Leonov Viktor Nikolaevich

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Leonov Viktor Nikolaevich
Tavalludi 1916-yil
Vafoti 7-oktyabr 2003
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR
Unvoni
Mukofotlari

 Viktor Nikolaevich Leonov (1916-2003) – Sovet harbiy dengizchisi, Ulugʻ Vatan urushi davrida Shimoliy va Tinch okean flotining razvedka boʻlinmalari qoʻmondoni. Ikki karra Sovet Ittifoqi Qahramoni (1944, 1945). 1-darajali kapitan(27.04.2000) [1].

Hayoti va faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

1916-yil 8-(21)noyabrda Ryazan viloyatining Zaraysk shahrida (baʼzi maʼlumotlarga koʻra – Zaraysk yaqinidagi Protekino qishlogʻida[2]) ishchi oilasida tugʻilgan.

1931-yilda Zarayskdagi yetti yillik maktabni tamomlagan. 1931-1933 yillarda Moskva Kalibr zavodi qoshidagi zavodda komsomol zavod qoʻmitasi aʼzosi, ixtirochilarning ustaxona qoʻmitasi raisi, yoshlar brigadasi rahbari boʻlib ishlagan[3].

Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi: 1941-yil iyuldan – razvedkachi, otryad komandiri, otryad komandirining siyosiy ishlar boʻyicha oʻrinbosari va 1944-yil mart – 1945-yil aprelda – Shimoliy flot razvedka boshqarmasining 181-maxsus razvedka otryadi komandiri sifatida ishlab kelgan. Leonov, shuningdek, Arktikani himoya qilish va Petsamo-Kirkines operatsiyasida qatnashgan.

1941-yil 30-iyulda oyogʻidan ogʻir yaralanib, 1941-yil oktabrgacha Arxangelskdagi gospitalda yotdi. 1942-yil 6-yanvarda qoʻli va orqa qismidan yengil, 1942-yil 1-mayda boshidan yarador boʻldi.

Fashist bosqinchilariga qarshi kurash frontida qoʻmondonlikning jangovar topshiriqlarini namunali bajarganligi hamda SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1944-yil 5-noyabrdagi Farmoni bilan koʻrsatilgan jasorat va qahramonlik uchun katta leytenant Viktor Nikolaevich Leonov Lenin ordeni, "Oltin yulduz" medali hamda Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlangan.

1945-yil aprel oyida u Tinch okean floti razvedka boshqarmasining 140-alohida razvedka otryadining komandiri etib tayinlandi.

Sovet-Yapon urushi qatnashchisi: 1945-yil avgust-sentyabr oylarida – Tinch okean flotining razvedka boʻlimining 140-alohida razvedka otryadining komandiri.

1945-yil 14-sentyabrda katta leytenant Viktor Nikolaevich Leonov ikkinchi Oltin Yulduz medali bilan taqdirlandi. Urushdan keyin, 1946-yil fevraligacha u Tinch okean flotining razvedka boʻlimining 140-alohida razvedka otryadiga qoʻmondonlik qilishni davom ettirdi.

1950-yil sentabrda Kaspiy oliy dengiz maktabini (Boku, Ozarbayjon) tugatgan. U harbiy-dengiz kuchlari bosh shtabining 2-bosh boshqarmasida oʻquv inspeksiyasi ofitseri (1950-yil noyabr – 1951-yil avgust) va yoʻnalishning katta ofitseri (1951-yil avgust – 1953-yil aprel), 1953 yil aprel-dekabr oylarida – Harbiy-dengiz kuchlari bosh shtabining 2-boʻlimining katta ofitseri sifatida xizmat qilgan.

1953-yil dekabr – 1956-yil iyul oylarida Harbiy-dengiz akademiyasida (Leningrad shahri, hozirgi Sankt-Peterburg) tahsil oldi, lekin faqat ikkita kursni tugatdi.

1957-yil apreldan 1958-yil iyungacha „Giproneftemash“ institutida muhandis boʻlib ishlagan.

Leonov 2003-yil 7-oktyabrda vafot etgan. U Moskvada Leonovskiy qabristoniga dafn etilgan.

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilmiy ishlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Leonov V. N. Yuzma-yuz: dengiz razvedkachisining xotiralari / S. Gluxovskiyning adabiy yozuvi. – M. Harbiy nashriyot, 1956. – 152 p. [5]
  • Leonov V. N. Oldinga qarab. // Fiords orqali: xotiralar. – M. .: Voenizdat, 1969. – S. 157-178.
  • Yubiley medali uchun sertifikat.
    Leonov V. N. Bugun jasoratga tayyorlaning. – M. .: Voenizdat, 1973. – 47 b. – (Askar va dengizchi kutubxonasi).
  • Leonov V. N. Kuchli, mohir va jasur gʻalaba / V. Juravlev tomonidan yozilgan // Sovet vatanparvari . – 1974 yil – 1 sentyabr.
  • Leonov V. N. Jasorat darslari. – M. .: Yosh gvardiya, 1975. – 80 b.
  • Leonov V. N. Jasoratga tayyorlaning. – M. DOSAAF, 1985. – 103 b. – (Urush va mehnat qahramonlari – yosh vatanparvarlarga).
  • Viktor Leonov . Sohillarda qon: Sov. Ikkinchi jahon urushidagi muhrlar. / Tarjima. kirish bilan. a. Jeyms F. Gebhardt tomonidan eslatmalar. – Nyu-York: IVY kitoblari, 1994. – 287 p. – ISBN 0-8041-0732-7 .
  • Viktor Leonov . Nordkalotten spetsnaz. / Tibbiy sharh. och kiradi. Jeyms F. Gebhardt; Svensk övers.: Kjell Waltman & Inge R. L. Larsson; Svenskt forord: Lars Gyllenhaal. – Stokgolm: Fisher, 2010. – 291 p. – ISBN 978-91-86597-02-3 .
  • Leonov V. N. Stalinning dengiz maxsus kuchlari [Maxsus maqsadli razvedka boʻlinmasi]. – M .: Yauza: Eksmo, 2013. – 317 b. – ISBN 978-5-699-63434-7 .
  • Leonov V. N. Dengiz razvedkachisi. – M .: Yauza: Eksmo, 2017. – 317 b. – (Epokal xotiralar). ISBN 978-5-699-98926-3 .

Maqolalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Leonov V. N. Inson goʻzalligi // Moskovskiy Komsomolets . – 1965. – 21-aprel. – P. 2.
  • Leonov V. N. Jasorat olovda tugʻilgan // Koʻtarilish. – 1971. – No 4. – B. 101-109.
  • Leonov V. N. Inson qahramonlik uchun tugʻiladi // Yosh gvardiya . – 1971. – No 9. – B. 256-271.
  • Leonov V. N. Xotira tiriladi… // Harbiy tarix jurnali . – 1972. – No 1. – B. 63-67.
  • Leonov V. N. Kuchli, mohir va jasur gʻalaba / V. Juravlev tomonidan yozilgan // Sovet vatanparvari. – 1974 yil – 1-sentyabr.
  • Leonov V. N. Razvedka toʻgʻrisida – Norvegiyaga // Urush. Odamlar. Gʻalaba, 1941-1945 / komp. J. V. Taratuta. – M. .: Harbiy nashriyot, 1984. – Kitob. 4. – 74-76-betlar.
  • Leonov V. N. Bu unutilmas qoʻnish // Qizil yulduz . – 1985. – 25-avgust.

Harbiy unvonlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Qizil dengiz floti xodimi (09.1937)
  • 2-darajali usta (20.02.1942)
  • kichik leytenant (03.12.1942)
  • leytenant (30.04.1944)
  • katta leytenant (21.10.1944)
  • kapitan-leytenant (24.09.1945)
  • kapitan 3-darajali (20.10.1949)
  • kapitan 2-darajali (24.10.1952)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Skritskiy N. Yego zvali „batey“ // Морской сборник. – 2016. – № 11. – S. 29—34.
  2. ↑ Ofitsialniy otdel. Vesti s flotov. // Морской сборник. – 2017. – № 1. – S. 15—16.
  3. ↑ „Биография В. Н. Леонова на сайте Министерства обороны Российской Федерации.“. 2022-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 1-aprel.
  4. ↑ „Указ Президента Российской Федерации от 27 января 1997 года № 51 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»“. 2021-yil 11-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-avgust.
  5. ↑ Kniga pozdnee mnogokratno pereizdavalas v 1957, 1959, 2005, 2015 godax.

Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. – M.: Voenizdat, 1987. – T. 1 /Abaev – Lyubichev/. – 911 s. – 100 000 ekz. – ISBN ots., Reg. № v RKP 87-95382.
  • Andreev S. A. Sovershennoe imi bessmertno: o Geroyax Sovetskogo Soyuza – vipusknikax uchebnix zavedeniy proffesionalno-texnicheskogo obrazovaniya. Kn. 2. – M.: Visshaya shkola, 1986. – 510 s. – S. 387.
  • Babikov M. A. Mis Krestoviy // Ix ne nazivali v svodkax. – M.: DOSAAF, 1987. – 160 s.
  • Gerasimenko D. Ya. i dr. Slaven geroyami Severniy flot. – 2-e izd. – Murmansk, 1982. – S. 170-171.
  • Dvajdi Geroi Sovetskogo Soyuza. – M.: Voenizdat, 1973.
  • Dotsenko V. D. Morskoy biograficheskiy slovar. – SPb.: „Logos“, 1995. – S. 248-249.
  • Lure V. M. Voenno-morskaya razvedka SSSR (1918-1960-e gg.): spravochnik. – SPb.: Dmitriy Bulanin, 2009. – S. 113-114.
  • Sorokajerdev V. V. Oni srajalis v Zapolyare: Geroi Sovetskogo Soyuza, 1939-1945: boevie biografii. – Murmansk: Knijnoe izdatelstvo, 2007. – S. 150-151.
  • Firsov Z. Leonovsi. // Za oboronu – 1948. – № 7. – S. 7.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Leonov_Viktor_Nikolaevich&oldid=4084297" dan olindi