Barmoqlar: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

11-Mart 2013, 18:28 dagi koʻrinishi

Barmoqlar — odamda qoʻl-oyoq kaftlarining uch qismi; B. beshta boʻlib, har bir barmoqda uchtadan (bosh barmoqda ikkita) naysimon mayda suyaklar — falangalar bor. B. oʻzaro boʻgʻimlar, muskullar orqali bir-biri b-n erkin harakat kila oladigan tarzda birlashgan. Odam qoʻl barmoqlarini bukib asboblarni ushlash, mehnat qobiliyatini oshirish imkoniyatiga ega. Shuning uchun tarixiy rivojlanishda bosh barmoq qolgan B.ga nisbatan koʻndalang joylashib, biror narsani ushlashga moslashgan. Oyoq B.i bukilib-yozilib odamning yurishiga, tik turganda muvozanatni saqdashga moslashgan. B.dagi muskullar mayda qon tomir va nervlarga boy, shu tufayli turli nozik harakatlarni (musiqa asbobini chalish, yozish, rasm chizish va h. k.) bajarishga imkon beradi. Ona qornida homilaning notoʻgʻri rivojlanishi natijasida barmoqsizlik (adaktiliya), B. sonining kam (oligodaktiliya) yoki koʻp (polidaktiliya) boʻlishi uchrab turadi. Hayvonlarda B.ning tuzilishi va shakli ularning hayot sharoitiga, bajaradigan vazifasi (kovlash, uchish, suzish)ga qarab turlicha boʻladi. Qushlarda oldingi oyoq qanotga aylanib, uch barmoq rudimenti qolgan, orqa oyogʻida 4 ta barmoq bor. Tuyoqli hayvonlarda esa B. tuyoqdan iborat va H. k.

Adabiyotlar

OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga ishorat yoʻq.
Siz ularni topib va ushbu maqolaga qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin.

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
-'''Barmoqlar''' — odamda qo‘l-oyoq kaftlarining uch qismi; B. beshta bo‘lib, har bir barmoqda uchtadan (bosh barmoqda ikkita) naysimon mayda suyaklar — falangalar bor. B. o‘zaro bo‘g‘imlar, muskullar orqali bir-biri b-n erkin harakat kila oladigan tarzda birlashgan. Odam qo‘l barmoqlarini bukib asboblarni ushlash, mehnat qobiliyatini oshirish imkoniyatiga ega. Shuning uchun tarixiy rivojlanishda bosh barmoq qolgan B.ga nisbatan ko‘ndalang joylashib, biror narsani ushlashga moslashgan. Oyoq B.i bukilib-yozilib odamning yurishiga, tik turganda muvozanatni saqdashga moslashgan. B.dagi muskullar mayda qon tomir va nervlarga boy, shu tufayli turli nozik harakatlarni (musiqa asbobini chalish, yozish, rasm chizish va h. k.) bajarishga imkon beradi. Ona qornida homilaning noto‘g‘ri rivojlanishi natijasida barmoqsizlik (adaktiliya), B. sonining kam (oligodaktiliya) yoki ko‘p (polidaktiliya) bo‘lishi uchrab turadi. Hayvonlarda B.ning tuzilishi va shakli ularning hayot sharoitiga, bajaradigan vazifasi (kovlash, uchish, suzish)ga qarab turlicha bo‘ladi. Qushlarda oldingi oyoq qanotga aylanib, uch barmoq rudimenti qolgan, orqa oyog‘ida 4 ta barmoq bor. Tuyoqli hayvonlarda esa B. tuyoqdan iborat va H. k.
+'''Barmoqlar''' — odamda qoʻl-oyoq kaftlarining uch qismi; B. beshta boʻlib, har bir barmoqda uchtadan (bosh barmoqda ikkita) naysimon mayda suyaklar — falangalar bor. B. oʻzaro boʻgʻimlar, muskullar orqali bir-biri b-n erkin harakat kila oladigan tarzda birlashgan. Odam qoʻl barmoqlarini bukib asboblarni ushlash, mehnat qobiliyatini oshirish imkoniyatiga ega. Shuning uchun tarixiy rivojlanishda bosh barmoq qolgan B.ga nisbatan koʻndalang joylashib, biror narsani ushlashga moslashgan. Oyoq B.i bukilib-yozilib odamning yurishiga, tik turganda muvozanatni saqdashga moslashgan. B.dagi muskullar mayda qon tomir va nervlarga boy, shu tufayli turli nozik harakatlarni (musiqa asbobini chalish, yozish, rasm chizish va h. k.) bajarishga imkon beradi. Ona qornida homilaning notoʻgʻri rivojlanishi natijasida barmoqsizlik (adaktiliya), B. sonining kam (oligodaktiliya) yoki koʻp (polidaktiliya) boʻlishi uchrab turadi. Hayvonlarda B.ning tuzilishi va shakli ularning hayot sharoitiga, bajaradigan vazifasi (kovlash, uchish, suzish)ga qarab turlicha boʻladi. Qushlarda oldingi oyoq qanotga aylanib, uch barmoq rudimenti qolgan, orqa oyogʻida 4 ta barmoq bor. Tuyoqli hayvonlarda esa B. tuyoqdan iborat va H. k.
 == Adabiyotlar ==
 * [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
-{{stub}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
+{{stub}} {{no iwiki}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->