Kontent qismiga oʻtish

Juraj Baraković

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Juraj Baraković

Zadardagi Baraković haykali
Tavalludi 1548-yil
Vafoti 1628-yil 1-avgust
Rim
Kasbi Shoir
Mashhur ishlari Vila slovinka (1613)

Juraj Baraković (xorvatcha talaffuzi: jûraj barǎːkoʋit͡ɕ; 1548-yil – 1-avgust 1628-yil) – xorvatiyalik uygʻonish davri shoiri[1].

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Juraj Baraković 1548-yilda Rtina tumanining Plemići qishlogʻida tugʻilgan[2]. U „Jarula“ va „Draga, rapska pastirica“ kabi bir nechta mashhur asarlar yozgan. Umumiy asarlari 13 ta kitobdan iborat hisoblanadi. 1613-yilda Venetsiyada yozgan „Vila slovinka“ asari unga eng katta mashhurlikni olib kelgan.

Juraj Baraković sheʼriyatining asosiy qismi Zadar shon-sharafiga bagʻishlangan boʻlib, oʻz hamkasbi Petar Zoranić bilan bir qatorda Xorvatiya adabiyotida sezilarli iz qoldira olgan. Uning Zadar shon-shuhrati haqida yozilgan „Vila slovinka“ asarida ikkita alohida eʼtiborga loyiq xususiyati bor. Sakkizinchi kitobda oʻn bitta sakkiz boʻgʻinli sonetlar sanab oʻtilgan boʻlib, ular Ranjinaning „Miscellany“ asarida ham anonim tarzda yozilgan bir nechta sonetlar bilan bir qatorda Xorvatiya sheʼriyatida 2000-yilgacha boʻlgan yagona sonetlar hisoblangan. Xuddi shu kitobda Margarita ona haqidagi mukammal stilize qilingan bugarshchica mavjud boʻlib, u asrlar davomida oʻquvchilarni ham, filologlarni ham hayratda qoldirib kelmoqda hamda bu Barakovich Petar Gektorovich namunasi boʻyicha oʻz ijodiga kiritilgan xalq qoʻshigʻimi yoki oʻzinikimi, haligacha toʻliq aniqlashtirilmagan. Ushbu qoʻshiq xalq sheʼriy baytlarining uslubiy xususiyatlariga moslashtirilgan qoʻshiq Juraj Barakovićning mohir poetik va badiiy dahosi bilan kuchaytirilgan asaridir. Juraj Barakovićning sheʼriyati uning slavyan gʻoyasining tarafdori ekanligidan dalolat beradi. Sheʼrlaridan birida u slavyan nutqi hamma joyda – Sharqda ham, Gʻarbda ham eshitilishini yozadi.

Juraj Baraković 1628-yil 1-avgustda Italiyaning Rim shahrida vafot etgan. U hayotligida bu shaharga uch marta tashrif buyurgan edi[2][3]. Uning qabri ustiga lotin yozuvi bilan yodgorlik oʻrnatilgan. Zadar shahrida esa byusti mavjud.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Baraković, Juraj“. www.enciklopedija.hr. Qaraldi: 26-may 2024-yil.
  2. 2,0 2,1 Živan Milisavac. Jugoslovenski književni leksikon Živan Milisavac: . Novi Sad (SAP Vojvodina, SR Serbia): Matica srpska, 1971 — 27 bet. 
  3. „DIKAZ - Digitalna knjižnica Zadar“. dikaz.zkzd.hr. Qaraldi: 26-may 2024-yil.