Mehnat partiyasi (Nigeriya)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya


Mehnat partiyasi

Mehnat partiyasi (MP) - Nigeriyadagi sotsial-demokratik siyosiy partiyadir. Partiya 2002-yilda tashkil etilgan va 1 yildan so'ng hozirgi nomi berilguniga qadar Ijtimoiy Demokratiya uchun partiya (IDP) sifatida tanilgan. Sotsial-demokratiya mafkurasi asosida qurilgan partiya ijtimoiy adolat, taraqqiyot va birlikka erishish maqsadida sotsial-demokratik tamoyillar va g‘oyalarni ilgari surish va himoya qilishni maqsad qilgan[1].

2022-yil 27-mayda Anambra shtatining sobiq gubernatori Peter Obi 2023-yilgi Nigeriya prezidentlik saylovlarida ishtirok etish uchun Xalq Demokratik Partiyasidan (XDP) chiqaandan ko'p o'tmay partiyaga qo'shilishi sababli partiya a'zolari va qo'llab-quvvatlashlar keskin oshdi[2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  Partiya 2002-yilda Ijtimoiy Demokratiya uchun partiya sifatida tashkil etilgan va Nigeriya Mehnat Kongressi tomonidan yo'lga qo'yilgan. Uning nomi 2003-yilgi umumiy saylovdan keyin rasman Leyboristlar partiyasiga o'zgartirildi[3][4].

2007-yilda Olusegun Mimiko ikki xil muddat davomida (2009—2017) Mehnat partiyasi bayrog‘i ostida Ondo shtati gubernatori lavozimida muvaffaqiyatli ishladi, bu faqat 2021-yilda IDPga qaytish uchun edi[5].

2021[tahrir | manbasini tahrirlash]

So'nggi Milliy Rais Alhaji Abdulkadir Abdulsalam 2020-yilda vafot etgandan keyin[6], partiya og'ir rahbarlik krizisiga duch keldi. Mehnat Partiyasining Milliy Kotibi Barrister Julius Abure Mehnat Partiyasi Milliy Ijro etuvchi Kengashi tomonidan 2021-yilda yangi Milliy Rais sifatida saylandi[7]. Sobiq Milliy Rais O'rinbosari Calistus Okafor Barrister Julius Abure o'z lavozimiga ko'ra o'zini partiyaning haqiqiy Milliy Raisi deb da'vo qilgandan keyin unga qarshi chiqdi[8].

2022[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anambra shtatining sobiq gubernatori Piter Obi uning shaxsiyati va tamoyillariga zid bo'lgan muammolar tufayli Xalq Demokratik partiyasidan chiqib ketganidan keyin partiyaga qo'shildi. U partiyaning 2023-yilgi prezidentlikka nomzodi sifatida Pat Utomi, Faduri Jozef va Olubusola Emmanuel-Tella tanlovdan voz kechganidan so'ng paydo bo'ldi va bu uni prezidentlik praymerizlarida yagona nomzodga aylantirdi[9]. Gbadebo Rodos-Vivour partiyaning Lagos shtatida gubernatorlikka nomzod sifatida paydo bo'ldi[10].

2023-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]

2023-yilgi Nigeriyadagi umumiy saylov oldidan partiya Nigeriya Mehnat Kongressi va Nigeriya Kasaba uyushmalari Kongressi tomonidan qo'llab-quvvatlandi. Kasaba uyushmalari federatsiyalari o'z a'zolariga Piter Obiga ovoz berishni maslahat berdi[11]. Bu kasaba uyushmalari federatsiyalari siyosiy partiyani ochiq qo‘llab-quvvatlashini birinchi marta bildirishi edi[4].

Partiya ramzlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Partiya logotipi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Partiya logotipi - markazda g'ildirakli erkak va bolali ayol o'yib ishlangan tasvirdan iborat.

G'ildirak sanoatni anglatadi va aholining iqtisodiy imkoniyatlarini kengaytirish va millat farovonligi, ya'ni doimiy iqtisodiy o'sish va rivojlanish uchun asos bo'lib xizmat qiladi. G'ildirak va erkak, ayol va bola o'rtasidagi bog'liqlik boshqaruv, iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish insoniyatning rivojlanishiga olib kelishi kerakligini anglatadi.

Partiya bayrog'i[tahrir | manbasini tahrirlash]

Partiya bayrog'i o'lchami bir xil vertikal qizil va yashil ranglardan iborat. Qizil - yangilanish va yashil - qishloq xo'jaligini anglatadi. Partiya logotipi bayroq markazida joylashgan[12].

Saylov tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Prezident saylovlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yil Partiya nomzodlari Running mate Ovozlar % Natija
2019 Alh. Muhammed Usman Zaki Chief Ezekiel Akpan 5,074 0.019% YutqazganRed XN
2023 Peter Obi 6,101,533 25.40%

Gubernatorlik saylovlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

N

Yil Davlat Partiya nomzodi Ovozlar Natija
2007 Ondo davlati Olusegun Mimiko 226 051 G'olib chiqqan
2012 Ondo davlati Olusegun Mimiko 260,199 G'olib chiqqan

Vakillar palatasi va Senat saylovlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Saylov Vakillar palatasi Senat
O'rindiqlar +/– O'rindiqlar +/–
2019
0 / 360
 0
0 / 109
 0
2019
1 / 360
 0
0 / 109
 0
2023
18 / 360
 17
7 / 109
 7

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Komolafe. „Labour Party in New Colour?“ (inglizcha). THISDAYLIVE (1-iyun 2022-yil). Qaraldi: 3-iyun 2022-yil.
  2. ↑ „Peter Obi joins Labour Party | Premium Times Nigeria“ (en-GB) (27-may 2022-yil). Qaraldi: 2022-yil 3-iyun.
  3. ↑ Lagos. „Nigerian Labour Party: What manner of Workers' Party?“ (en-gb). In Defence of Marxism. Qaraldi: 3-iyun 2022-yil.
  4. ↑ 4,0 4,1 „Nigeria’s Election Could Break the Political Mold, But It Won’t End the Social Crisis“ (inglizcha). jacobin.com. Qaraldi: 27-fevral 2023-yil.
  5. ↑ Obadare. „Will Obi Reinvigorate the Nigerian Labor Movement?“ (inglizcha). Council on Foreign Relations. Qaraldi: 4-oktabr 2022-yil.
  6. ↑ „Just in: Abdulkadir Abdulsalam, Labour Party National Chairman is dead“ (inglizcha). Vanguard News (29-dekabr 2020-yil). Qaraldi: 2022-yil 3-iyun.
  7. ↑ „Labour Party Gets New National Chairman“ (inglizcha). The Whistler Newspaper (29-mart 2021-yil). Qaraldi: 2022-yil 3-iyun.
  8. ↑ „Labour Party Crisis Worsens as Court Okays Factional Leader's Fresh Suit“.
  9. ↑ „UPDATED: Peter Obi emerges Labour Party presidential candidate“ (inglizcha) (30-may 2022-yil). Qaraldi: 3-iyun 2022-yil.
  10. ↑ Adelagun. „Labour Party unveils Rhodes-Vivour as Lagos guber candidate presents certificate of return“ (inglizcha). Premium Times Nigeria (31-avgust 2022-yil). Qaraldi: 4-oktabr 2022-yil.
  11. ↑ Ibeh. „"Vote for Peter Obi," Nigeria Labour Congress tells all workers“ (inglizcha). Legit.ng - Nigeria news. (22-fevral 2023-yil). Qaraldi: 27-fevral 2023-yil.
  12. ↑ „LP Constitution“. Labor Party. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mehnat_partiyasi_(Nigeriya)&oldid=4210229" dan olindi