Kontent qismiga oʻtish

Mnemosina

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Mnemoniza, Mnemosina (boshqa M. M. Μνημοσννη) — adimgi yunon mifologiyasida titanid xotirasini ifodalovchi maʼbuda, Uran va Geining qizi (yoki Zevs va Klimenning)[1].

Zevs[2] (Evterpa, Clio, Taliya, Melpomen, Terpsichor, Erato, Poligimniya, Uraniya, Kalliopa) dan tugʻilgan Muzning onasi[3]. Zevs uni choʻpon qiyofasida yoʻldan ozdirdi[4]. Toʻqqiz kecha uning yotoq xonasiga Zevs koʻtarilgan; u Pyeria da Muzni dunyoga keltirgan[5]. Uni „Elefara balandliklarining malikasi“ (Hesiod) deb ataladi[6].

Pavsaniya xabariga koʻra, Leybadeyada (Beotiya) Trofoniya gʻori yaqinida ikkita manba bor edi: Letlar (Oblivion) va Mnemosinlar (xotira).

Boeotiya Leybadida (Beotiya), Trofoniy orakuli ostida Let (Oblivion) ​​bulogʻidan Xudodan soʻramoqchi  boʻlganlar suv ichishgan,  Mnemoz (Xotira) bulogʻidan javob olganlar suv ichihgan. Shu yerda Mnemozning taxti ham bor edi, u ibodat qiluvchilarning eʼtiqodiga koʻra, Pvsaniya (IX 39, 8) da koʻrgan va eshitganlarini esda saqlashga yordam bergan.

Mnemozina hurmatga sazovor va odatda Muz bilan tasvirlangan. Maʼbuda Mnemosina, shaxsiy xotira, Kronos va Okeanning opasi— barcha muzlarning onasi.U hamma narsani bilish qobiliyatiga ega: Gesiod (Teogoniya, 32 38) ga koʻra, u „barcha boʻlib oʻtgan, barcha boʻlayotgan va barcha boʻladigan“  narsalarni bilar edi. Shoir ilhomlanganida, u Mnemosina bilim manbasidan ichadi; bu, birinchi navbatda, u kelib chiqishi haqidagi bilimga tegadi, degan maʼnoni anglatadi.

Rosseti tomonidan mnemosyne

Sharhda u mulohaza yuritish usulini ochdi va hamma uchun nomlarning tartibini aniqladi. Unga LXXVII orfik madhiyasi bagʻishlangan.

1859-yilda kashf etilgan asteroid (57) Mnemozin Mnemosina sharafiga nomlangan[7].

  1. Gigin. Mifi. Vvedenie 31
  2. Гесиод. Teogoniya 915—917; Gimni Gomera III 429; Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka I 1, 3; 3, 1
  3. Антонин Либерал. Metamorfozi 9, 1
  4. Овидий. Metamorfozi VI 114
  5. Гесиод. Teogoniya 53-62; Нонн Панополитанский. Deyaniya Dionisa XXXI 169
  6. Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.161
  7. Диодор Сицилийский. Историческая библиотека V 67, 3