Giroskopik qurilmalar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Giroskopik asboblardan yoʻnaltirildi)

Giroskopik qurilmalar, giroskopik asboblar —giroskoplar oʻrnatilgan elektr-mexanik qurilmalar; shu qurilmalar oʻrnatilgan obyektning vaziyatini ifodalaydigan parametrlarni aniqlaydi, obyektni barqarorlashtiradi. Texnikada ishlatiladigan G. q. giroskopning turi, sezgir giroskopik elementlar yasashning fizikaviy prinsiplari, kardanli osma turi vazifasi bilan tavsiflanadi.

G. q. obyektning burchak ogʻishlarini aniqlaydigan (turli astatik va pozitsion giroskoplar); obyektning burchak tezliklari va tezlanishlarini aniqlaydigan (differensiyalovchi giroskoplar); kattaliklar boʻyicha integrallarni aniqlaydigan (integrallovchi giroskoplar); obyektni yoki alohida asbob va qurilmalarni barqarorlaydigan, shuningdek, obyektning burchak ogʻishlarini aniqlaydigan (girostabilizatorlar); navigatsiya masalalarini hal qiladigan (girokompaslar, kompaslar) va b. xillarga boʻlinadi. G. q. dengiz flotida, aviatsiyada, raketa va kosmik texnikada, harakatlanuvchi obyekt larning navigatsiya va boshqarish masalalarini hal qilish uchun xalq xoʻjaligida, baʼzi maxsus ishlarni (geodezik, topografik va b.) oʻtkazishda ishlatiladi.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil