Laodamiya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Laodamiya (boshqa Λδοδάμεια) yunon mifologiyasining qahramoni[1][2][3][4].

Iolk qiroli Akastning qizi va fivan qiroli Protesilayning turmush oʻrtogʻi, nikoh sadoqatining namunasi.

Protesilay darhol toʻydan keyin Troya  joʻnab ketti, u yerda birinchi jangdayoq halok boʻldi. Laodamiya bu haqda bilib qolgach,  xudolarga iltijo bilan murojaat qilib,  uch soatga uning oldiga kelishiga ruxsat berishlari uchun. Xudolar ruxsat berdi, Germes uni uch soatga olib keldi, ular suhbatlashdi[5], lekin belgilangan vaqt oʻtgach, Laodamiya eri bilan ajralmaslik uchun oʻzini oʻldirdi.

Boshqa bir afsonaga koʻra, Protesilayning oʻlimi haqidagi xabardan soʻng Laodamiya uning mum tasvirini yasagan edi, otasi \ bu tasvirni yoqib yuborganida, u oʻzini olovga tashlagan.Giginga koʻra, u erining tasvirini misdan  yaratdi va uni yotoqxonaga qoʻydi. Akastni buni koʻrgach, olov yoqishni buyurdi va u oʻzini olovga tashladi[6]. Yoki erining soyasida vafot etdi[7]. Pseudo-Apollodor versiyalarni birlashtiradi: erining oʻlimidan soʻng, Laodamiya Protesilayning haykalini yaratib va u bilan suxbatlashar edi. Xudolar unga achinishdi va Germes Protesilayni Aiddan olib chiqishdi. Uni olib ketishganida, u oʻz joniga qasd qildi[8].

„Protesilay“ ning yevripid (yoʻqolgan) fojiasi shu afsonaga asoslangan. Ovidiy Laodamiya Protesilayga (XIII qahramonlari) xat yozdi.

„Laodamiyaning“ (1906) lirik fojiasi Innokent Annenskiyga tegishli.

1924-yilda kashf etilgan asteroidga (1011) Laodamiya nomi berilgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.2. S.36
  2. Encyclopedia of Ancient Deities (англ.) — 1 — Jefferson: McFarland & Company, 2000. — P. 440. — 597 p. — ISBN 0-7864-0317-9
  3. Лаодамия // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVII. — С. 339—340.
  4. Н. О. Протезилай // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1898. — Т. XXVа. — С. 507—508.
  5. Gigin. Mifi 103
  6. Gigin. Mifi 104
  7. Perviy Vatikanskiy mifograf II 56
  8. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka E III 30

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Лаодамия // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.