Kojuhuv qalʼasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Kojuhuv qal’asi (polyakcha: Zamek w Kożuchowie) — Polshaning Lubush viloyatining Novosolskiy tumanidagi Kozhuchov shahrining shimoli-gʻarbiy qismida joylashgan qal’a.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tosh qasr 13—14-asrlarda glogov-jagan Piastlar tomonidan eski yogʻoch va sopol turar-joy oʻrniga qurilgan degan taxmin mavjud[1]. Qasr dastlab pastki qismida toʻrtburchak shaklda qurilgan minoradan va yuqori qismida yumaloq minoradan iborat boʻlgan. Minoralar oldingi sopol istehkomlarni oʻrab olgan. Keyinchalik qal’a toʻrtburchak devor bilan oʻralgan boʻlib, uning ichida sharqiy tomondan turar-joy binosi qurilgan. 1369-yilda shahzoda Temir Genrix V vafotidan keyin qal’a uning oʻgʻli Genrix VIII Vrubelning qarorgohiga aylandi. Shahzoda Katta Genrix IX  obyektni ikkinchi qator devorlar bilan oʻrab oldi. Oʻsha paytda qal’a shaharning mudofaa devori tizimiga kiritilgan. 1476-yilda Glogovlik Genrix XIning oʻlimi merosxoʻrlik urushiga sabab boʻldi[1]. 1491-1498 yillarda qal’a boʻlajak Polsha qiroli Yan I Olbraxtga, 1499-1506-yillarda esa Keksa Sigismund I[2] ga tegishli edi. Janub tomonida xashamatli uy qurilgan. Keyinchalik qal’a shahzodaning qarorgohiga, 1685-yildan esa Karmelit ordeni monastiriga aylandi[2]. Keyin gʻarbiy turar-joy qanotiga qadimiy gotika minorasi qurildi va butun qal’a qayta tiklandi.

1810-yilda tartib bekor qilingandan soʻng, shahar binodan arsenal sifatida foydalangan. XIX asrda mahalliy evangelistlar jamoasi 1945-yilgacha egalik qilgan qal’aning egasi hisoblanishgan[1]. 1897-yilda qal’a ibodatxonasi oʻrnida cherkov qurilgan[2]. Ikkinchi jahon urushi paytida qal’a buzilmagan. 1976-1984-yillarda obyektda umumiy taʼmirlash ishlari olib borilgan va u madaniyat muassasasi vazifalarini bajarishga moslashtirilgan[2].

Hozirgi vaqtda „Qal’a“ madaniyat markazi toʻrt qanotli, kvadrat shaklidagi hovliga ega binoda joylashgan[3].

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 „Kożuchów“. Zamki znane i nieznane. Qaraldi: 2020-yil 4-iyun.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „ZAMEK KSIĄŻĘCY W KOŻUCHOWIE“. www.ziemialubuska.pl. Qaraldi: 2020-yil 4-iyun.
  3. „Centrum Kultury "Zamek" w Kożuchowie - Oficjalna strona Centrum Kultury "Zamek" w Kożuchowie“. Centrum Kultury "Zamek" w Kożuchowie. Qaraldi: 2020-yil 4-iyun.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Tomas Andrzejewski: Zamek w Kożuchowie — postulaty badawcze, in: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, 6-jild (2009), Zielona Góra 2009
  • Papka promocyjny wydany przez UMiG Kożuchów, koʻrish. Promocja-Prestiż, Bydgoszcz, 2001 yil