Oʻnli logarifm

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(O'nli Logarifmdan yoʻnaltirildi)

Oʻnli logarifm — musbat sonning 10 asosga koʻra logarifmi. a sonining oʻnli logarifmi \_ a kabi belgilanadi. Mas, 1810=1; 1§100=2, chunki 10 ni hosil qilish uchun asos 10 ni 1darajaga, 100 ni hosil qilish uchun esa asos 10 ni 2darajaga koʻtarish kerak: 10=10’; 100=102si 10 dan iborat martabali (pozitsion) sanoq sistemasi. Oʻnli logarifms. taxminan 5-asrda Hindistonda paydo boʻlgan. Muhammad Xorazmiyning "Algoritm hind hisobi haqida" risolasida Oʻnli logarifms, natural sonlar ustida toʻrt amal sistemasi bayon qilingan. Oʻnli logarifms. sonlar ustida arifmetik amallar bajarish uchun qulay. Oʻnli logarifms.da 10 ta belgi (raqam)dan foydalaniladi: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Har qanday natural sonni shu raqamlar yordamida yozish mumkin, bunda har bir belgi oʻzining yozuvdagi oʻrniga qarab turli qiymatga (martabaga) ega boʻladi. Mas, 717 sonidagi oʻngdan 1raqamdagi sonda 7 ta birlik, oʻngdan 3raqamdagi sonda esa 7 ta yuzlik borligini bildiradi.