Genrix Byollya jamgʻarmasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Genrix Byollya jamgʻarmasi
Turi uyushma
Ishga tushgan sanasi 1996-yil
Joylashuvi Berlin, Germaniya
Birjadagi qimmatli qogʻozlari Mavjud emas
Aylanmasi 71,7 million yevro (2019-yil)
Xodimlar soni 276 kishi (2019-yil)
Vebsayti boell.de (nem.)

Genrix Byollya nomidagi jamgʻarma (nemischa: Heinrich-Böll-Stiftung e. V.) nemis mustaqil nodavlat tashkiloti boʻlib, „Ittifoq 90/Yashillar“ partiyasi (Germaniya) bilan uzviy bogʻlangan. Jamgʻarma fuqarolik jamiyatini rivojlantirish, siyosiy taʼlim, ijtimoiy-siyosiy faollik va mas’uliyat, inson huquqlari, xalqaro muloqot, ekologiya sohalarida loyihalarni amalga oshiradi va qoʻllab-quvvatlaydi. Uning ijodida gender demokratiyasi, migratsiya kabi mavzular alohida va muhim oʻrin tutadi. Bundan tashqari, Fond sanʼat va madaniyat, fan va tadqiqot sohalarini qoʻllab-quvvatlaydi[1].

Jamgʻarma nemis yozuvchisi va adabiyot boʻyicha Nobel mukofoti sovrindori Geynrix Böll (1917—1985) nomi bilan ataladi[2]. Barbara Unmyusix (2002-yildan) va Ellen Ubersher (2017-yildan) tashkilot boshqaruv kengashi aʼzolari hisoblanadi[3]. Shteffen Xaytsman — Fond bosh direktori hisoblanadi[4]. Jamgʻarma mustaqil huquqiy maqomga ega va hozirgi koʻrinishida 1996/1997-yildan beri mavjud boʻlib, uning filiallari Germaniyaning barcha federal shtatlarida va dunyoning koʻplab mamlakatlarida, jumladan, Rossiyada (Moskvada) va Ukrainada (Kiyevda) faoliyat koʻrsatmoqda[5]. (Rossiyadagi faoliyati 2022-yil aprel-may oylarida hokimiyat qarori bilan tugatilgan).

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1986-yil 14-sentabrda Kyolnda Yashillar partiyasining 1983-yilda qabul qilingan qarorini amalga oshirish uchun Genrix Byollya jamgʻarmasi (nemis. Initiative zur Gründung der Heinrich-Böll-Stiftung) taʼsis qoʻmitasi tuzilgan. Xuddi shu davrda Gamburgda Yashillar partiyasiga yoʻnaltirilgan ayollar huquqlarini qoʻllab-quvvatlash boʻyicha maxsus fond (Frauenanstiftung) ham paydo boʻlgan va 1988-yilda Yashil davlat xayriya jamgʻarmalari federatsiyaga Goʻttingenda joylashgan Bosh qarorgohi bilan birlashgan (nemischa: Buntstift-Föderation grünnaher Landesstiftungen und Bildungswerke e. V.)[6].

1996-yilda barcha „Buntstift-Föderation grünnaher Landesstiftungen und Bildungswerke e.v.“ jamiyatlari birlashgan va yangi tashkilot shtab-kvartirasi Berlinda joylashgan „Genrix Byollya fondi“ deb nomlandi[7][8].

Rossiya Federatsiyasida Genrix Byollya jamgʻarmasining filiali 2022-yil 8-aprelda „xalqaro tashkilotlar va xorijiy notijorat nodavlat notijorat tashkilotlarining filiallari va vakolatxonalari reestri“dan chiqarilgan, 2022-yil 23-mayda esa Rossiya Federatsiyasi prokuraturasi jamgʻarmaga Rossiya Federatsiyasida faoliyati istalmagan tashkilot maqomini bergan.

Tuzilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Germaniya Federativ shtatlaridagi vakolatxonalar va xorijiy filiallardan tashqari, Genrix Byollya Fondi quyidagilarni oʻz ichiga oladi:

  • Oliy taʼlim talabalarini targʻib qilish jamiyati (nem.: Studienwerk der Heinrich-Böll-Stiftung) — talabalar va aspirantlarga stipendiyalar beradi.
  • Gunda Verner instituti (nem.: Gunda-Verner-Instituti)
  • Yashil Akademiya (nem. Grüne Akademie)
  • „Yashil Kampus“ malaka oshirish akademiyasi (nem.: Green Campus)
  • Yashil arxiv „Grünes Gedächtnis“[5][9].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Bundeszentrale für politische Bildung. „Politische Stiftungen“ (olmoncha). www.bpb.de. 28-fevral 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-fevral 2018-yil.
  2. Stiftung Haus der Geschichte der Bundesrepublik Deutschland. „Gerade auf LeMO gesehen: LeMO Biografie: Heinrich Böll“ (olmoncha). www.hdg.de. 21-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-yanvar 2018-yil.
  3. „Ellen Ueberschär wird Vorsitzende der Böll-Stiftung“ (olmoncha). www.evangelisch.de. 26-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-fevral 2018-yil.
  4. „Heinrich-Böll-Stiftung mit neuem Geschäftsführer“ (olmoncha). Die Stiftung Magazin für Stiftungswesen und Philanthropie. www.die-stiftung.de (11-aprel 2019-yil). Qaraldi: 10-iyun 2019-yil.
  5. 5,0 5,1 Institut für Auslandsbeziehungen e.V. „Heinrich-Böll-Stiftung“ (olmoncha). www.ifa.de. 2018-yil 1-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-fevral 2018-yil.
  6. „1984–1989“ (olmoncha). Bündnis 90 / die Grünen (2009-yil 11-mart). 2018-yil 28-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-may 2022-yil.
  7. „1994–1998“ (olmoncha). Bündnis 90 / die Grünen (2009-yil 11-mart). 2015-yil 12-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-may 2022-yil.
  8. „The History of the Green Foundations“ (inglizcha). Heinrich Böll Foundation. 28-iyun 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-fevral 2018-yil.
  9. „Jahresbericht 2013 der Heinrich-Böll-Stiftung | Heinrich-Böll-Stiftung“ (olmoncha). Heinrich-Böll-Stiftung. Qaraldi: 9-yanvar 2018-yil.

Germaniyaning boshqa siyosiy asoslari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Roza Lyuksemburg jamgʻarmasi (chap)
  • Kurt Lövenshtayl jamgʻarmasi (Germaniya sotsialistik yoshlari — Falcons)
  • Fridrix Ebert fondi (Germaniya Sotsial-demokratik partiyasi)
  • Fridrix Nauman fondi (Erkin demokratik partiya)
  • Konrad Adenauer fondi (Germaniya Xristian-Demokratik Ittifoqi)
  • Xans Zaydel jamgʻarmasi (Xristian ijtimoiy ittifoqi)

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]