Jahon psixiatriya assotsiatsiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jahon Psixiatriya Assotsiatsiyasi mintaqaviy kongressi 2014-yil

Butunjahon psixiatriya assotsiatsiyasi psixiatriya jamiyatlarining xalqaro tashkilotidir.

Maqsad va vazifalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlab jahon psixiatriya kongresslarini ishlab chiqarish uchun yaratilgan boʻlib, u mintaqaviy uchrashuvlar oʻtkazish, kasbiy taʼlimni rivojlantirish va psixiatriya uchun axloqiy, ilmiy va davolash standartlarini belgilash uchun rivojlangan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jan Deley 1950-yilda tashkil etilgan Butunjahon psixiatriya kongresslari tashkiloti uyushmasining birinchi prezidenti edi [1] Donald Even Kemeron 1961-yilda rasmiy asos solinganida Jahon Psixiatriya Assotsiatsiyasining prezidenti boʻldi [1] [2]

1983-yil fevral oyida Sovet Butunittifoq nevrologlar va psixiatrlar jamiyati Jahon psixiatriya assotsiatsiyasidan isteʼfoga chiqdi. Bu isteʼfo Sovet Ittifoqidagi psixiatriyaning siyosiy suiisteʼmoli tufayli Sovet organini global tashkilotdan chiqarib yuborish harakati paytida oldingi harakat sifatida sodir boʻldi. [3][4] Sovet organi 1989-yilda inson huquqlari sharoitlari biroz yaxshilanganidan [5] va assotsiatsiya delegatlari oʻrtasida qizgʻin bahs-munozaralar natijasida Jahon psixiatriya assotsiatsiyasiga shartli ravishda qayta qabul qilindi, unda Sovet delegatsiyasi kotibi vazifasini bajaruvchi "avvalgi SSSRdagi siyosiy sharoitlar psixiatrik zoʻravonlik, shu jumladan tibbiy boʻlmagan sabablarga koʻra sodir boʻlgan muhitni yaratdi. [6]

2017-yil holatiga koʻra Helen Herrman assotsiatsiya prezidenti va Afzal Javed saylangan prezident hisoblanadi.[7]

Jahon Kongressi joylari va WPA rahbariyati [2]
Yil Jahon Kongressi Prezident Bosh kotib
Ism Mamlakat Ism Mamlakat
1950 Parij, Fransiya Jan Delay Fransiya Genri Ey Fransiya
1957 Tsyurix, Shveytsariya
1961 Monreal, Kanada D. Even Kemeron Kanada
1966 Madrid, Ispaniya Xuan J. Lopez-Ibor Ispaniya Denis Li Buyuk Britaniya
1972 Mexiko shahri, Meksika Xovard Rim AQSH
1977 Gavayi, AQSh Per Pichot Fransiya Piter Berner Avstriya
1983 Vena, Avstriya Kostas Stefanis Gretsiya Fini Schulsinger Daniya
1989 Afina, Gretsiya Xorxe A. Kosta va Silva Braziliya Xuan J. Lopez-Ibor, Jr. Ispaniya
1993 Rio-de-Janeyro, Braziliya Felice Lie-Mak Gonkong
1996 Madrid, Ispaniya Norman Sartorius Shveytsariya Xuan Mezzich AQSH
1999 Gamburg, Germaniya Xuan J. Lopez-Ibor, Jr. Ispaniya
2002 Yokogama, Yaponiya Ahmad Okasha Misr Jon Koks Buyuk Britaniya
2005 Qohira, Misr Xuan Mezzich AQSH
2008 Praga, Chexiya Mario mayor Italiya Levent Kuey Turkiya
2011 Buenos-Ayres, Argentina Pedro Ruiz [8] AQSH
2014 Madrid, Ispaniya [9] Dinesh Bhugra [7] Buyuk Britaniya Roy Ibrohim Kallivayalil [7] Hindiston
2017 Berlin, Germaniya [10] Helen Herrman [7] Avstraliya Roy Ibrohim Kallivayalil [7] Hindiston
2018 Mexiko shahri, Meksika Helen Herrman [7] Avstraliya Roy Ibrohim Kallivayalil [7] Hindiston
2019 Lissabon, Portugaliya Helen Herrman [7] Avstraliya Roy Abraham Kallivayalil [7] Hindiston

Tuzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil holatiga koʻra, Jahon Psixiatriya Assotsiatsiyasining institutsional aʼzolari 118 mamlakatdagi 138 milliy psixiatriya jamiyatlari boʻlib, butun dunyo boʻylab 200 000 dan ortiq psixiatrlarni oʻzida jamlaydi. Jamiyatlar 18 ta zona va toʻrtta mintaqaga birlashtirilgan: Amerika, Yevropa, Afrika va Yaqin Sharq, Osiyo va Avstraliya. Jamiyatlar vakillari Jahon Psixiatriya Assotsiatsiyasi Bosh Assambleyasini, tashkilotning boshqaruv organini tashkil qiladi. Assotsiatsiyaning alohida aʼzolari ham bor va boshqa birlashmalarga (masalan, psixiatriyaning maʼlum bir mavzusi bilan shugʻullanadiganlar) aʼzo boʻlish qoidalari mavjud. 72 ta ilmiy boʻlim mavjud.

Nashrlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uyushmaning rasmiy nashri Jahon Psixiatriyasi . [11] Jahon psixiatriyasi va assotsiatsiyaning rasmiy kitoblari Wiley-Blackwell tomonidan nashr etilgan. [12] WPA shuningdek, oʻz veb-saytida har chorakda bir axborot byulletenini oʻzi nashr etadi. [13]

Bir nechta WPA ilmiy boʻlimlari oʻzlarining rasmiy jurnallari va axborot byulletenlariga ega:

Jurnallar [14]
Activitas Nervosa Superior (Psixiatrik elektrofiziologiya boʻlimi) [15]
Ayollar ruhiy salomatligi arxivi (Ayollar ruhiy salomatligi boʻlimi) [12] [16]
Psixiatriya tarixi (Psixiatriya boʻlimi tarixi)
Idee in Psichiatria (Ekologiya, psixiatriya va ruhiy salomatlik boʻlimi)
Xalqaro ruhiy salomatlik jurnali (psixiatrik reabilitatsiya boʻlimi)
Affektiv kasalliklar jurnali (affektiv buzilishlar boʻlimi)
Intellektual nogironlik tadqiqotlari jurnali (Intellektual nogironlik boʻlimi psixiatriyasi)
Ruhiy salomatlik siyosati va iqtisodiyoti jurnali (ruhiy salomatlik iqtisodiyoti boʻlimi)
Shaxsiyat va ruhiy salomatlik (shaxsning buzilishi boʻlimi)
Umumiy amaliyotda psixiatriya (Qishloq ruhiy salomatlik boʻlimi)
Psixopatologiya (Tasniflash, diagnostik baholash va nomenklatura bo‘limi; Klinik psixopatologiya bo‘limi)
Revista de Psicotrauma (Ofiyatli psixiatriya boʻlimi)
Revue Francophone du Stress et du Trauma (Ofiyatli psixiatriya boʻlimi)
Transmadaniy psixiatriya (Transmadaniy psixiatriya boʻlimi)
Axborot byulletenlari
Sanʼat va psixiatriya boʻlimi (Ifoda psixopatologiyasi boʻlimi) [14] [17]
Bolalar va oʻsmirlar psixiatriyasi [18]
Erta martaba psixiatrlari [19]
Psixika va ruh (Din, maʼnaviyat va psixiatriya boʻlimi) [20]
Qiynoqlar va taʼqiblarning psixologik oqibatlari [14] bo‘limi
Psixoterapiya boʻlimi [14]
World Healer (Transkultural Psixiatriya boʻlimi) [14] [21]

Faoliyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uyushma psixiatrlar uchun kasbiy axloq kodeksini yaratishga yordam berdi. [22][23] Uyushma, shuningdek, Xitoyning Falun Gongga boʻlgan munosabati bilan bogʻliq ayblovlarni ham koʻrib chiqdi. [24]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 „History of the World Psychiatric Association“. World Psychiatric Association. 2016-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  2. ↑ 2,0 2,1 „World Psychiatric Association Chronology“. World Psychiatric Association. 2015-yil 19-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-oktyabr.
  3. ↑ Vera Rich, Soviet psychiatry: pre-emptive resignation?, Nature (February 17, 1983).
  4. ↑ Allan Wynn, The Soviet Union and the World Psychiatric Association, The Lancet (February 19, 1983).
  5. ↑ Masha Hamilton, Soviets Win Praise From Amnesty International, Los Angeles Times (April 2, 1989).
  6. ↑ Paul Anastasi, Soviets Conditionally Readmitted To World Psychiatric Association, New York Times (October 18, 1989).
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 „The Executive Committee“. World Psychiatric Association. 2019-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 27-dekabr.
  8. ↑ Ruiz. „Greetings from Pedro Ruiz, new WPA President“. World Psychiatric Association (2011-yil noyabr). 2017-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 11-oktyabr.
  9. ↑ „General Assembly 2014“. World Psychiatric Association. 2019-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  10. ↑ „17th WPA World Congress of Psychiatry "Psychiatry of the 21st Century: Context, Controversies and Commitment"“. World Psychiatric Association. 2018-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  11. ↑ „Archive of "World Psychiatry"“. PubMed Central. National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine. Qaraldi: 2009-yil 18-iyun.
  12. ↑ 12,0 12,1 „Latest Publications“. World Psychiatric Association. 2019-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  13. ↑ „WPA News: Past Issues“. World Psychiatric Association. 2019-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 „Journals & Volumes Produced by WPA Sections“. World Psychiatric Association. 2017-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  15. ↑ „ANS: The Journal for Neurocognitive Research“. Activitas Nervosa Superior. 2019-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  16. ↑ „Archives of women's mental health“. NLM Catalog. National Center for Biotechnology Information, U.S. National Library of Medicine. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  17. ↑ „Art & Psychiatry“. World Psychiatric Association. 2016-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  18. ↑ „Child & Adolescent Psychiatry“. World Psychiatric Association (2016). 2016-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-sentyabr.
  19. ↑ „Early Career Psychiatrists“. World Psychiatric Association (2016). 2016-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-sentyabr.
  20. ↑ „Newsletter“. World Psychiatric Association: Section on Religion, Spirituality and Psychiatry (2016-yil avgust).
  21. ↑ „World Healer“. World Psychiatric Association - Transcultural Psychiatry Section. Qaraldi: 2016-yil 26-dekabr.
  22. ↑ „About the World Psychiatric Association“. World Psychiatric Association. 2012-yil 2-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 24-dekabr.
  23. ↑ „Madrid Declaration on Ethical Standards for Psychiatric Practice“. World Psychiatric Association (2011-yil 21-sentyabr). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-sentyabr.
  24. ↑ „Secretary General's summary of the proceedings and conclusions of the 2002 extraordinary and ordinary general assemblies“. World Psychiatric Association (2002-yil 26-avgust). 2016-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 11-sentyabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Jahon_psixiatriya_assotsiatsiyasi&oldid=3761559" dan olindi