Vest-Indiya: Versiyalar orasidagi farq

Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish

Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi

Inline

4-Sentyabr 2023, 17:56 dagi koʻrinishi

Vest-Indiya Vest-indiya (inglizcha:West-Indies, lang-nl:West-Indië — - aynan G‘arbiy Hindiston) — Atlantika okeanining Karib dengizida joylashgan bir necha ming orolning umumiy nomi. Shimoliy va Janubiy Amerika materiklari oralig‘ida joylashgan. Bagama orollarini, Katta va Kichik Antil orollari (qarang Antil orollari) va boshqalar orollarni o‘z ichiga oladi. Shimoliy Amerikaga mansub. Umumiy maydoni 240 ming km2 ga yaqin. Aholisi 64 mln. kishi (2023), ko‘pchiligi negr, mulat va kreollar. Relefining aksari qismi tog‘li, karstli joylar ko‘p. Vest-Indiyada tez-tez yer qimirlab turadi. Kichik Antil orollarida so‘nmagan vulkanlar bor. Vest-Indiya orollari mezozoy kaynozoy yoshidagi vulqonli va cho‘kindi jinslardan tuzilgan. Eng baland cho‘qqisi Gaiti orolidagi Truxilo tog‘‘ — 3175 m. Vest-Indiyada foydali qazilma ko‘p. Kubada marganes, xromit va temir rudalari, Trinidad orolida tabiiy asfalt, neft, Yamayka orolida boksit konlari bor. Vest-Indiyada tropik passat va ekvatorial musson iqlim hukmron. Yanvarning o‘rtacha temperaturasi shimolida 21°, janubida 26°. O‘rtacha yillik yog‘in 1000–1500 mm. Daryolari qisqa, tez oqadi. Doim yashil o‘rmonlar, savannalar bor. Vest-Indiya tropik bo‘ronlar paydo bo‘ladigan joy. Tekislik qismlarida shakarqamish, kofe, tamaki, paxta yetishtiriladi. Vest-Indiyada Antigua va Barbuda, Bagama Orollari, Barbados, Gaiti, Grenada, Dominika, Dominikana Respublikasi, Kuba, SentVinsent va Grenadina, Sent-Kits va Nevis, Sent-Lyusiya, Trinidad va Tobago, Yamayka davlatlari hamda Buyuk Britaniya, Niderlandiya, Fransiya va AQSH mulklari bor. Orollarning koʻpchiligi Xristofor Kolumb tomonidan 1492—1502 yillarda Hindistonga dengiz orqali gʻarbdan boriladigan yo‘lni qidirish vaqtida kashf qilingan. Kolumb orollarni Hindistonning bir kismi deb hisoblagan va shu bois Hindiston deb atagan. Yevropaliklar haqiqiy Hindistonni kashf qilganlaridan so‘ng undan farqlash uchun "G‘arbiy" so‘zi qo‘shilgan.Vest-Indiyada 38 ta davlat kiradi.

Yana qarang

Markaziy Amerika

Adabiyotlar

OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

@@ Qator 1: / Qator 1: @@
+Vest-Indiya
-[[Fayl:Antillas (orthographic projection).svg|thumb]]
+Vest-indiya (inglizcha:West-Indies, lang-nl:West-Indië — - aynan G‘arbiy Hindiston) — Atlantika okeanining Karib dengizida joylashgan bir necha ming orolning umumiy nomi. Shimoliy va Janubiy Amerika materiklari oralig‘ida joylashgan. Bagama orollarini, Katta va Kichik Antil orollari (qarang Antil orollari) va boshqalar orollarni o‘z ichiga oladi. Shimoliy Amerikaga mansub. Umumiy maydoni 240 ming km2 ga yaqin. Aholisi 64 mln. kishi (2023), ko‘pchiligi negr, mulat va kreollar. Relefining aksari qismi tog‘li, karstli joylar ko‘p. Vest-Indiyada tez-tez yer qimirlab turadi. Kichik Antil orollarida so‘nmagan vulkanlar bor. Vest-Indiya orollari mezozoy kaynozoy yoshidagi vulqonli va cho‘kindi jinslardan tuzilgan. Eng baland cho‘qqisi Gaiti orolidagi Truxilo tog‘‘ — 3175 m. Vest-Indiyada foydali qazilma ko‘p. Kubada marganes, xromit va temir rudalari, Trinidad orolida tabiiy asfalt, neft, Yamayka orolida boksit konlari bor. Vest-Indiyada tropik passat va ekvatorial musson iqlim hukmron. Yanvarning o‘rtacha temperaturasi shimolida 21°, janubida 26°. O‘rtacha yillik yog‘in 1000–1500 mm. Daryolari qisqa, tez oqadi. Doim yashil o‘rmonlar, savannalar bor. Vest-Indiya tropik bo‘ronlar paydo bo‘ladigan joy. Tekislik qismlarida shakarqamish, kofe, tamaki, paxta yetishtiriladi. Vest-Indiyada Antigua va Barbuda, Bagama Orollari, Barbados, Gaiti, Grenada, Dominika, Dominikana Respublikasi, Kuba, SentVinsent va Grenadina, Sent-Kits va Nevis, Sent-Lyusiya, Trinidad va Tobago, Yamayka davlatlari hamda Buyuk Britaniya, Niderlandiya, Fransiya va AQSH mulklari bor. Orollarning koʻpchiligi Xristofor Kolumb tomonidan 1492—1502 yillarda Hindistonga dengiz orqali gʻarbdan boriladigan yo‘lni qidirish vaqtida kashf qilingan. Kolumb orollarni Hindistonning bir kismi deb hisoblagan va shu bois Hindiston deb atagan. Yevropaliklar haqiqiy Hindistonni kashf qilganlaridan so‘ng undan farqlash uchun "G‘arbiy" so‘zi qo‘shilgan.Vest-Indiyada 38 ta davlat kiradi.
-[[Fayl:Indies.PNG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Indies.PNG|right|thumb|300x300px|{{legend|#F60|[[Ost-indiya]]}}{{legend|#F5DEB3|[[Gʻarbiy Yangi Gvineya]]}}{{legend|#1E90FF|[[Vest-Indiya]]}}]]
-'''Vest-indiya''' ({{lang-en|West-Indies}}, {{lang-nl|West-Indië}} — - aynan Gʻarbiy Hindiston) — [[Atlantika okeani|Atlantika okeanining]] [[Karib dengizi|Karib dengizida]] joylashgan bir necha ming orolning umumiy nomi. Shim. va Jan. Amerika materiklari oraligʻida. [[Bagamalar|Bagama orollarini]], Katta va Kichik Antil orollari (qarang Anshil orolpari) va b. orollarni oʻz ichiga oladi. Shim. Amerikaga mansub. Umumiy mayd. 240 ming km{{sup|2}} ga yaqin. Aholisi 35 mln. kishi (1990-yillar oʻrtalari), koʻpchiligi negr, mulat va kreollar. Relefining aksari qismi togʻli, karstli joylar koʻp. V.-I.da tez-tez yer qimirlab turadi. Kichik Antil o.larida soʻnmagan vulkanlar bor. V.-I. orollari mezokaynozoy yoshidagi vulkanik va choʻkindi jinslardan tuzilgan. Eng baland choʻqqisi Gaiti o.dagi Truxilo togʻi — 3175 m. V.-I.da foydali qazilma koʻp. Kubada marganes, xromit va temir rudalari, Trinidad o.da tabiiy asfalt, neft, Yamayka o.da boksit konlari bor. V.-I.da tropik passat va ekvatorial musson iqlim hukmron. Yanv.ning oʻrtacha temperaturasi shim.da 21°, jan.da 26°. Oʻrtacha yillik yogʻin 1000–1500&nbsp;mm. Daryolari qisqa, tez oqadi. Doim yashil oʻrmonlar, savannalar bor. V.-I. tropik boʻronlar paydo boʻladigan joy. Tekislik qismlarida shakarqamish, kofe, tamaki, paxta yetishtiriladi. V.-I.da Antigua va Barbuda, Bagama Orollari, Barbados, Gaiti, Grenada, Dominika, Dominikana Respublikasi, Kuba, SentVinsent va Grenadina, Sent-Kits va Nevis, Sent-Lyusiya, Trinidad va Tobago, Yamayka davlatlari hamda Buyuk Britaniya, Niderlandiya, Fransiya va AQSH mulklari bor. Orollarning koʻpchiligi Xristofor Kolumb tomonidan 1492—1502 yillarda Hindistonga dengiz orqali gʻarbdan boriladigan yoʻlni qidirish vaqtida kashf qilingan. Kolumb orollarni Hindistonning bir kismi deb hisoblagan va shu bois Hindiston deb atagan. Yevropaliklar haqiqiy Hindistonni kashf qilganlaridan soʻng undan farqlash uchun "Gʻarbiy" soʻzi qoʻshilgan.
 == Yana qarang ==