Gorkiy avtomobil zavodi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Gorky Automobile Plant
(GAZ)
Fayl:GAZ 2015 logo.png
Turi Sho'ba korxona
Tarmogʻi Avtomobilsozlik
Mudofaa sanoati
Egasi GAZ Group
Qachon asos solingan 1-yanvar 1932
Asoschi(lari) Supreme Soviet of the National Economy va Ford motor
Rahbariyat Vadim Sorokin (president & CEO of GAZ Group)
Mahsulot(lar)i Avtomobillar, avtomobil qismlari
Aylanma daromadi 85 230 156 000[1]
Operatsion foydasi 6 764 990 000[1]
Boyligi 59 793 742 000[1]
Sof foydasi 92 454 000[1]
Vebsayti Gaz website

GAZ yoki Gorkovsky avtomobilny zavod - Nijniy Novgorodda joylashgan rus avtomobil ishlab chiqaruvchisi, ilgari Gorkiy (Gorkiy) nomi bilan mashhur (1932–1990). Bu GAZ Group Holdingning asosiy sho''ba korxonasi bo'lib, u o'zi Basic Element sanoat guruhining bir qismidir. "Rossiya mashinalari" OAJ GAZ OAJning nazorat paketi egasi hisoblanadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Erta tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1929-yil may oyida Sovet Ittifoqi Amerikaning Ford Motor Company bilan shartnoma imzoladi[2]. Uning shartlariga ko'ra, Sovet Ittifoqi 13 million dollarlik avtomobillar va ehtiyot qismlarni sotib olishga rozi bo'ldi, Ford esa Nijniy Novgorodda integratsiyalashgan avtomobil ishlab chiqaruvchi zavodni qurish uchun 1938-yilgacha texnik yordam berishga rozi bo'ldi. Zavod 1932-yil 1 yanvarda tashkil etilgan va ishlab chiqarish boshlangan. O'sha paytda zavod Nijniy Novgorod avtomobil zavodi, qisqa NAZ (Nizhegorodskiy avtomobil zavodi), to'liq nomi V. M. Molotov nomidagi Nijniy Novgorod avtomobil zavodi (Nizhegorodskiy avtomobil zavodi imeni V. M. Molot) nomi bilanVyacheslav Molotovdan keyin Sovet vaziri tanilgan[3]. 1932-yilda zavod o'zining birinchi avtomobillarini - GAZ-AA (dastlab NAZ-AA nomi bilan tanilgan, chunki ular Nijniy Novgorod Gorkiy bo'lgunga qadar ishlab chiqarilgan) yuk mashinasi va GAZ-A yengil avtomobillarini (Nijniy Novgorod Gorkiyga aylanganidan keyin ishlab chiqarilgan) ishlab chiqardi. Avtomobillar mos ravishda Ford Model AA va Ford Model A asosida ishlab chiqarilgan.

1933-yilda zavod nomi Gorkovskiy avtomobil zavodi yoki GAZga o'zgartirildi, shahar Maksim Gorkiy nomi bilan atalgan.

GAZ-A o'rniga 1936-yildan 1942-yilgacha ishlab chiqarilgan zamonaviyroq GAZ-M1 (asosan Ford Model B ning to'rt silindrli versiyasiga asoslangan) keldi. M harfi Molotovets ("Molotov shuhrati") degan ma'noni anglatadi. avtomobilning M'ka (Emka) laqabining kelib chiqishi edi[2].

Urush paytida GAZ Chevrolet G7107 va G7117 (vida bilan G7107) ni Lend lizing asosida AQShdan jo'natilgan qismlardan yig'di.

Urushdan keyingi davr[tahrir | manbasini tahrirlash]

GAZ-14, 1977–1988-yillarda ishlab chiqarilgan

O'sha paytda GAZ muhandislari harbiy harakatlar tugaganidan keyin ishlab chiqarishga kirish uchun butunlay yangi avtomobil modelini ishlab chiqish ustida ishladilar. GAZ-M20 Pobeda (G'alaba) deb nomlanuvchi, soddalashtirilgan, tezkor uslubga ega, arzon narxdagi bu sedan 1946-yilda ishlab chiqarilgan va GAZ tomonidan 1958-yilgacha ishlab chiqarilgan. Bu elektr oyna tozalagichlari bo'lgan (mexanik yoki vakuumli mashinalar o'rniga) birinchi sovet avtomobili edi[4].

GAZ Volga Siber, 2008-yilda taqdim etilgan
2014-yildan beri ishlab chiqarilgan GAZon Next tekis yuk mashinasi

So'nggi o'zgarishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

I2019-yil aprelida GAZ Rossiya hukumatidan AQShning Oleg Deripaska va uning aktivlariga nisbatan sanksiyalari kompaniyani defolt xavfi ostida qolayotganini aytib, 468 million dollar miqdorida yordam so‘radi[5]. 2019-yil 4-iyul kuni GAZ ishchilari AQShning Moskvadagi elchixonasi oldida AQSh sanksiyalariga qarshi norozilik bildirishdi, chunki ular kompaniyaning bankrotligiga olib keladi deb da'vo qilgan choralarga qarshi[6][7].

2021-yil noyabr oyida "GAZ Group" o'zining "Silovye agregati" bo'linmasi 2,5-yildan keyin vodorod dvigatellarini ommaviy ishlab chiqarishga tayyor bo'lishini e'lon qildi[8].

Shuningdek qarang:[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (unspecified title)
  2. 2,0 2,1 Odin, L.C. World in Motion 1939 - The whole of the year's automobile production. Belvedere Publishing, 2015. ASIN: B00ZLN91ZG.
  3. Zur Geschichte der Zusammenarbeit zwischen Ford und Russland bzw. der Sowjetunion der Jahre 1909 bis 1935 (russian)
  4. Thompson, p. 52
  5. Times, The Moscow. „Sanctions-hit GAZ Wants Government Bail-Out – Kommersant“ (en). The Moscow Times (2019-yil 18-aprel). Qaraldi: 2019-yil 5-iyun.
  6. Foy, Henry. „Subscribe to read“ (en-GB). Financial Times (2019-yil 4-iyul). Qaraldi: 2019-yil 27-iyul.
  7. Times, The Moscow „Russian Workers Rap Against Sanctions, Protest at U.S. Envoy's Residence“ (en). The Moscow Times (2019-yil 5-iyul). Qaraldi: 2019-yil 27-iyul.
  8. „Группа ГАЗ может запустить массовое производство водородных двигателей через 2,5 года“ (ru). ТАСС (2021-yil 24-noyabr).

Tashqi manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]