Lyublyana markaziy bozori

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Lyublyana markaziy bozori (Osrednja ljubljanska tržnica), ikkinchi nomi — Plečnik bozori (slovencha: Plečnikova tržnica) — Sloveniya poytaxti Lyublyana shahrida joylashgan bozor. Bozor binosi 1931-yildan 1939-yilgacha arxitektor Joze Plečnik tomonidan ishlab chiqilgan[1]. Bozor Triple Bridge va Dragon Bridge oʻrtasida, Lyublyanitsa daryosining oʻng qirgʻogʻida joylashgan. Shuningdek, bozor qisman Adamich-Lunder qirgʻogʻida va Pogacar va Vodnik maydonlarida joylashgan.

Bozorning asosiy binosi klassisizm elementlari bilan neorenessans uslubida qurilgan.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

1895-yilgi zilzila natijasida qizlar uchun yeparxiya kolleji boʻlgan eski monastir vayron boʻldi. Shikastlangan bino buzib tashlanganidan soʻng, Vodnik maydonida ochiq bozor ishlay boshladi.

Asosiy bino 1931-1939-yillarda Joze Plečnik tomonidan loyihalashtirilgan va 1940-1942-yillarda Matko Zurka[2][3] tomonidan qurilgan. Dastlab bozor maydoni 1876 kvadrat metrni tashkil etdi[2].

Bozor binosining uslubi Uygʻonish davri arxitekturasiga oʻxshaydi. Binoning daryoga qaragan tomonida katta yarim doira derazalari, maydon tomonida esa ustunlar bor[4]. Shuningdek, bozor binosida antiqa uslubda ishlangan ikkita lodjiya alohida ajralib turadi[5]. Binoning tomi kafel bilan qoplangan.

Joje Plečnik ikki bozor binolari orasidagi boʻshliqni Petkovshek qirgʻogʻiga qadar davom etadigan monumental yopiq koʻprik bilan bogʻlashni rejalashtirgan, ammo bu koʻprik hech qachon qurilmagan[6]. Plečnikning koʻprik boʻyicha rejalari nihoyat 2010-yil iyul oyida, Myasnitskiy koʻprigi loyihalashtirilib, qurilganida amalga oshirildi.

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bozor yakshanbadan tashqari haftaning barcha kunlari ochiq. Pogacar maydoni va Vodnik maydoni kesishgan joyda gul bozori joylashgan; asosiy binoning pastki qavatida baliq bozori, yuqori qavatida esa novvoyxonalar, sut rastalari va qassoblar joylashgan[7].

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Lutman, Marjana. "Ljubljanske tržnice". in Šmid Hribar, Mateja; Golež, Gregor; Podjed, Dan et al. (sl). Enciklopedija naravne in kulturne dediščine na Slovenskem – DEDI [Encyclopedia of Natural and Cultural Heritage in Slovenia] [Ljubljana Markets]. http://www.dedi.si/dediscina/295-ljubljanske-trznice. Qaraldi: 20 June 2012. 
  2. 2,0 2,1 „Kaj je novega“ (sl). Domoljub (15-aprel 1942-yil), s. 3.
  3. „8822: Ljubljana - Plečnikove tržnice“ (sl). Register nepremične kulturne dediščine [Registry of Immovable Cultural Heritage]. Ministrstvo za kulturo Republike Slovenije. Qaraldi: 20-iyun 2012-yil.
  4. Ljubljana Tourism, retrieved 5 October 2010
  5. Peter Krečič: Plečnik’s Ljubljana, www.plecnik.net[sayt ishlamaydi], retrieved 6 October 2010
  6. „The Butchers' Bridge Completes the 100-Year-Old Ljubljana Market Plans“. Slovenian Press Agency (10-iyul 2010-yil). 2012-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 27-iyun.
  7. „MOL izpodbija odlok o zaščiti tržnice“ (sl). MMC RTV Slovenija. RTV Slovenija (20-iyun 2012-yil).