Gorkiy avtomobil zavodi
Fayl:GAZ 2015 logo.png | |
Turi | Sho'ba korxona |
---|---|
Tarmogʻi |
Avtomobilsozlik Mudofaa sanoati |
Egasi | GAZ Group |
Qachon asos solingan | 1-yanvar 1932 |
Asoschi(lari) | Supreme Soviet of the National Economy va Ford motor |
Rahbariyat | Vadim Sorokin (president & CEO of GAZ Group) |
Mahsulot(lar)i | Avtomobillar, avtomobil qismlari |
Aylanma daromadi | 85 230 156 000[1] |
Operatsion foydasi | 6 764 990 000[1] |
Boyligi | 59 793 742 000[1] |
Sof foydasi | 92 454 000[1] |
Vebsayti | Gaz website |
GAZ yoki Gorkovsky avtomobilny zavod - Nijniy Novgorodda joylashgan rus avtomobil ishlab chiqaruvchisi, ilgari Gorkiy (Gorkiy) nomi bilan mashhur (1932–1990). Bu GAZ Group Holdingning asosiy sho''ba korxonasi bo'lib, u o'zi Basic Element sanoat guruhining bir qismidir. "Rossiya mashinalari" OAJ GAZ OAJning nazorat paketi egasi hisoblanadi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Erta tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1929-yil may oyida Sovet Ittifoqi Amerikaning Ford Motor Company bilan shartnoma imzoladi[2]. Uning shartlariga ko'ra, Sovet Ittifoqi 13 million dollarlik avtomobillar va ehtiyot qismlarni sotib olishga rozi bo'ldi, Ford esa Nijniy Novgorodda integratsiyalashgan avtomobil ishlab chiqaruvchi zavodni qurish uchun 1938-yilgacha texnik yordam berishga rozi bo'ldi. Zavod 1932-yil 1 yanvarda tashkil etilgan va ishlab chiqarish boshlangan. O'sha paytda zavod Nijniy Novgorod avtomobil zavodi, qisqa NAZ (Nizhegorodskiy avtomobil zavodi), to'liq nomi V. M. Molotov nomidagi Nijniy Novgorod avtomobil zavodi (Nizhegorodskiy avtomobil zavodi imeni V. M. Molot) nomi bilanVyacheslav Molotovdan keyin Sovet vaziri tanilgan[3]. 1932-yilda zavod o'zining birinchi avtomobillarini - GAZ-AA (dastlab NAZ-AA nomi bilan tanilgan, chunki ular Nijniy Novgorod Gorkiy bo'lgunga qadar ishlab chiqarilgan) yuk mashinasi va GAZ-A yengil avtomobillarini (Nijniy Novgorod Gorkiyga aylanganidan keyin ishlab chiqarilgan) ishlab chiqardi. Avtomobillar mos ravishda Ford Model AA va Ford Model A asosida ishlab chiqarilgan.
1933-yilda zavod nomi Gorkovskiy avtomobil zavodi yoki GAZga o'zgartirildi, shahar Maksim Gorkiy nomi bilan atalgan.
GAZ-A o'rniga 1936-yildan 1942-yilgacha ishlab chiqarilgan zamonaviyroq GAZ-M1 (asosan Ford Model B ning to'rt silindrli versiyasiga asoslangan) keldi. M harfi Molotovets ("Molotov shuhrati") degan ma'noni anglatadi. avtomobilning M'ka (Emka) laqabining kelib chiqishi edi[2].
Urush paytida GAZ Chevrolet G7107 va G7117 (vida bilan G7107) ni Lend lizing asosida AQShdan jo'natilgan qismlardan yig'di.
Urushdan keyingi davr
[tahrir | manbasini tahrirlash]O'sha paytda GAZ muhandislari harbiy harakatlar tugaganidan keyin ishlab chiqarishga kirish uchun butunlay yangi avtomobil modelini ishlab chiqish ustida ishladilar. GAZ-M20 Pobeda (G'alaba) deb nomlanuvchi, soddalashtirilgan, tezkor uslubga ega, arzon narxdagi bu sedan 1946-yilda ishlab chiqarilgan va GAZ tomonidan 1958-yilgacha ishlab chiqarilgan. Bu elektr oyna tozalagichlari bo'lgan (mexanik yoki vakuumli mashinalar o'rniga) birinchi sovet avtomobili edi[4].
So'nggi o'zgarishlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]I2019-yil aprelida GAZ Rossiya hukumatidan AQShning Oleg Deripaska va uning aktivlariga nisbatan sanksiyalari kompaniyani defolt xavfi ostida qolayotganini aytib, 468 million dollar miqdorida yordam so‘radi[5]. 2019-yil 4-iyul kuni GAZ ishchilari AQShning Moskvadagi elchixonasi oldida AQSh sanksiyalariga qarshi norozilik bildirishdi, chunki ular kompaniyaning bankrotligiga olib keladi deb da'vo qilgan choralarga qarshi[6][7].
2021-yil noyabr oyida "GAZ Group" o'zining "Silovye agregati" bo'linmasi 2,5-yildan keyin vodorod dvigatellarini ommaviy ishlab chiqarishga tayyor bo'lishini e'lon qildi[8].
Shuningdek qarang:
[tahrir | manbasini tahrirlash]- List of GAZ vehicles
- Sovet va Rossiya yengil avtomobillari (20 asr)
- Rossiya yengil avtomobillari (21 asr)
- Automobile model numbering system in the Soviet Union and Russia
- History of Ford Motor Company
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 (unspecified title)
- ↑ 2,0 2,1 Odin, L.C. World in Motion 1939 - The whole of the year's automobile production. Belvedere Publishing, 2015. ASIN: B00ZLN91ZG.
- ↑ Zur Geschichte der Zusammenarbeit zwischen Ford und Russland bzw. der Sowjetunion der Jahre 1909 bis 1935 (russian)
- ↑ Thompson, p. 52
- ↑ Times, The Moscow. „Sanctions-hit GAZ Wants Government Bail-Out – Kommersant“ (en). The Moscow Times (2019-yil 18-aprel). Qaraldi: 2019-yil 5-iyun.
- ↑ Foy, Henry. „Subscribe to read“ (en-GB). Financial Times (2019-yil 4-iyul). Qaraldi: 2019-yil 27-iyul.
- ↑ Times, The Moscow „Russian Workers Rap Against Sanctions, Protest at U.S. Envoy's Residence“ (en). The Moscow Times (2019-yil 5-iyul). Qaraldi: 2019-yil 27-iyul.
- ↑ „Группа ГАЗ может запустить массовое производство водородных двигателей через 2,5 года“ (ru). ТАСС (2021-yil 24-noyabr).
Tashqi manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vikiomborda Gorkiy avtomobil zavodi haqida turkum mavjud |
Vikiomborda Gorkiy avtomobil zavodi haqida turkum mavjud |
- Official site of the plant
- GAZ official website (English)
- GAZ official website (ruscha)
- GAZ automotive history (Wayback Machine saytida 2022-09-28 sanasida arxivlangan) (ruscha and English)
- Use dmy dates from December 2017
- Shirkatlar
- GAZ
- Vehicle manufacturing companies established in 1932
- Russian brands
- Truck manufacturers of Russia
- Car manufacturers of Russia
- Truck manufacturers of the Soviet Union
- Defence companies of the Soviet Union
- Soviet Union–United States relations
- Car brands
- Luxury motor vehicle manufacturers
- Manufacturing companies based in Nizhniy Novgorod
- Russian entities subject to the U.S. Department of the Treasury sanctions