Messier 12
M 12 sharsimon toʻplam (shuningdek, M 12 yoki NGC 6218 nomi bilan ham tanilgan) Ilontashuvchi yulduz turkumidagi sharsimon toʻplam[1].
Kashf etish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
U 1764-yil 30-mayda Charlz Messier tomonidan kashf etilgan.
Qiziqarli xususiyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
M 10 dan 3 ° uzoqlikda, M 12 16000 masofada joylashgan Yerdan yorugʻlik yili uzoqlikda va diametri 75 yorugʻlik yili. Eng yorqin yulduzlar M 12 koʻrinadigan kattaligiga ega 12 m Sharsimon toʻplam uchun M 12 yulduzlarining kontsentratsiyasi past hisoblanadi, shuning uchun bir vaqtlar M 12 zich ochiq yulduz turkumi hisoblangan. Unda 13 nafar oʻzgaruvchan yulduzlar topilgan.
Kuzatishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ushbu toʻplam yozgi Ilontashuvchi yulduz turkumi markazining gʻarbiy tomonida joylashgan. Durbina yordamida uni xaritadan topish oson. Ammo qoʻshni sharsimon toʻplam M 10 bilan batafsil kuzatish va taqqoslash uchun 150 mm yoki undan ortiq diafragmali bilan teleskopdan foydalanish yaxshiroqdir. M 12 koʻproq „boʻshashgan“ toʻplam boʻlib, tarqalgan koʻrinishga ega. Toʻplamjuda yorqin fon yulduzlari bilan oʻralgan.
Messiye katalogidagi osmon qoʻshnilari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- M 10 — eng yaqin qoʻshni — sharsimon toʻplam 7 daraja janubi-sharqda:
- M 107 — (janubga) kamroq konsentrlangan sharsimon toʻplam;
- M 14 — (sharqda) ikki baravar uzoqroq va shunga mos ravishda kamroq yorqin sharsimon toʻplam;
- M 5 — (uzoq gʻarbda, Serpenlarda) shimoliy osmondagi eng yorqin sharsimon toʻplamlardan biri.
"Messiye Marafoni" dagi kuzatishlar ketma-ketligi[tahrir | manbasini tahrirlash]
… M 5 → M 57 → M 12 → M 10 → M 107 …
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Harris W. E. A catalog of parameters for globular clusters in the Milky Way (англ.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — IOP Publishing, American Astronomical Society, University of Chicago Press, AIP, 1996. — Vol. 112, Iss. 4. — P. 1487. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.1086/118116
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Messier 12, SEDS Messier pages(ingl.)
- The Case of the Stolen Stars(ingl.)