Norvegiyaning tog 'tizmalari
Norvegiya geografiyasida vodiylar va fyordlarni ajralib turishda togʻ tizmalari ustunlik qiladi. Mamlakat hududining 10% dan kamrogʻi haydaladigan, qolgan qismi togʻli hududlardir. Muzliklar eroziyaning asosiy sababidir, shu tufayli Norvegiya togʻlari relef platolari va choʻqqilardagi koʻllardan iborat. Bu hududlar fauna va floraning boy va xilma-xilligiga ega.
Daraxt chizigʻining balandligi asta-sekin pastliklarga tushib yuqori kengliklarga kengayadi; shimoliy Finmarkada daraxt chizigʻi dengiz sathigacha yetib boradi. Daraxt chizigʻi qirgʻoq yaqinida pastroq, togʻlarning sharqiy yon bagʻirlarida esa balandroq boʻladi.
Shuningdek, Norvegiya tumanlari orasidagi asosiy chegaralarni tog 'tizmalari tashkil qiladi. Ular odatda shimoldan janubga qarab yoyilishadi. Tarixiy davrlardan buyon bir qancha poligonlarda avtomobil va temir yoʻl oʻtish joylari mavjud; baʼzilari yangiroq; va koʻplari qishda yopiladi.
Norvegiya tog 'tizmalari yozda ham, qishda ham eng jozibali dam olish joylari hisoblanadi. Kabinalar va yoʻllar Norvegiya togʻ sayohatlari assotsiatsiyasi tomonidan bir necha hafta davomida togʻlarda toʻxtovsiz yurish yoki changʻi uchish imkonini beradigan intervallarda boshqariladi.
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Skandinaviya togʻlari
- Kaledon orogeniyasi
- Norvegiya geologiyasi
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Norveg tilidan boshqa tillardagi qoʻllanmalar kam. Quyida ingliz tilida chop etilgan hozirgi alpinizm va piyoda qoʻllanmalar roʻyxati keltirilgan.
- A. Dyer va boshqalar. "Norvegiyada yurish va janjal",ISBN 1-904466-25-7 .
- Ed Webster "Sehrli orollarda toqqa chiqish",ISBN 82-993199-0-0 .
- Toni Xovard "Romsdalda koʻtarilish, chayqalish va yurish: Norvegiya",ISBN 1-904207-24-3 .
- Jon Xaukassven va Tom Atle Bordevik "Ogʻir suv - Rjukken muz",ISBN 1-873341-46-6 .
- Piter Lennon "Skandinaviya togʻlari",ISBN 0-906227-32-1 .
- Konstans Roos "Norvegiyada sayr qilish",ISBN 1-85284-230-X .
- Jeyms Baxter "Skandinaviya togʻlari va Hurrungandagi 2000 metrdan ortiq choʻqqilar",ISBN 0-9550497-0-9 .
- Bernhard Pollmann "Janubiy Norvegiya",ISBN 3-7633-4807-7 .
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- www.scandinavianmountains.com — Jeyms Baxterning Norvegiya togʻlarida 2000 m dan ortiq boʻlgan veb-sayti.
- www.mountainhiking.org.uk — Norvegiyaning turli togʻlarini qamrab olgan Entoni Dayerning veb-sayti.
- www.westcoastpeaks.com — Arnt Flatmoning Norvegiyaning koʻplab togʻlari choʻqqilariga chiqish uchun ajoyib rasm veb-sayti.