Kallikratis dasturi
"Kallikratis" dasturi (grekcha: Πρόγραμμα «Καλλικράτης») — Gretsiyaning maʼmuriy boʻlinishini isloh qilgan 3852/2010[1] Gretsiya Respublikasi qonuni. Xarajatlarni kamaytirish va byurokratiyani kamaytirish maqsadida 2010-yilda kiritilgan yunon maʼmuriyatining keng qamrovli islohotini tasvirlaydi.
2010-yil 27-mayda Gretsiya parlamenti dasturni qabul qildi[2]. Qonun 2010-yil 7-iyun kuni eʼlon qilinganyu Asosiy oʻzgarish nomlarga boʻlinishni bekor qilish edi. Gretsiyaning yangi maʼmuriy boʻlinishi 2011-yil 1-yanvarda kuchga kirgan boʻlsa-da, dasturga muvofiq 2010-yil 7-noyabrda mahalliy saylovlarning birinchi bosqichi boʻlib oʻtdi[3].
Dastur Qadimgi Afinada devorlar va Parthenon qurilishida ishtirok etgan meʼmor Kallikrates nomi bilan atalgan[4].
1997-yilda Kapodistrias rejasi bilan 2539/1997-sonli qonunda keng qamrovli maʼmuriy islohot qabul qilindi. Boshqa narsalar qatorida, bu munitsipalitetlar sonini 5775 dan 1033 taga qisqartirdi va viloyatlar (eparxiyalar) tugatildi. Yangi maʼmuriy tuzilma joriy etilgandan soʻng uni yanada isloh qilish zarurligi koʻrindi.
Hokimiyat | Quvvat darajasi | Xususiyatlari | Sobiq ATD (Kapodistriya dasturi, 1998—2010) | Yangi ATD (Kallikratis dasturi, 2011) |
---|---|---|---|---|
Hukumat | Mintaqaviy daraja | Hokimiyat rahbari hukumat tomonidan tayinlanadi | 13 ta maʼmuriy hudud Hokimiyat rahbari: Bosh kotib |
7 ta markazlashtirilmagan boshqaruv Hokimiyat rahbari: Bosh kotib |
Mahalliy hukumat | Mintaqaviy daraja | Hukumat rahbari xalq tomonidan saylanadi Boshqaruv organi sifatida xalq tomonidan saylangan kengash |
51 prefektura Boshligʻi: prefekt Vakolatli organ: prefektura |
13 ta tashqi qurilmalar Hokimiyat rahbari: Viloyat Hokimiyat: viloyat Periferiyalar yordamchi periferik birliklarga boʻlinadi (74) |
Munitsipal daraja | - | 914 ta munitsipalitet va 120 ta jamoalar, tumanlarga boʻlingan |
325 ta munitsipalitet jamoalarga boʻlingan | |
Boshqa oʻzgarishlar | ||||
Vakillik muddati | 4 yil | 5 yil | ||
Saylov oyi | oktyabr | iyun | ||
toʻsiqdan oʻtish | 42% | 50% + 1 | ||
Moliyalashtirish | Davlat byudjeti, Yevropa dasturlari, munitsipal soliqlar, tabiiy resurslar, mahalliy biznes, ijara |
Avvalgidek, lekin davlat soliqlarining ulushi qoʻshiladi |
Reaksiyalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Adesmevtos Typos gazetasi 2010-yil aprel oyida Kallikratis rejasi „fuqarolar urushini qoʻzgʻatmoqda“ deb sarlavha qildi.
Afina janubidagi Elliniko munitsipaliteti meri rejaga norozilik bildirish uchun 2010-yil aprel oyida ochlik eʼlon qildi.
2010-yil 3-may kuni munitsipal xodimlar islohot loyihasiga qarshi norozilik bildirish uchun ish tashlash va namoyishga chiqishdi.
2010-yil may oyining oxirida parlament qonun loyihasini muhokama qilayotganda koʻplab munitsipal xodimlar va merlar parlament binosi oldida namoyish oʻtkazdilar.
2011-yilgi akademik tadqiqotlar maʼmuriy islohot Yevropada va ayniqsa Gretsiyada moliyaviy va suveren qarz inqirozi fonida muvaffaqiyatli amalga oshirilishi mumkinligiga shubha qildi. Boshqaruvning yangi markazlashtirilmagan yoʻnalishi va mas’uliyatni bilvosita qayta tashkil etish barcha ishtirokchilarning oʻzgarishga tayyorligini talab qiladi. Masalan, yangi tuzilmalar haqida yangi bilimlar berilishi va qabul qilinishi kerak. Xodimlar yoki mansabdor shaxslar boshqa joyga koʻchib oʻtishga tayyor boʻlishi kerak (mobillik). Xodimlar va davlat xizmatchilariga ish haqining qisqarishi, majburiy koʻchirishlar va kadrlarni qayta qurish taʼsir koʻrsatadi. Koʻpchilikni ishdan boʻshatish bilan tahdid qilishadi.
Tuzatishlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]2019-yilda beshta yirik munitsipalitet qaytadan kichikroq munitsipalitetlarga tarqatildi (Korfu, Kefaloniya, Lesvos, Samos va Servia-Velvendo). Ayniqsa, qishloq joylarida, mahalliy tuman idoralariga qaramay, katta jamoa tushunchasi samarali boʻlmagan.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης“ (el). Εφημερίς της Κυβερνήσεως (7 ιουνίου 2010). 2016-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-may.
- ↑ „Парламент принял план «Калликрат»“. Athens News Agency. 2012-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ A. Makris. „New Kallikratis Plan Implemented in First Round of Elections“ (en). GreekReporter.com (2010-yil 6-noyabr). 2010-yil 10-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 24-may.
- ↑ „Ο Καλλικράτης του Παρθενώνα και των Μακρών Τειχών“ (el). Το Βήμα (2010-yil 11-yanvar). 2018-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-aprel.