Jared Isaacman
Jared Isaacman (talaffuzi: Jared Ayzekmen; 1983-yil 11-fevral, Vestfild, Nyu-Jersi) — amerikalik tadbirkor, milliarder[1], uchuvchi va kosmonavt. SpaceX Inspiration4 homiysi va ekipaj rahbari, umumiy fuqarolik ekipaji bilan birinchi shaxsiy kosmik parvoz oshiragan birinchi kosmonavt.
Parvoz Floridadagi Kennedi markazidan 2021-yil 16-sentyabrda boshlangan va 585 kilometr balandlikdagi orbitadan Yerga qaytganidan uch kun oʻtib yakunlangan. Isaacmanning missiyasi 100 million dollar xayriya qilmoqchi boʻlgan bolalar shifoxonasi uchun mablagʻ yigʻishning bir qismi edi[2].
Dastlabki yillar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Jared Isaacman 1983-yil 11-fevralda Nyu-Jersida yahudiy oilasida tugʻilgan[3][4]. Jared Nyu-Jersi shtatining Vestfild shahridagi boshlangʻich maktabda oʻqidi. 6-8-sinfgacha Jared Uilyam Annin oʻrta maktabida oʻqigan va u yerda boʻlajak rafiqasi Monika Chakana bilan tanishgan.
Jared 14 yoshida kompyuterlarni tuzatish qobiliyatini kashf etdi va ota-onasining podvalida Deco Systems nomli kompyuterlarga xizmat koʻrsatish va taʼmirlash kompaniyasini ochdi. Ikki yil oʻtgach, bu faoliyat uning mijozlaridan biri unga toʻliq kunlik ish taklif qilishiga olib keldi va Jared taklifni qabul qilish uchun maktabni tashlab ketishga qaror qildi[5].
Biznes martaba
[tahrir | manbasini tahrirlash]1999-yilda Isaacman chakana toʻlovlarni qayta ishlash kompaniyasiga asos soldi. U hali ham kompaniyaning bosh direktori vazifasida ishlagan[6]. 2020-yilda kompaniya Shift4 Payments deb oʻzgartirildi. Kompaniyaning aylanmasi yiliga 200 milliard dollardan oshadi[5].
2012-yilda Jared Isaacman Floridada amerikalik harbiylar uchun uchuvchilarni tayyorlaydigan Draken International kompaniyasiga asos solgan. Kompaniya dunyodagi eng yirik xususiy samolyot parklaridan birini boshqaradi[6][7].
Shahsiy hayot
[tahrir | manbasini tahrirlash]2004-yilda Jared uchish boʻyicha saboq ola boshladi. 2009-yilda u dunyo boʻylab parvozlar boʻyicha jahon rekordini oʻrnatdi[6][8]. 2011-yilda u Embri-Riddl Aviatsiya universitetida professional aeronavtika boʻyicha bakalavr darajasini oldi. U bir qancha harbiy samolyotlarning uchuvchisi hisoblanadi[5]. 20 yoshida u koʻplab aviashoularda qatnashdi, ammo 30 yoshida u samolyotlarni uchishni toʻxtatdi[7].
Oilali, ikki qizi bor[9].
Shaxsiy yutuqlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Havo koʻrgazmasi uchuvchisi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2000-yillarda u Black Diamond Jet Team[7][10] bilan aviashouda qatnashgan.
Jahon parvoz rekordi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2008-yilda Jared Isaacman dunyo boʻylab engil reaktiv samolyotda uchish boʻyicha jahon rekordini oʻrnatishga urinib koʻrdi va dunyo boʻylab sayohatni 83 soatda yakunladi, bu oʻsha vaqtdagi rekord 82 soatdan bir oz koʻproqdir[11].
2009-yil aprel oyida u engil reaktiv yordamida dunyoni 61 soat 51 daqiqada aylanib oʻtish boʻyicha jahon rekordini oʻrnatdi, bu avvalgi rekord 82 soatdan taxminan 20 soat tezroqdir[6][8]. U boshqa ikki ekipaj aʼzosi bilan Cessna Citation CJ2 samolyotida uchib, Hindiston va Yaponiyadagi toʻxtashlarni oʻtkazib yubordi, u yerda u 2008-yilda oldingi urinishida koʻp soatlab erga kechikishlarni boshdan kechirdi[11].
Kosmik parvoz
[tahrir | manbasini tahrirlash]2021-yil fevral oyida Isaakman oʻzining Inspiration4 qoʻmondonligini eʼlon qildi, bu birinchi shaxsiy boshqariladigan kosmik parvoz boʻlib, bortda hech kim davlat idorasidan boʻlmagan. Falcon 9 raketasi bilan uchirilgan Crew Dragon avtonom kosmik kemasi bortida kosmik ekspeditsiya 2021-yil 16-sentyabrda boʻlib oʻtgan va uch kundan keyin halokatga uchragan[12][13].
Jared parvoz mashgʻulotlari paytida „Rook“ chaqiruv belgisini oldi[14]. Uning portreti Time jurnalining muqovasiga joylashtirilgan.
Missiya davomida Jared Isaacman Amerika futbol klublariga pul tikish orqali birinchi marta koinotdan ikkita lotereya yutib, tarixga kirdi[15].
Shuningdek
[tahrir | manbasini tahrirlash]- SpaceX
- ilhom 4
- Crew Dragon
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Профиль в журнале Форбс: Джаред Айзекман“ (en). Forbes. 2-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2021-yil.
- ↑ Sheetz. „SpaceX is set to launch four nonprofessional astronauts to orbit: Here's what you should know“ (en). CNBC (2021-yil 15-sentyabr). 2021-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 17-sentyabr.
- ↑ Business. „How to practice religion could be a big question for some space tourists“ (en-US). CNN. 2022-yil 8-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 21-sentyabr.
- ↑ AFP. „Rocket man: Jared Isaacman is leading the first trip to space without astronauts“ (en-US). The Forward. 2021-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 21-sentyabr.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Tognini. „Meet The New Billionaire Who Dropped Out of High School and Flies Fighter Jets for Fun“ (en-US). Forbes (2020-yil 7-oktyabr). 2021-yil 30-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-fevral.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Segran. „Meet The Fighter-Jet-Flying 32-Year-Old On Top Of The Payments Industry“ (en-US). Fast Company (2015-yil 13-aprel). 2021-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 23-avgust.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Whitford, David. „This Founder Owns the World's Largest Private Fleet of Fighter Jets – and That's Just One of His Companies“. Inc.com (25-oktabr 2017-yil). 2021-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2020-yil.
- ↑ 8,0 8,1 „Warren County pilot back at Morristown Airport after breaking world flight record“. New Jersey Local News (15-aprel 2009-yil). 2020-yil 29-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 23-avgust.
- ↑ Rabie, Passant. „Who is Jared Issacman? 29 facts about the billionaire going to orbit with SpaceX“. Inverse. Bustle Digital Group (5-fevral 2021-yil). 2021-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-mart 2021-yil.
- ↑ Thomas Burghardt. „SpaceX announces Inspiration4, all-civilian space mission in support of St Jude's Hospital“ (en). NasaSpaceFlight.com (1-fevral 2021-yil). 2021-yil 19-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 26-sentyabr.
- ↑ 11,0 11,1 Sarah Schillaci. „Warren County man attempts flight around globe in record time“. New Jersey Local News (10-aprel 2009-yil). 2021-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 26-sentyabr.
- ↑ Chang, Kenneth. „To Get on This SpaceX Flight, You Don't Have to Be Rich, Just Lucky“. New York Times (1-fevral 2021-yil). 1-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-fevral 2021-yil.
- ↑ Berger, Eric. „SpaceX announces first "free flyer" human spaceflight“ (en-us). Ars Technica (1-fevral 2021-yil). 2021-yil 2-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-fevral 2021-yil.
- ↑ Thompson. „Inspiration4's call signs: The crew of SpaceX's all-civilian mission have special nicknames“ (en). Space.com (15-sentabr 2021-yil). 2022-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-sentabr 2021-yil.
- ↑ „Inspiration4 leader places first-ever sports bet from space“ (en). Fox Broadcasting Company (17-sentabr 2021-yil). 2021-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-sentabr 2021-yil.