Nangarhor hujumi (2016)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Nangarhor hujumi (2016)
Afg'oniston urushining bir qismi. 2001-2021-yillar
Sanalar 2016-yil 14-fevral--mart
Urush yeri Asosan sharqiy Nangarhor viloyatida (Achin tumani, Shinvar tumani va Kot tumani), Afgʻoniston.
Natija Afg'oniston g'alabasi
  • ANA 22 qishloqni qaytarib olishga muvaffaq bo'ldi va IShIDni 8 kilometr orqaga surdi[1].
  • IShID Afg‘onistondagi deyarli barcha hududini yo‘qotdi, ammo keyinroq qaytib keldi
Raqiblar
Afgʻoniston Islom Respublikasi
  • Afgʻon millliy xavfsizlik kuchlari
  • Mahalliy kuchlar

Qoʻllab-quvvatlanashi:
Qatʼiy qoʻllab-quvvatlash missiyasi

  • Qoʻshma Shtatlar AQSH
 ISHID
  • Xuroson provinsiyasi
Qoʻmondonlar
Ashraf Ghani
(Afgʻoniton Prezidenti)
Mohammed Masoom Stanekzai
(Mudofaa vaziri vazifasini bajaruvchi)
Haji Ghalib
(Achindagi harbiy boshliq)
Mohammad Nasim Sangin 		Nomaʼlum
Kuchlar
Nomaʼlum 2, 500-4,000[2][3]
Yoʻqotishlar
Nomaʼlum[4]. 200 dan ortiq oʻldirilgan

100 dan ortiq jarohatlangan[5]

Oʻnlab tinch aholi halok boʻldi

Nangarhor hujumi — 2016-yilning fevral va mart oylarida Afg‘oniston hukumati tomonidan Iroq va Shom Islom Davlati — Xuroson provinsiyaga (ISIL-K) qarshi ISAF va AQSh havo hujumlari ko‘magida amalga oshirilgan 21 kunlik harbiy hujum. Hujum tugagach, IShID Afg‘onistondagi barcha hududini yo‘qotib, mamlakatdan chiqarib yuborilgani xabar qilingandi[6].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

IShID-K 2015-yil yanvarida guruh Abu Bakr al-Bag‘dodiy va „ISHID“ga bay‘at berganidan keyin tuzilgan. Dastlabki hisob-kitoblarga koʻra, aʼzolar soni 60 dan 70 gacha boʻlgan, aksariyat jangchilar Pokiston chegarasidan oʻtgan. Birinchi yil ichida aʼzolar soni asosan Afgʻoniston va Pokiston Tolibonidan qochganlar 1000 dan 3000 gacha boʻlgan jangarilar[7] ga yetdi. Ularning hududi odatda Nangarhor viloyati bilan chegaralangan edi[7][8].

2016-yil yanvar oyida AQSh hukumati Pentagonga soʻrov yubordi, u amerikalik harbiylarga IShIDga qarshi hujumga oʻtish uchun yangi qonuniy vakolat berdi. Yanvar oyida 3 hafta davomida AQSh harbiylari kamida oʻnlab operatsiyalarni amalga oshirdi, jumladan, maxsus amaliyot kuchlari reydlari va havo hujumlari edi. Ularning aksariyati Nangarhor viloyatining Tora-Bora mintaqasida amalga oshirildi. Amerikalik qo‘mondonlarning fikricha, bu amaliyotlarda „ISHID“ning 90 dan 100 nafargacha jangarisi yo‘q qilingan[9]. 1-fevral kuni AQSh havo hujumlarida Nangarhor viloyatida IShIDning 29 jangarisi yo‘q qilindi va terrorchilik guruhining FM radiostansiyasiga zarba berildi[10]. 11-fevralga qadar ABC News telekanali xabar berishicha, AQSh harbiylari so‘nggi 3 hafta ichida Afg‘oniston sharqidagi IShIDga 20 ta havo hujumini amalga oshirgan[11].

Hujumkorlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hujum 14-fevralda boshlangan, o‘shanda afg‘on askarlari AQShning uchuvchisiz samolyotlari yordamida Kot va Achin tumanlarida kamida 28 nafar IShID jangarisini yo‘q qilishga muvaffaq bo‘lishgan. Hujumlar chogʻida ikki tinch fuqaro halok boʻlgan[12]. Toʻrt kundan soʻng Afgʻoniston xavfsizlik kuchlari IShIDni Achinga qaytarish boʻyicha operatsiyalarni davom ettirdi va bir qancha jangarilarni oʻldirdi[13].

21-fevral kuni Afgʻoniston xavfsizlik kuchlari brigada generali boshchiligida. Muhammad Nasim Sangin Ochin tumanini egalladi[14]. 22-fevral kuni Afg‘oniston xavfsizlik kuchlari IShIDning 18 jangarisini yo‘q qilgani, yana 25 nafar IShID jangarisi Achin tumanidagi Pekxa Xvar hududidagi Afg‘oniston xavfsizlik postlariga hujum qilishga tayyorlanayotgan uchuvchisiz havo hujumi natijasida o‘ldirilgani xabar qilindi. Unga qoʻshimcha ravishda terrorchilik guruhiga tegishli koʻp miqdorda qurol-yarogʻ va oʻq-dorilar yoʻq qilindi[15][16].

Operatsiyaga o‘z qishloqlarida xavfsizlikni taʼminlash uchun nazorat-o‘tkazish punktlari o‘rnatgan mahalliy fuqarolar yordam berdi. Keyinchalik jangchilar afgʻon hukumat kuchlarini faolroq jangovar rolda toʻldirishdi[17].

6-mart kuni Afgʻoniston prezidenti hukumat kuchlari IShID nazoratidagi barcha Afgʻoniston hududini muvaffaqiyatli qaytarib olganini daʼvo qildi. Yakuniy jang oldingi kuni Shinvar tumanida bo‘lib o‘tdi. Afg‘on hukumati manbalari janglarda kamida 200 IShID jangarisi o‘ldirilgani haqida xabar berdi[18][19][20]. O‘sha kuni Achin tumanida AQSh uchuvchisiz uchoqlarining zarbasi natijasida „ISHID“ning 15 jangarisi o‘ldirilgani eʼlon qilindi[21].

Oqibat[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil 15-mart kuni rasmiy IShID jangarilari Nangarhordan shimolga Qunduz viloyatining Chahar Dara tumaniga ko‘chib o‘tganini tasdiqladi[22]. ISIL-K Nangarhor tumanlaridan birida hamon oz miqdorda mavjud va faqatgina shu hudud bilan chegaralangan[23]. 2016-yil 16-martda ular viloyatdagi afg‘on politsiyasi nazorat punktiga hujum qilishgan[24].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Afghanistan villagers describe life under ISIL's rule -Aljazeera News“. www.aljazeera.com (2016-yil 23-mart). 2016-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-mart.
  2. ↑ „Islamic State group loyalists eye a presence in Afghanistan - Yahoo News“. News.yahoo.com (2015-yil 8-sentyabr). 2015-yil 13-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  3. ↑ „On the front line of Afghanistan's battle with ISIL -Aljazeera News“. www.aljazeera.com (2016-yil 25-yanvar). 2016-yil 9-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-mart.
  4. ↑ „Afghan Forces Dislodge Islamic State From Eastern Stronghold“ (2016-yil 21-fevral). 2017-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-mart.
  5. ↑ „Nearly 300 ISIS loyalists killed, wounded as operations conclude in Nangarhar - Khaama Press (KP) | Afghan News Agency“. Khaama.com (1999-yil 22-fevral). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  6. ↑ „Afghan retreat from key areas stokes instability fears“. Taipei Times (2016-yil 29-fevral). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  7. ↑ 7,0 7,1 „How IS has been making enemies in Afghanistan“. bbc (2016-yil 21-fevral). 2018-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 10-noyabr.
  8. ↑ „State Department lists Islamic State's 'Khorasan Province' as Foreign Terrorist Organization“. the long war journal (2016-yil 14-yanvar). 2016-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  9. ↑ „U.S. Broadens Fight Against ISIS With Attacks in Afghanistan“. the new York times (2016-yil 31-yanvar). 2017-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 3-mart.
  10. ↑ „Afghan official: U.S. airstrikes hit ISIS radio station, kill 29 militants“. CNN (2016-yil 2-fevral). 2016-yil 31-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  11. ↑ „US Airstrikes Target Islamic State in Afghanistan“. abc news (2016-yil 11-fevral). 2016-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  12. ↑ Gul. „US Drones, Afghan Forces Kill 28 IS Fighters“. Voanews.com. 2016-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  13. ↑ Ghazi. „Battle for Achin Rages On; Afghan Govt. Reports Dozens of Militants Killed“. Voanews.com (2016-yil 19-fevral). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  14. ↑ Khan. „Afghan Forces Dislodge Islamic State From Eastern Stronghold“. WSJ.com (2016-yil 21-fevral). 2016-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  15. ↑ „Officials: Forces kill 43 Islamic State militants in eastern Afghanistan“. Stars and Stripes (2016-yil 23-fevral). 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  16. ↑ „ISIS In Afghanistan: US Airstrikes, Afghan Forces Target Islamic State Group In Eastern Nangarhar“. international business times (2016-yil 23-fevral). 2016-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  17. ↑ „Afghan President: IS Being Wiped out in Afghanistan“. ABC news (2016-yil 6-mart). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  18. ↑ Faiez. „Afghan president: Islamic State being wiped out in Afghanistan“. Stripes.com (2016-yil 23-fevral). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  19. ↑ „Afghanistan president says Islamic State being wiped out in his country“. Chicago Tribune (2016-yil 17-fevral). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  20. ↑ Gul. „Ghani: IS Loyalists Uprooted in Afghanistan“. Voanews.com (2015-yil 31-dekabr). 2016-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-mart.
  21. ↑ „Drone strike kills Islamic State militants in Afghanistan“. Stars and Stripes (2016-yil 7-mart). 2016-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 8-mart.
  22. ↑ „Afghan president: ISIS is 'on the run' in Afghanistan“. military times (2016-yil 15-mart). 2016-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-mart.
  23. ↑ „Official Says ISIL Contained, Taliban Fracturing in Afghanistan“. Department of Defence (2016-yil 10-mart). 2016-yil 11-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-mart.
  24. ↑ „NATO chief predicts another tough year ahead for Afghanistan“. militarytimes (2016-yil 16-mart). 2016-yil 1-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 19-mart. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nangarhor_hujumi_(2016)&oldid=2921547" dan olindi