Glize 536

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Glize 536 (Gliese 536, GJ 536, HD 122303) — Virgo yulduz turkumidagi yagona yulduz. U Quyoshdan 32,71 yorugʻlik yili uzoqlikda joylashgan[1][2].

Kuzatish moslamasisiz qaraganda koʻrinmaydi. Osmonda moʻljal olish mumkin boʻlgan eng yaqin yulduz bu Sunbula (Syrma).

Bu M1 spektral tipidagi qizil mitti yulduz. GJ 536 magnit faolligi Quyoshnikiga oʻxshash, ammo undan qisqaroq — 3-yil (Quyosh uchun — 11-yil)[3].

Glize 536 Quyosh tizimiga eng yaqin yulduzlar roʻyxatiga kiritilgan[4].

Hozirgi vaqtda Xalqaro Astronomiya Ittifoqi (IAU — International Astronomical Union) nisbatan yaqinda kashf etilgan yulduzlarga teleskop yoki rasadxona nomi va seriya raqamidan iborat „navbatchi“ nomlar oʻrniga yangi nomlar berishni faol ravishda amalga oshirmoqda. Chalkashliklarga yoʻl qoʻymaslik uchun 2016-yilda Xalqaro Astronomiya Ittifoqi yulduzlarning nomlarini tizimlashtirish uchun Yulduz nomlari boʻyicha ishchi guruhini (WGSN) tashkil etdi[5][6][7]. Vikipediya sahifalarida bu funktsiyani qisman „Xalqaro astronomiya boʻyicha IAU qoʻllanmasi“ ga kiritilgan va 2015-yilda IAU[8][9] tomonidan yaqinda kashf etilgan yulduzlar va sayyoralarni nomlash uhun tashkil etilgan „NameExoWorlds“ kampaniyasida ishtirok etgan „Nippy“ Astro-klubi[10] (Astro-Club „Nippy“) oʻz zimmasiga olgan.

Sayyora tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil noyabr oyida Kanar orollari Astrofizika instituti (Ispaniya) astronomlari Alexandro Suares Maskarenyo va Rafael Rebolo qizil mitti Glize 536 orbitasida aylanib yurgan super-yer Glize 536 b (GJ 536 b)[11] ni kashf etdilar. Sayyora 5,4 Yer massasiga ega va 8,7 kunda ona yulduz atrofida bir marta aylanadi. Glize 536 b yashashga yaroqli zonadan tashqarida va unda hayot imkonsiz. Astrofiziklarning taʼkidlashicha, tizimda katta ehtimollik bilan, kattaroq orbitalarda 100 kundan bir necha yilgacha boʻlgan davrlarda asosiy yulduz atrofida aylanadigan yana bir nechta kichik massali sayyoralar mavjud[3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Gaia DR2 (англ.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018. — Vol. 1345.
  2. Koen C., Kilkenny D., Wyk F. v., Marang F. UBV(RI)CJHK observations of Hipparcos-selected nearby stars (англ.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. Flower — OUP, 2010. — Vol. 403, Iss. 4. — P. 1949–1968. — ISSN 0035-8711; 1365-2966 — doi:10.1111/J.1365-2966.2009.16182.X
  3. 3,0 3,1 „Nevdaleke ot Solnechnoy sistemi otkrita „superzemlya““. 2016-yil 23-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-may.
  4. Luck R. E. Abundances in the local region. II. F, G, and K dwarfs and subgiants (англ.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — IOP Publishing, American Astronomical Society, University of Chicago Press, AIP, 2016. — Vol. 153, Iss. 1. — P. 21–21. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.3847/1538-3881/153/1/21 — arXiv:1611.02897
  5. IAU Working Group on Star Names (WGSN), International Astronomical Union, qaraldi: 22–may 2016–yil.{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  6. IAU Formally Approves 227 Star Names, International Astronomical Union, qaraldi: 24–noyabr 2016–yil.{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  7. NAMING STARS: List of IAU-approved Star Names as of 24.11.2016, International Astronomical Union, qaraldi: 24–noyabr 2016–yil.{{citation}}: CS1 maint: date format ()
  8. NameExoWorlds: An IAU Worldwide Contest to Name Exoplanets and their Host Stars. IAU.org. 9 July 2014
  9. „Astro-Club "Nippy" in The IAU Directory For World Astronomy“ (oʻlik havola — tarix ). [sayt ishlamaydi]
  10. „NameExoWorlds“ (deadlink). 2016-yil 31-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.
  11. Naydena eщyo odna superzemlya

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

[sayt ishlamaydi]