Fribourg universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Fribourg universiteti
Asl nomi Université de Fribourg
Universität Freiburg
Xalqaro nomi Fribourg universiteti
Asos solingan 1582/1763,
Talabalari 10,000[1]
Vebsayti www.unifr.ch

Koordinatalari: 46°48′22.499999999995″N 7°9′6.2600000000407″E / 46.80624999999999858°N 7.151738888888900192°E / 46.80624999999999858; 7.151738888888900192 G O

Fribourg universiteti (fransuzcha: Université de Fribourg; nemischa: Universität Freiburg) Shveytsariyaning Fribourg shahrida joylashgan davlat universiteti[2].

Universitetning tarmoqlariga Fribourg shahrida 1580-yilda, taniqli iyezuit Peter Canisius Saint-Michel kollejiga asos solgan[3]. 1763-yilda Fribourg universitetida yuridik fakulteti tashkil etildi[4]. Fribourg universiteti 1889-yilda Shveytsariyaning Fribourg kantoni parlamentining akti bilan tuzilgan[5][6].

Fribourg universiteti Shveytsariyaning yagona ikki tilli universiteti boʻlib, Shveytsariyaning ikkita milliy tillaridan biri boʻlgan fransuz va nemis tillarida toʻliq oʻquv dasturlarini taklif etadi[7]. Talabalar soni 10 000 ga yaqin, 200 nafarga yaqin professor-oʻqituvchilar va 700 nafarga yaqin boshqa ilmiy oʻqituvchilar va ilmiy xodimlar mavjud[8]. 1939—1942-yillarda qurilgan Misericorde kampusi shveytsariyalik arxitektor Le Corbusier tomonidan ishlab chiqilgan[9].

Universitetda beshta fakultet mavjud: katolik ilohiyot, huquq, tabiiy fanlar, gumanitar fanlar, iqtisod va ijtimoiy fanlar[1][10].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fribourg universiteti, asosiy bino

Universitet 1580-yilda Fribourg hukumatining taklifiga binoan Peter Canisius tomonidan Belze tepaligidagi asos solingan[11]. 1763-yilda Albertiniumda (hozirgi Dominikan qarorgohi) Huquq akademiyasi tashkil etildi.

Kampuslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fribourg universitetining markaziy kampusi yoʻq boʻlib, uning binolari butun shahar boʻylab joylashgan. Asosiy saytlar:[12]

  • Misericorde – Gumanitar fanlar va markaziy boshqaruv (shu jumladan mashhur Senat xonasi)
  • Perolles – fan
  • Perolles 2 – Iqtisodiyot va ijtimoiy fanlar
  • Regina Mundi – Psixologiya
  • BCU centrale – Asosiy kutubxona
  • Per Aeby – Klassik filologiya boʻlimi
  • Bonnesfontaines – Pedagogika
  • Stade Sent-Leonard – Universitet stadioni

Fakultetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fribourg universitetida beshta fakultet mavjud[13]:

  • Gumanitar fanlar fakulteti 4600 ga yaqin talabadan iborat eng yirik fakultetdir. Fakultetda falsafa, tarix fanlari, adabiyot, taʼlim, psixologiya yoki ijtimoiy fanlar mavjud.
  • Huquq fakultetida 1900 ga yaqin talaba tahsil oladi. Dastur milliy va xalqaro huquqni oʻz ichiga oladi; ikkala fan sohalari ikki tilda kuzatilishi mumkin.
  • Ilohiyot fakulteti Shveytsariyaning eng yirik va xalqaro fakulteti boʻlib, Lucerne bilan birga Shveytsariyada katolik ilohiyot fakultetiga ega boʻlgan yagona davlat universitetidir.
  • Taxminan 1400 nafar talaba Menejment, Iqtisodiyot va Ijtimoiy fanlar fakultetining toʻrtta bakalavr dasturidan birida va yettita magistratura dasturlaridan birida tahsil oladi. Fakultet tarkibiga toʻrtta boʻlim kiradi: biznesni boshqarish, iqtisodiyot, informatika, media va aloqa. Bundan tashqari, fakultetga texnologiyada xalqaro menejment instituti (iimt) va Verbandsmanagement instituti (VMI) biriktirilgan.
  • Fan va tibbiyot fakulteti 1896-yilda tashkil etilgan boʻlib, yetti kafedradan iborat: biologiya, kimyo, geofanlar, informatika, matematika, tibbiyot va fizika. Ular 14 ta sohani qamrab oladi: biokimyo, biologiya, kimyo, geografiya, informatika, inson tibbiyoti va stomatologiya (bakalavr), matematika, nevrologiya, farmatsiya, fizika, biotibbiyot fanlari, atrof-muhit fanlari, yer fanlari (geologiya) va sport. Adolphe Merkle instituti (AMI) Fanlar fakultetining fanlararo tadqiqot instituti boʻlib, yumshoq nanomateriallar sohasida fundamental va amaliy yoʻnaltirilgan tadqiqot va oʻqitishga bagʻishlangan.

Taniqli bitiruvchilar va oʻqituvchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yozuvchilar va akademiklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Patrik Aebishcher, École Polytechnique Fédérale de Lozanne sobiq prezidenti
  • Pietro Balestra, shveytsariyalik iqtisodchi, ekonometrikaga ixtisoslashgan
  • Hans Volfgang Brachinger, nemis matematiki va ekonometrigi
  • Meri Daly, feministik ilohiyotchi va partenogenez tarafdori
  • Reiner Eichenberger, Fribourg universiteti davlat moliyasi markazi rahbari
  • Lionel Groulx (1878-1967), Quebécois ruhoniysi va tarixchisi
  • Chantal Martin Soelch, shveytsariyalik klinik psixolog, akademik va muallif.
  • Vincas Mykolaitis, litvalik shoir va yozuvchi
  • Jerom Merfi-OʻKonnor, Quddusdagi Ecole Bibliqueʼning Yangi Ahd professori
  • Hugo Obermaier, tarixdan oldingi va antropolog
  • Kazys Pakštas, geograf, Litva geografiya jamiyati asoschisi
  • Mishel Plancherel, matematik
  • Eleanor Purdi (1872–1929), filolog; Fribourg universitetida doktorlik darajasini olgan birinchi ayol
  • Gonzague de Reynold, yozuvchi va akademik, Cités et suisse muallifi
  • Léon Savary, yozuvchi va jurnalist
  • Csaba Szabo, farmakolog
  • Vilgelm Shmidt, avstriyalik tilshunos, antropolog va etnolog
  • Vinfrid Sebald, nemis yozuvchisi
  • Piter Tullen, matematik
  • Piter Trudgill, britaniyalik sotsiolingvist va dialektolog
  • Verner Ulrich, shveytsariyalik ijtimoiy olim va amaliy faylasuf, " tanqidiy tizimli fikrlash " (CST) asoschilaridan biri.
  • Eliseo Veron, sotsiolog
  • Luc E. Weber, Jeneva universiteti faxriy rektori
  • Jan Zermatten, akademik va BMTning Bola huquqlari boʻyicha komissiyasi raisi
  • Moris Zermatten, yozuvchi, Shiller xalqaro mukofoti laureati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 University of Fribourg (UNIFR). http://www.studyinginswitzerland.ch/unifr/university-description?id=4. Qaraldi: 2014-03-19. Fribourg universiteti]] Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "UNIFR" defined multiple times with different content
  2. Fribourg University Law Faculty. Archived from the original on 2016-03-15. https://web.archive.org/web/20160315194729/http://www.llm-guide.com/university/776/fribourg-university-law-faculty. Qaraldi: 2023-09-15. Fribourg universiteti]]
  3. Saint Peter Canisius - The Windmill of Wisdom. Archived from the original on 2017-12-24. https://web.archive.org/web/20171224211114/http://www.dailycatholic.org/apr27doc.htm. Qaraldi: 2023-09-15. Fribourg universiteti]]
  4. University of Fribourg. http://www.newadvent.org/cathen/06302a.htm. 
  5. University of Fribourg - Universities Handbook. http://www.universitieshandbook.com/directory/canton-fribourg/university-of-fribourg. 
  6. Université de Fribourg. https://www.fr.ch/safu/fr/pub/universite_fribourg.htm. 
  7. "Université de Fribourg". Fr.mastersportal.eu. http://fr.mastersportal.eu/universities/815/universitat-freiburg-universite-de-fribourg.html. 
  8. "University of Fribourg". Globaled.gmu.edu. http://globaled.gmu.edu/programs/semester/switzerland.html. 
  9. University of Fribourg - Universities Handbook. http://www.universitieshandbook.com/directory/canton-fribourg/university-of-fribourg. 
  10. Université de Fribourg. https://www.fr.ch/safu/fr/pub/universite_fribourg.htm. 
  11. University of Fribourg - Universities Handbook. http://www.universitieshandbook.com/directory/canton-fribourg/university-of-fribourg. 
  12. University of Fribourg Ranking and address. 10 April 2012. http://www.universityreview.org/university-of-fribourg-ranking-and-address/. 
  13. „Faculties“. University of Fribourg. Qaraldi: 2018-yil 18-iyun.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]