Moestopo

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Moestopo

Moestopo (1913-yil 13-iyun - 1986-yil 29-sentyabr) indoneziyalik stomatolog, ozodlik kurashchisi va o'qituvchisi. 2007-yil 9-noyabrda Milliy Qahramon deb e’lon qilingan. Sharqiy Yavaning Kediri shahrida tug'ilgan Moestopo u yerdagi stomatologiya maktabida o'qish uchun Surabayaga ko'chib o'tdi. U boshlagan stomatologik amaliyot 1942-yilda yaponlar Indoneziyani bosib olganida va Moestopo Kempeitai tomonidan shubhali ko'rinishda hibsga olinganida to'xtatildi. Ozodlikka chiqqandan so'ng, u qisqa vaqt ichida yaponiyaliklar uchun stomatolog bo'ldi, ammo oxir-oqibat armiya ofitserlarini tayyorlashga qaror qildi. O'qishni imtiyozli diplom bilan tugatgandan so'ng, Moestopo Sidoarjodagi PETA qo'shiniga qo'mondonlik qildi, keyinchalik u Surabayadagi qo'shin qo'mondoni lavozimiga ko'tarildi. Shu bilan birga, Surabayada, Indoneziya milliy inqilobi paytida, Moestopo brigadir Valter Sothern Mallaby Aubertin boshchiligidagi Britaniya ekspeditsiya kuchlariga duch keldi. Aloqalar buzilib, Prezident Soekarno ularni tuzatish uchun Surabayaga chaqirilganda, Moestopo maslahatchi sifatida ishlashni taklif qilishdi, lekin qabul qilmadi. Urush paytida u Gollandiya qo'shinlari o'rtasida tartibsizlikni keltirib chiqarish uchun oddiy askarlar, cho'ntak va fohishalardan iborat eskadronni boshqargan. Urushdan keyin Moestopo stomatolog sifatida ishlashni davom ettirdi va 1961-yilda Moestopo universitetiga asos soldi. 1986-yilda Bandungda vafot etgan.‌‌

Erta hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Moestopo 1913-yil 13-iyulda Gollandiya Sharqiy Hindistonidagi Kediri, Ngadiluwix shahrida tug‘ilgan. U Raden Koesoemowinotoning sakkiz farzandining oltinchisi edi. Boshlang'ich maktabdan keyin Moestopo Surabayadagi stomatologiya maktabiga (STOVIT) bordi. Dastlab uning o'qishi katta aka-ukalari tomonidan to'langan, keyin Moestopo universitetdagi ta'limini to'lash uchun guruch sotgan. Surabaya va Yogyakartada qo'shimcha ta'lim olgandan so'ng, 1937-yilda Surabayada stomatolog yordamchisi bo'ldi. 1941-1942-yillarda STOVIT direktorining yordamchisi bo'lgan.‌‌

Keyingi hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Urushdan keyin Moestopo Jakartaga ko'chib o'tdi va u yerda armiya gospitalida (hozirgi Gatot Subroto harbiy armiyasi gospitali) jag' jarrohligi bo'limi boshlig'i bo'lib xizmat qildi. 1952-yilda Moestopo o'z uyida navbatchi bo'lmaganida boshqa stomatologlarni tayyorlashni boshladi. U gigiyena, ovqatlanish va anatomiya bo'yicha asosiy ta'limni beradi. Shu bilan birga, u Wilopo vazirlar mahkamasida Mudofaa vaziri lavozimiga ko'rib chiqilayotgan edi, ammo oxir-oqibat u saylanmadi, aksincha, u parlament tuzumiga qarshi bir qator namoyishlarga rahbarlik qildi. Moestopo 1957-yilda uy stomatologiyasi kursini qonuniylashtirdi va 1958-yilda Qo'shma Shtatlarda malaka oshirgandan so'ng u doktor Moestopo stomatologiya kollejiga asos soldi va u 1961-yil 15-fevralda universitetga aylanmaguncha o'sishda davom etdi. O'sha yili u o'zining stomatologiya kursini oldi. Moestopo 1986-yil 29-sentyabrda vafot etdi va Bandungdagi Cikutra qabristoniga dafn qilindi.‌‌

Mukofoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yil 9-noyabrda Prezident Susilo Bambang Yudxoyono Moestopoga Indoneziya Milliy Qahramoni unvonini berdi. Moestopo bu unvonni Adnan Kapau Gani, Ida Anak Agung Gde Agung va Ignatius Slamet Riyadi bilan birga Prezidentning 66/2007-sonli TK farmoni asosida oldi. Xuddi shu yili u Adipradana Mahaputera yulduzi bilan taqdirlangan.‌‌

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

https://id.m.wikipedia.org/wiki/Moestopo

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

https://id.m.wikipedia.org/wiki/Moestopo