Kontent qismiga oʻtish

Oʻrta oʻlchamli avtomobil

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Oʻrta kattalikdagi Honda Accord

Oʻrta oʻlchamli (oraliq deb ham ataladi) Amerika Qoʻshma Shtatlarida paydo boʻlgan va ixcham avtomobillardan kattaroq va toʻliq oʻlchamli avtomobillardan kichikroq avtomobillar uchun ishlatiladigan avtomobil oʻlchamlari sinfidir.[1] «Katta oilaviy avtomobil» Buyuk Britaniya atamasi boʻlib, Yevropa avtomobillari tasnifidagi D segmentining bir qismidir. Oʻrta oʻlchamli avtomobillar turli kuzov uslublarida ishlab chiqariladi, jumladan sedanlar, kupelar, universal (stansiya vagonlari), xetchbeklar va kabrioletlar. Ixcham vakillik avtomobillar ham oʻrta oʻlchamli toifaga kirishi mumkin.

Rambler Six "ixcham" deb tasniflangan avtomobil, keyinchalik "oraliq" sifatida qayta tasniflandi.
1986–1989-yillar Ford Taurus

Qoʻshma Shtatlarda bu oʻlchamni aniqlagan avtomobil 1956-yilda taqdim etilgan Rambler Six edi, garchi u oʻsha paytda "ixcham" avtomobil deb atalgan boʻlsa ham.[2] Har qanday standart zamonaviy toʻliq oʻlchamli avtomobillardan ancha kichikroq boʻlib, uni bozorga chiqarilayotgan kichik importli avtomobillardan ajratish uchun ixcham deb ataldi.[3]

1960-yillarning boshlariga kelib, avtomobil Rambler Classic deb oʻzgartirildi va u oʻzining asosiy oʻlchamlarini saqlab qolgan boʻlsa-da, u General Motors, Ford va Chryslerning bir qator yangi "oraliq" modellari bilan raqobatlasha boshladi.[4] 1962-yilgi Ford Fairlane-ning taqdimoti isteʼmolchilar tomonidan oʻlchamlari va ishlashi boʻyicha ixcham Falconga juda yaqin, shuningdek, narxi boʻyicha toʻliq oʻlchamli Ford modellariga juda yaqin deb hisoblangan.[5] Aynan General Motors kompaniyasining " katta kompaktlari " ning joriy etilishi oʻrta oʻlchamdagi bozor segmentini kengaytirdi, chunki avtomobillar qatori oʻz hajmini oshirishda davom etdi.[5] 1965-yilga kelib, GM "A platformasi" ning oʻrta oʻlchamli modellari 1955-yilgi toʻliq oʻlchamli avtomobillarning oʻlchamiga mos keldi.[5]

1970-yillarda AQShda oraliq sinf odatda 2,845 mm (112 inches)dan 2,997 mm (118 inches)gacha oraliqdagi gʻildirak bazasiga ega boʻlgan avtomobillar sifatida belgilandi. Mashinalar oʻlchamlari kattalashishda davom etdi va 1974-yilga kelib ular taxminan oʻn yil yoki undan oldingi toʻliq oʻlchamli avtomobillar kabi katta boʻla boshladi. Eng yaxshi sotilgan modellar orasida Ford Torino, Chevrolet Chevelle, AMC Matador, Plymouth Satellite bor edi.[6] Mahalliy ishlab chiqaruvchilar "o'rta o'lcham" taʼrifini oʻzgartirishni boshladilar, chunki ular rivojlanayotgan bozor uchun yangi modellarni ishlab chiqara boshladilar.[7]

1970-yillarning oxirida yonilgʻi narxining oshishi va yoqilgʻi iqtisodiga oid hukumat qoidalari barcha avtomobil sinflarining qisqarishiga va koʻp hollarda tugatilishiga olib kelgan burilish nuqtasi yuz berdi. Avtomobil ishlab chiqaruvchilari ilgari "to'liq o'lchamli" Ford LTD II va Plymouth Fury kabi modellarni kichikroq platformalarga koʻchirisha boshlashdi.[8] Popular Science tomonidan toʻrtta oraliq sedanlarni (1976-yilgi AMC Matador, Chevrolet Malibu, Ford Torino va Dodge Coronet ) taqqoslash testida ularni "kelajakning katta avtomobillari" boʻlishini bashorat qilgan edi.[9] Ammo 1978-yilga kelib General Motors oʻzining oraliq modellarini kichikroq qila boshladi.[10]

1994-1999-yillar Vauxhall/Opel Omega: AQShda oʻrta oʻlchamli avtomobil ( Cadillac Catera ) sifatida sotilgan Britaniya/Yevropa vakillik avtomobili [11]

AQShda yangi "rasmiy" oʻlcham belgilari EPA tomonidan joriy etilgan boʻlib, u bozor segmentlarini yoʻlovchi va yuk joylari boʻyicha aniqlagan.[12] Ilgari xuddi shu platformada ishlab chiqarilgan oʻrta oʻlchamli avtomobillar, masalan, AMC Matador sedani, umumiy yoʻlovchi va yuk hajmi 3.68 m³ (130 cubic feet) edi va endilikda «to'liq o'lchamli» avtomobillar hisoblanardi.[13][14]

1980 va 1990-yillarda oʻrta oʻlchamli bozorni belgilab bergan avtomobillar qatoriga Chrysler K-Cars ( Dodge Aries va Plymouth Reliant ), Ford Taurus va 1991-yilda oʻrta sinfga koʻtarilgan Toyota Camry kiradi. Taurus va Camry oʻnlab yillar davomida oʻrta bozorni belgilab berdi.

Oʻrta oʻlchamli avtomobillar Qoʻshma Shtatlarda sotilgan avtomobillarning eng mashhur toifasi boʻldi, 2012-yilning birinchi yarmida 27,4 foizlik koʻrsatkich bilan, 19 foiz koʻrsatkichli krossoverlardan oldinga oʻtib oldi.[15]

Hozirgi ta'rif

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Chevrolet Malibu

Amerika Qoʻshma Shtatlari Atrof-muhitni muhofaza qilish agentligining (EPA) 1977-yil va undan keyingi model yili uchun yoqilg'i iqtisodiga oid qoidalari (1996-yil iyul) avtomobillar sinflari uchun taʼriflarni oʻz ichiga oladi.[16] Umumiy yoʻlovchi va yuk hajmidan kelib chiqqan holda, oʻrta oʻlchamdagi avtomobillar ichki hajm indeksi 3.1–3.4 m³ (110–119 cubic feet) gacha deb belgilangan.[17]

  • Avtomobil tasnifi
  • Avtomobil oʻlchamlari sinfi
  1. „manba23“.
  2. „manba13“. 2011-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-mart.
  3. {{{title}}}. U.S. National Highway Traffic Safety Administration. 
  4. „manba14“.
  5. 5,0 5,1 5,2 Flory, Jr., J. "Kelly" „Introduction“, . American Cars, 1960-1972: Every Model, Year by Year. McFarland, 2004 — 8-bet. ISBN 9780786452002. 
  6. Shafer, Ronald. D. (1974). „manba●“. Harper's Bazaar. 107-jild. 36-bet. Qaraldi: 29-oktabr 2020-yil. {{cite magazine}}: More than one of |title= va |sarlavha= specified (yordam)CS1 maint: date format ()
  7. Lund, Robert (March 1976). „manba●●“. Popular Mechanics. 145-jild, № 3. 14-bet. {{cite magazine}}: More than one of |title= va |sarlavha= specified (yordam)
  8. Dunne, Jim (September 1975). „manba16“. Popular Science. 207-jild, № 3. 40-bet. Qaraldi: 26-yanvar 2019-yil. {{cite magazine}}: More than one of |title= va |sarlavha= specified (yordam)CS1 maint: date format ()
  9. Dunne, Jim; Hill, Ray (February 1976). „manba17“. Popular Science. 208-jild, № 2. 36, 38, 44, 46-bet. {{cite magazine}}: More than one of |title= va |sarlavha= specified (yordam)
  10. Dunne, Jim (October 1977). „manba18“. Popular Science. 211-jild, № 4. 92–95-bet. {{cite magazine}}: More than one of |title= va |sarlavha= specified (yordam)
  11. „manba5“.
  12. „manba6“.
  13. „manba8“.
  14. Dunne, Jim (June 1977). „manba4“. Popular Science. 210-jild, № 6. 78-bet. Qaraldi: 27-yanvar 2019-yil. „AMC plans to offer a more luxurious Matador model to compete in the full-size market“ {{cite magazine}}: More than one of |title= va |sarlavha= specified (yordam)CS1 maint: date format ()
  15. St. Antoine, Arthur (December 2012). „Comparison: 2012-2013 Midsize Sedan Comparison: Battle of the Best-Sellers“. Motor Trend. 2015-10-13da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 24-dekabr 2012-yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  16. „manba21“.
  17. „manba19“.