Gʻazna: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

2-Dekabr 2021, 12:06 dagi koʻrinishi

Gʻazna qalʻasi va ikki minorasi (minoralar Bahramshox tomonidan qurilgan), James Atkinson chizgan rasm, c.1839* (BL)

Gʻazna (Pushtucha/Forscha: غزنی - Ġaznī; tarixda غزنین / Ġaznīn hamda غزنه / Ġazna nomlar bilan tanilgan) — Afgʻonistonning janubiy-sharqiy qismidagi shahar. Gʻazni daryosi boʻyida boʻlib, Qobul—Qandahor avtomobil yoʻlida joylashgan. Gʻazni viloyatining maʼmuriy markazi. Metallsozlikning qadimiy markazlaridan boʻlgan. Hunarmandchilikda palos, poyabzal, ip gazlama matolari va boshqa tayyorlanadi. Jun, moʻyna bilan savdo qilinadi.

Tarixi

Shaharning barpo boʻlgan davri maʼlum emas. Gʻaznaga doir ilk maʼlumotlar 7-asrga oid manbalarda uchraydi. Oʻrta asrlarda Oʻrta Sharqning muhim madaniy, savdo va siyosiy markazlaridan biri boʻlgan. 10—11-asrlarda Gʻaznaviylar davlati poytaxti. 12-asr oʻrtalarida Gʻuriylar shaharni egallab, katta qismini vayron qilganlar. 1215—21 yillarda Gʻazna Xorazmshohtar qoʻl ostida boʻlgan. 1221-yilda shaharni moʻgʻullar bosib olgan. 13-asrning 2-yarmidan Gʻazni hukmdorlari Hirotdagi Kurtlar sulolasining vassali boʻlgan. 14-asr oxiri 15-asr boshlarida Temuriylar davlati, 16-asr boshlaridan Boburiylar saltanati tarkibida boʻlgan. 1738-yilda shaharni Nodirshoh egallagan. Afgʻoniston davlati tuzilgach (1747), Gʻazni uning tarkibiga kirgan. Meʼmoriy yodgorliklardan 12-asrda barpo etilgan 2 ta minoraning qoldiqlari saqlangan.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
-[[Fayl:Atkinson1839.jpg|alt=G‘azna qal‘asi va ikki minorasi (minoralar Bahramshox tomonidan qurilgan), James Atkinson chizgan rasm, c.1839* (BL)|thumb|G‘azna qal‘asi va ikki minorasi (minoralar Bahramshox tomonidan qurilgan), James Atkinson chizgan rasm, c.1839* (BL)]]
+[[Fayl:Atkinson1839.jpg|alt=Gʻazna qalʻasi va ikki minorasi (minoralar Bahramshox tomonidan qurilgan), James Atkinson chizgan rasm, c.1839* (BL)|thumb|Gʻazna qalʻasi va ikki minorasi (minoralar Bahramshox tomonidan qurilgan), James Atkinson chizgan rasm, c.1839* (BL)]]
-'''Gʻazna''' (Pushtucha/Forscha: غزنی - ''Ġaznī''; tarixda غزنین / ''Ġaznīn'' hamda غزنه / ''Ġazna'' nomlar bilan tanilgan) — [[Afgʻoniston]]<nowiki/>ning janubiy-sharqiy qismidagi shahar. [[Gʻazni (daryo)|Gʻazni daryosi]] boʻyida bo‘lib, Qobul—Qandahor avtomobil yoʻlida joylashgan. [[Gʻazni (viloyat)|Gʻazni]] viloyatining maʼmuriy markazi. Metallsozlikning qadimiy markazlaridan bo‘lgan. Hunarmandchilikda palos, poyabzal, ip gazlama matolari va boshqa tayyorlanadi. Jun, moʻyna bilan savdo qilinadi.
+'''Gʻazna''' (Pushtucha/Forscha: غزنی - ''Ġaznī''; tarixda غزنین / ''Ġaznīn'' hamda غزنه / ''Ġazna'' nomlar bilan tanilgan) — [[Afgʻoniston]]<nowiki/>ning janubiy-sharqiy qismidagi shahar. [[Gʻazni (daryo)|Gʻazni daryosi]] boʻyida boʻlib, Qobul—Qandahor avtomobil yoʻlida joylashgan. [[Gʻazni (viloyat)|Gʻazni]] viloyatining maʼmuriy markazi. Metallsozlikning qadimiy markazlaridan boʻlgan. Hunarmandchilikda palos, poyabzal, ip gazlama matolari va boshqa tayyorlanadi. Jun, moʻyna bilan savdo qilinadi.
 == Tarixi ==
-Shaharning barpo boʻlgan davri maʼlum emas. Gʻaznaga doir ilk maʼlumotlar 7-asrga oid manbalarda uchraydi. Oʻrta asrlarda Oʻrta Sharqning muhim madaniy, savdo va siyosiy markazlaridan biri boʻlgan. 10—11-asrlarda Gʻaznaviylar davlati poytaxti. 12-asr oʻrtalarida Gʻuriylar shaharni egallab, katta qismini vayron qilganlar. 1215—21 yillarda Gʻazna Xorazmshohtar qoʻl ostida boʻlgan. 1221 yilda shaharni moʻgʻullar bosib olgan. 13-asrning 2-yarmidan Gʻazni hukmdorlari Hirotdagi Kurtlar sulolasining vassali boʻlgan. 14-asr oxiri 15-asr boshlarida Temuriylar davlati, 16-asr boshlaridan Boburiylar saltanati tarkibida bo‘lgan. 1738 yilda shaharni [[Nodirshoh]] egallagan. Afgʻoniston davlati tuzilgach (1747), Gʻazni uning tarkibiga kirgan. Meʼmoriy yodgorliklardan 12-asrda barpo etilgan 2 ta minoraning qoldiqlari saqlangan.
+Shaharning barpo boʻlgan davri maʼlum emas. Gʻaznaga doir ilk maʼlumotlar 7-asrga oid manbalarda uchraydi. Oʻrta asrlarda Oʻrta Sharqning muhim madaniy, savdo va siyosiy markazlaridan biri boʻlgan. 10—11-asrlarda Gʻaznaviylar davlati poytaxti. 12-asr oʻrtalarida Gʻuriylar shaharni egallab, katta qismini vayron qilganlar. 1215—21 yillarda Gʻazna Xorazmshohtar qoʻl ostida boʻlgan. 1221-yilda shaharni moʻgʻullar bosib olgan. 13-asrning 2-yarmidan Gʻazni hukmdorlari Hirotdagi Kurtlar sulolasining vassali boʻlgan. 14-asr oxiri 15-asr boshlarida Temuriylar davlati, 16-asr boshlaridan Boburiylar saltanati tarkibida boʻlgan. 1738-yilda shaharni [[Nodirshoh]] egallagan. Afgʻoniston davlati tuzilgach (1747), Gʻazni uning tarkibiga kirgan. Meʼmoriy yodgorliklardan 12-asrda barpo etilgan 2 ta minoraning qoldiqlari saqlangan.
 {{OʻzME}}