Marie Clotilde
Marie Adélaïde Clotilde Xavière (talaffuzi: Mariya Adelaida Klotilde Ksavera; 1759-yil 23-sentyabr, Versal — 1802 -yil 7-mart, Neapol) — Burbonlar sulolasidan fransuz malikasi, 1796-yildan — Sardiniya qiroli Charlz Emmanuel IV ning rafiqasi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Marie Clotilde Daupin Lui Ferdinand de Burbonning qizi va uning ikkinchi xotini Saksoniya Marie Jozefa, Saksoniya va Polsha qiroli Avgust III ning qizi edi.Shunday qilib, Marie Clotilde ota tomonidan Fransiya qiroli Lui XVning nabirasi edi.Uning akalari uchta fransuz qiroli Lyudovik XVI, Louis XVIII va Karl X, singlisi esa fransuz inqilobi davrida qatl etilgan malika Madam Elizabet edi.
Qiz erta etim qoldi,Mariening otasi 1765-yilda vafot etdi, onasi 2 yildan keyin vafot etdi.Opa-singil Marie va Elizabet Comtesse de Marsan tomonidan tarbiyalangan.Malikaning dindorligi erta namoyon boʻldi.
1775-yil 27-avgustda, bundan sal oldin (1774-yilda), Fransiya taxtiga oʻtirgan akasi Lyudovik XVI uni siyosiy sabablarga koʻra Sardiniya va Pyemont valiahd shahzodasi Charlz Emmanuel IVga unashtirdi. Shundan soʻng, malika Turinga joʻnab ketdi, yoʻlda Pont de Bovuazenda oʻzining kuyovini, soʻngra Sardiniya qiroli va uning otasi Viktor Amadey III bilan toʻy marosimi boʻlgan Chamberydagi butun Sardiniya saroyining boshida uchrashdi. oʻtkazildi. Turmush oʻrtoqlarning bu nikohda farzandlari yoʻqligiga qaramay, buni baxtli deb atash mumkin edi, chunki Charlz va Meri oʻrtasidagi munosabatlar ular birga yashagan barcha yillar davomida eng samimiy edi. Marie Clotilde hech qachon Fransiyaga qaytmadi.
Allaqachon malika boʻlgan Marie Klotilde juda ehtiyotkor, diniy va maʼnaviy hayotni boshqargan. Qirollik saroyining odatiy oʻyin-kulgilaridan qochdi, koʻp vaqt va pulni xayriya ishlariga bagʻishladi, baʼzi diniy uyushmalarning homiysi edi va Papa bilan ishonchli munosabatda edi. Fransiya inqilobi paytida uning akasi qirol Lyudovik XVI va singlisi Yelizaveta qatl etilgandan soʻng, Marie Klotilde oʻzining Fransiyadan hijrat qilgan ukasi Charlz (Charlz X) va uning xolalari Marie Adélaïde de Burbonni qabul qilib, Turin sudida yashirdi. Inqilobdan qochgan Marie Luiza Tereza Viktor .
1796-yil 16-oktabrda qirol Viktor Amadey III Marie Clotilde Sardiniya va Savoy gertsogi Piemont qirolichasiga aylandi. Taxtga oʻtirgach, u cherkov va sanʼatga homiylik qilishni davom ettiradi va xayriya ishlari bilan shugʻullanadi.1798-yil 6-dekabrda Fransiya Sardiniya qirolligiga urush eʼlon qilganidan soʻng Sharl Emmanuel 9-dekabrda Turinni tark etishga majbur boʻldi. Marie Klotilde eri bilan birga fransuz qoʻshinlaridan Toskanaga qochib ketdi va 1799-yil 24-fevralda ular Livornodan Sardiniyaga suzib ketishdi. Orolda 6 oy yashab, rus va avstriyalik qoʻshinlarning fransuzlar ustidan qozongan gʻalabalari haqida bilib boʻlgach, qirollik juftligi dushmanni oʻz qirolligidan quvib chiqarish umidida materikga qaytib keldi. Biroq, bu rejalarning amalga oshishiga yoʻl qoʻyilmadi va Charlz va Meri ularni taʼqib qilayotgan fransuz harbiy jamoalaridan qochib, oʻz joylarini qayta-qayta oʻzgartirdilar — Florensiyaga, u erdan Rimga, Rimdan Neapolga. Shu bilan birga, Marie Klotilde kasal eriga gʻamxoʻrlik qildi, muntazam ravishda cherkov xizmatlariga qatnashdi va muhtojlarga yordam berdi. Shu bilan birga, u imkon qadar semirishga qarshi kurashishga harakat qilib, qattiq dietani saqladi.
Charlz Emmanuel IV 42 yoshli rafiqasi vafotidan shunchalik qaygʻuli ediki, bu voqeadan soʻng u qirollik unvonidan voz kechdi va uni ukasi Viktor Emmanuel I ga topshirdi.1808-yil aprel oyida Papa Piy VII qirolicha Marie Clotildeni kanonizatsiya qilish jarayonini boshladi va uni muhtaram deb eʼlon qildi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Mari Klotilde de Frans . In: Nouvelle biographie generale . bd. 33, Sp. 722f.