab, maydonni Ona haykali bilan obodonlashtirish rejalashtirilgan edi. Ammo munozaralar jarayonida kamtarona istirohat bogʻi oʻgʻillari Ikkinchi Jahon urushida qatnashgan Yakutiyaning barcha ayollariga minnatdorchilik belgisi sifatida maydonga aylandi. Maydon qurilishi 2011-yilning bahorida boshlangan. Maydon ikki qismga boʻlingan: haykaltaroshlik kompozitsiyasi va xiyobonlar va meʼmoriy guruhlarga ega maydon. Ona maydonining ochilishi 2012-yil 15-sentabrda Yakutsk shahrining kunida boʻlib oʻtdi^[3].

Onaning bronza haykali haykaltarosh Afanasiy Romanov tomonidan yaratilgan. Afanasiy Romanovning soʻzlariga koʻra: „Ushbu yuksak ulugʻvor onada barcha ayollar — onalarning timsoli bor. Unda ruhning mustahkamligi va yengilmasligi bor. Uning jiddiy qiyofasi uning xarakteri va iroda kuchining qatʼiyligini ifodalaydi. Ona haykali Ulugʻ Vatan urushida omon qolgan va gʻalaba qozongan, yurtni tiklagan keksa avlod vakillariga ehtiromdir“^[3].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 Сивцева Саассылана Иннокентьевна. „Великая Отечественная война в исторической памяти населения Якутии“. 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr. „Obщestvo: filosofiya, istoriya, kultura“, 2016 god, str. 1-2
↑ Bessonova Olga Ivanovna. Pamyatniki goroda Yakutska. Mesto izdaniya Yakutsk. Izdatelstvo Alaas. God izdaniya 2015 god. Kolichestvo stranits 80 s. — Str. 41
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 „Памятник Матери олицетворяет Якутию“ (ru-RU). exo-ykt.ru (2020-yil 23-iyul). 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.

[pamyati-1] 1,0 ^1,1 Сивцева Саассылана Иннокентьевна. „Великая Отечественная война в исторической памяти населения Якутии“. 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr. „Obщestvo: filosofiya, istoriya, kultura“, 2016 god, str. 1-2

[pamyati2-2] Bessonova Olga Ivanovna. Pamyatniki goroda Yakutska. Mesto izdaniya Yakutsk. Izdatelstvo Alaas. God izdaniya 2015 god. Kolichestvo stranits 80 s. — Str. 41

[matery-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 „Памятник Матери олицетворяет Якутию“ (ru-RU). exo-ykt.ru (2020-yil 23-iyul). 2021-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 4-sentyabr.

[1]

[2]

[3]