John D. Olivas
| John D. Olivas | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi | 1966-yil 25-may (56 yosh) Shimoliy Hollywood, Kaliforniya |
| Fuqaroligi | AQSh |
| Kasbi | NASA astronavti |
| Millati | amerikalik |
| Kosmik karyera | |
Kosmosdagi vaqt |
27 kun 17 soat 5 daqiqa |
| Tanlash | 1998-yil NASA guruhi |
| Missiyalar | STS-117, STS-128 |
Missiya belgisi |
  |
John Olivas (talaffuzi: Jon Olivas 1966-yil 25-mayda Kaliforniya, Shimoliy Hollywoodda tugʻilgan,) — amerikalik muhandis va sobiq NASA astronavti . Olivas ikkita kosmik kemada, STS-117 va STS-128 missiyalarida uchgan. U ikkala missiyada 34 soat 28 daqiqa davomida EVA ni amalga oshirdi.
2013-yilda Olivas El-Pasodagi Texas universitetiga Koinot xavfsizligi va missiyani taʼminlash boʻyicha, tadqiqotlarni rivojlantirish markazi (CASSMAR) direktori sifatida qoʻshildi va kampusdagi kosmik tashabbuslarni nazorat qiladi[1].
Shaxsiy hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Olivas Shimoliy Hollywoodda (Kaliforniya) tugʻilgan, El Pasoda (Texas) oʻsgan. 1989-yilda El Pasodagi Texas universitetida mashinasozlik boʻyicha bakalavr darajasini[2], Xyuston universitetida mashinasozlik boʻyicha fan magistri darajasini olgan. Olivas 1996-yilda Rays universitetida mashinasozlik va materialshunoslik boʻyicha doktorlik dissertatsiyasini[3] yoqladi.
NASAdagi martabasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]NASA 1998-yilda Olivasni astronavt nomzodi sifatida tanladi. Olivas kosmonavtlarni tayyorlash boʻyicha: brifinglar va ekskursiyalar, koʻplab ilmiy va texnik brifinglar, Shuttle va Xalqaro kosmik stansiya tizimlarida intensiv oʻqitish, fiziologik tayyorgarlik va T-38 parvoziga tayyorgarlik koʻrish, shuningdek, suv va choʻlda omon qolish usullarini oʻrganishni oʻz ichiga olgan mashgʻulotlarda qatnashgan. 1999-yildan 2002-yilgacha u Robototexnika boʻlimida maxsus maqsadli epchil manipulyator roboti va mobil transporter uchun rahbar sifatida tayinlangan. 2002-yildan 2005-yilgacha u orbitada kemalarni taʼmirlash uchun materiallar, asboblar va texnikalarni ishlab chiqishga qaratilgan tadqiqot ishlarini qoʻllab-quvvatlagan. 2002-yil iyul oyida Olivas Aquarius suv osti laboratoriyasida NEEMO 3 missiyasi davomida akvanavt sifatida xizmat qildi[4]. 2005-yil aprel oyida u NEEMO 8 missiyasida ekipaj aʼzosi sifatida tanlangan[5]. 2006-yilda Olivas Koinot stansiyasi filialining apparat integratsiyasi boʻlimining rahbari boʻlib ishlagan.
Kosmik parvoz tajribasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
STS-117
[tahrir | manbasini tahrirlash]STS-117 Atlantis (2007-yil 8-22-iyun) 118-Shuttle missiyasi va Xalqaro kosmik stantsiyaga tashrif buyurgan 21-missiya boʻlib, XKS ga batareyalar va tegishli uskunalarni yetkazib berdi. Olivas Ikki kosmik yurish davomida 14 soat 13 daqiqa EVA tajribasini toʻpladi. STS-117 13 kun 20 soat 20 daqiqada 5,8 million mildan ortiq masofani bosib oʻtib, Kaliforniyaning Edwards havo kuchlari bazasiga qaytib keldi[6].
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- NASA biografiyasi
- Jon Olivasning Spacefacts biografiyasi
- Kfoxtv.com saytida hikoyalar, videolar, slayd-shoular va boshqalar bilan Olivas haqidagi maxsus bo'lim.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ UTEP News. „Danny Olivas, UTEP Unite to Advance Space Research“. UTEP News. University of Texas at El Paso (13-avgust 2013-yil). 2013-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-avgust 2013-yil.
- ↑ Fonce-Olivas. „El Paso astronaut, Burges grad to fly school flags in space“. El Paso Times. Gannett (2-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 28-aprel 2021-yil.
- ↑ Boyd, Jake. „Olivas takes Rice tradition into orbit aboard Shuttle Atlantis“. Rice New: Headlines. Rice University (8-iyun 2007-yil). 2009-yil 2-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyun 2007-yil.
- ↑ NASA. „Life Sciences Data Archive : Experiment“. NASA (21-aprel 2011-yil). 2011-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2011-yil.
- ↑ NASA. „Life Sciences Data Archive : Experiment“. NASA (21-aprel 2011-yil). 2012-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2011-yil.
- ↑ „JOHN D. OLIVAS (Ph.D., P.E.) "DANNY”, NASA ASTRONAUT (FORMER)“. NASA (2010-yil iyun). Qaraldi: 30-aprel 2021-yil.