Morbe

Morbe (FR. Morbier) — xom sigir sutidan tayyorlangan yarim yumshoq yogʻli pishloq. Siqilgan pishmagan pishloqlar oilasiga tegishli.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ushbu turdagi pishloq haqida birinchi hujjatlashtirilgan eslatma 1795-yilga toʻgʻri keladi. Dastlab, Franche-Conte mintaqasining pishloq ishlab chiqaruvchilari Morbni oʻzlariga foydalanish uchun qildilar. Kun oxirida, sogʻishdan keyin, dehqon kichik pishloq quyulmasini qildi. Ertasi kuni ertalab u yana bir ish qismini qildi va uni birinchisining ustiga qoʻydi^[1]. Kecha davomida birinchi qatlam yomonlashmasligi uchun, shuningdek hasharotlardan himoya qilish uchun u qobiqni hosil qiluvchi nozik bir qatlam qurum surtgan^[1]. Shunday qilib, bu pishloqning oʻziga xos xususiyati bor edi — kesmada aniq koʻrinadigan qorongʻu qatlam.

2000-yilda Morbe AOC sertifikatini oldi, 2002-yilda — AOP^[1].

Ishlab chiqarish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bugungi kunda Morbe pishloqi toʻrtta boʻlimda ishlab chiqariladi: En, Du, Yura, Sona va Laura^[2]. U faqat simmental va monbelyard zotli sigirlarning sutidan tayyorlanadi^[2]. 100 litr xom sigir sutidan taxminan 11 kg Morbe olinadi.

Sut xom ishlatiladi: u 40° haroratgacha qiziydi, undan keyin unga xamirturush qoʻshiladi. Pishloq 45 kun davomida 7-15°haroratda pishadi^[3].

Bizning zamonamizda qatlam sifatida qurum emas, balki maydalangan koʻmirdan foydalanadi. Bu amaliy ahamiyatga ega emas, pishloqning taʼmiga taʼsir qilmaydi va anʼanalarga hurmatdan boshqa narsa emas^[1].

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Formada pishloq diametri 30-40 sm va qalinligi 6-8 sm boʻlgan, ogʻirligi 5 dan 9 kg gacha boʻlgan katta doira. oq och kremdan sariqgacha rangga ega. Pulpasi yumshoq, bir hil, ogʻizda eriydi^[2].

Morbening taʼmi yetuklik darajasiga bogʻliq. Yosh pishloqlar nordon taʼmga ega, yanada yetuk — boy, baʼzan achchiq. Taʼmlari farq qilishi mumkin; meva va vanil taʼmlari bilan ajralib turadi^[2].

Morbe-oq va qizil sharob, baliq, goʻsht, sabzavot va mevalar bilan birlashtirilgan koʻp qirrali pishloq^[4].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „L’histoire du Morbier“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Cahier des charges.
↑ „La fabrication du Morbier“. 2015-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.
↑ „Goûts et saveurs du Morbier“. 2015-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Masui K., Yamada T. Fransuzskie siri : illyustrirovannaya ensiklopediya = [French Cheeses] / Kazuko Masui, Tomoko Yamada; vstup. sl. J. Robyushon; per. s angl.: S. Sapronov; foto Y. Maruyama. — SPb. : Izd. dom „Neva“, 2003. — S. 160. — (A Dorling Kindersley Book). — ISBN 5-7654-2333-7.
Le Grand Larousse gastronomique. Larousse, 2007 — 552 bet. ISBN 978-2-03-582360-1.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sir Morbe
„Сайт, посвящённый Морбье“ (fransuzcha). Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

„Морбье на сайте INAO“ (fransuzcha). Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

„Cahier des charges“ (fransuzcha) (deadlink). 8-dekabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

[L'histoire_du_Morbier-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 „L’histoire du Morbier“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

[FOOTNOTECahier_des_charges-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Cahier des charges.

[La_fabrication_du_Morbier-3] „La fabrication du Morbier“. 2015-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

[4] „Goûts et saveurs du Morbier“. 2015-yil 29-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-noyabr 2015-yil.

[1]

[2]

[3]

[4]