John D. Olivas

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
John D. Olivas
Tavalludi 1966-yil 25-may (56 yosh) Shimoliy Hollywood, Kaliforniya
Fuqaroligi AQSh
Kasbi NASA astronavti
Millati amerikalik
Kosmik karyera
Kosmosdagi vaqt
27 kun 17 soat 5 daqiqa
Tanlash 1998-yil NASA guruhi
Missiyalar STS-117, STS-128
Missiya belgisi

John Olivas (talaffuzi: Jon Olivas 1966-yil 25-mayda Kaliforniya, Shimoliy Hollywoodda tugʻilgan,) — amerikalik muhandis va sobiq NASA astronavti . Olivas ikkita kosmik kemada, STS-117 va STS-128 missiyalarida uchgan. U ikkala missiyada 34 soat 28 daqiqa davomida EVA ni amalga oshirdi.

2013-yilda Olivas El-Pasodagi Texas universitetiga Koinot xavfsizligi va missiyani taʼminlash boʻyicha, tadqiqotlarni rivojlantirish markazi (CASSMAR) direktori sifatida qoʻshildi va kampusdagi kosmik tashabbuslarni nazorat qiladi[1].

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Olivas Shimoliy Hollywoodda (Kaliforniya) tugʻilgan, El Pasoda (Texas) oʻsgan. 1989-yilda El Pasodagi Texas universitetida mashinasozlik boʻyicha bakalavr darajasini[2], Xyuston universitetida mashinasozlik boʻyicha fan magistri darajasini olgan. Olivas 1996-yilda Rays universitetida mashinasozlik va materialshunoslik boʻyicha doktorlik dissertatsiyasini[3] yoqladi.

NASAdagi martabasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

NASA 1998-yilda Olivasni astronavt nomzodi sifatida tanladi. Olivas kosmonavtlarni tayyorlash boʻyicha: brifinglar va ekskursiyalar, koʻplab ilmiy va texnik brifinglar, Shuttle va Xalqaro kosmik stansiya tizimlarida intensiv oʻqitish, fiziologik tayyorgarlik va T-38 parvoziga tayyorgarlik koʻrish, shuningdek, suv va choʻlda omon qolish usullarini oʻrganishni oʻz ichiga olgan mashgʻulotlarda qatnashgan. 1999-yildan 2002-yilgacha u Robototexnika boʻlimida maxsus maqsadli epchil manipulyator roboti va mobil transporter uchun rahbar sifatida tayinlangan. 2002-yildan 2005-yilgacha u orbitada kemalarni taʼmirlash uchun materiallar, asboblar va texnikalarni ishlab chiqishga qaratilgan tadqiqot ishlarini qoʻllab-quvvatlagan. 2002-yil iyul oyida Olivas Aquarius suv osti laboratoriyasida NEEMO 3 missiyasi davomida akvanavt sifatida xizmat qildi[4]. 2005-yil aprel oyida u NEEMO 8 missiyasida ekipaj aʼzosi sifatida tanlangan[5]. 2006-yilda Olivas Koinot stansiyasi filialining apparat integratsiyasi boʻlimining rahbari boʻlib ishlagan.

Kosmik parvoz tajribasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

John D. Olivas STS-117 uchun ekipaj uskunalari interfeysi sinovi paytida uskunani tekshirmoqda.

STS-117[tahrir | manbasini tahrirlash]

STS-117 Atlantis (2007-yil 8-22-iyun) 118-Shuttle missiyasi va Xalqaro kosmik stantsiyaga tashrif buyurgan 21-missiya boʻlib, XKS ga batareyalar va tegishli uskunalarni yetkazib berdi. Olivas Ikki kosmik yurish davomida 14 soat 13 daqiqa EVA tajribasini toʻpladi. STS-117 13 kun 20 soat 20 daqiqada 5,8 million mildan ortiq masofani bosib oʻtib, Kaliforniyaning Edwards havo kuchlari bazasiga qaytib keldi[6].


Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. UTEP News. „Danny Olivas, UTEP Unite to Advance Space Research“. UTEP News. University of Texas at El Paso (13-avgust 2013-yil). 2013-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust 2013-yil.
  2. Fonce-Olivas. „El Paso astronaut, Burges grad to fly school flags in space“. El Paso Times. Gannett (2-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 28-aprel 2021-yil.
  3. Boyd, Jake. „Olivas takes Rice tradition into orbit aboard Shuttle Atlantis“. Rice New: Headlines. Rice University (8-iyun 2007-yil). 2009-yil 2-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyun 2007-yil.
  4. NASA. „Life Sciences Data Archive : Experiment“. NASA (21-aprel 2011-yil). 2011-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2011-yil.
  5. NASA. „Life Sciences Data Archive : Experiment“. NASA (21-aprel 2011-yil). 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2011-yil.
  6. „JOHN D. OLIVAS (Ph.D., P.E.) "DANNY”, NASA ASTRONAUT (FORMER)“. NASA (2010-yil iyun). Qaraldi: 30-aprel 2021-yil.