Foydalanuvchi munozarasi:Hayoti1

ODDIY VA MURAKKAB LIPIDLAR

Lipidlar Oddiy lipidlar nima? Oddiy lipidlar yog 'kislotalari va glitserin yoki spirtlarning esterlari. Murakkab lipidlardan farqli oʻlaroq, ular boshqa moddalarni tashimaydi.

Yogʻlar yoki yogʻlar yogʻ kislotalarining glitserin bilan efirlari, mumlar esa yogʻ kislotalarining spirtlar bilan efirlari. Ular qutbsiz birikmalarning geterogen guruhidir. Ular faqat xloroform va benzol kabi qutbsiz organik erituvchilarda eriydi. Yogʻlar tabiatda keng tarqalgan boʻlib, hozirgi vaqtda ularning 600 dan ortiq turlari aniqlangan. Yogʻlar kimyoviy jihatdan individual moddalar boʻlmay, ularning tarkibida koʻp atomli spirt — glitserinning yogʻ kislotalar bilan hosil qilgan murakkab efirlari mavjuddir.

Murakkab lipidlar nima? Murakkab lipidlar — yog 'kislotalari, spirtlar va fosfatlar, azotli asoslar, oqsillar, uglevodlar va boshqalar. kabi boshqa guruhlardan tashkil topgan boshqa lipidlar guruhi Murakkab lipidlar guruhiga qarab, ular fosfolipidlar, glikolipidlar kabi farqlanadi. , lipoproteinlar, sulfolipidlar, aminolipidlar, lipopolisakkaridlar va boshqalar.

Murakkab lipid fosfolipiddir− Fosfolipidlar tarkibida yog 'kislotalari, spirtlar va fosfor kislotalari mavjud. Glitserofosfolipidlar va fosfopolipidlar fosfolipidlarning ikki turidir. Glikolipidlar tarkibida uglevodlar, lipoproteinlarda esa boshqa molekulalar kabi oqsillar mavjud. LDL va HDL ikki turdagi lipoproteinlar, glikosfingolipidlar esa glikolipidlarning bir turi..Lipidlar tirik organizmlarda mavjud boʻlgan organik molekulalardan biridir. Ular suvda erimaydi, lekin efir, spirt va xloroformda eriydi. Bundan tashqari, lipid molekulasi yog 'kislotalari zanjiri va glitserin molekulasidan iborat . Biroq, bu yog 'kislotalari zanjiridagi uglerod molekulalari oʻrtasida qoʻsh bogʻlanish boʻlishi mumkin yoki boʻlmasligi mumkin. Shunga asoslanib, ikki xil toʻyingan lipidlar va toʻyinmagan lipidlar mavjud. Xuddi shunday, lipidlar oddiy yoki murakkab lipidlar boʻlishi mumkin. Oddiy lipidlar tarkibida glitserin oʻz ichiga olgan yogʻ kislotalari, murakkab yoki murakkab lipidlar esa fosfatlar, azotli asoslar, uglevodlar va oqsillar kabi boshqa guruhlarni oʻz ichiga oladi.Murakkab lipidlar koʻp komponentli boʻlib, ularning tarkibida yogʻ kislotalar va spirtlardan tashqari azot asoslari, fosfat kislota va uglevodlar qoldigʻi uchraydi. Ularga fosfolipidlar, glyukolipidlar, diol- va ornitinolipidlarni (mikroorganizmlarda) kiritish mumkin. .

Oddiy va murakkab lipidlar oʻrtasida qanday oʻxshashliklar bor?

1.Oddiy va murakkab lipidlar ikki turdagi lipidlardir.

2.Ikkala tur ham suvda erimaydi.

3.Bundan tashqari, ularning ikkalasi ham efir, xloroform va spirtlarda eriydi.

4.Ularda yog 'kislotalari ham mavjud.

Oddiy va murakkab lipidlar oʻrtasidagi farq nima?

Oddiy lipidlar va murakkab lipidlar ikki turdagi lipidlardir. Oddiy lipidlar boshqa guruhlarni oʻz ichiga olmaydi, murakkab lipidlar esa azotli asoslar, fosfatlar, uglevodlar, oqsillar va boshqalarni oʻz ichiga oladi. Yogʻlar, moylar va mumlar oddiy lipidlarga, fosfolipidlar, glikolipidlar, lipoproteinlar va lipopolisakkaridlar esa murakkab lipidlarga misol boʻla oladi. Oddiy va murakkab lipidlarning asosiy farqi shundaki, oddiy lipidlar yog 'kislotalarining spirtlar bilan efirlari boʻlib, boshqa molekulalarni tashimaydi, murakkab lipidlar esa yogʻ kislotalari va fosfatlar, spirtlar, azotli asoslar va boshqalar.

Xulosa — Oddiy va murakkab lipidlar

Lipidlar tirik hujayralardagi muhim organik birikmalardir. Ular energiya manbai sifatida ham muhimdir. Bundan tashqari, lipid molekulasi ikkita asosiy komponentga ega: yog 'kislotalari zanjiri va glitserin molekulasi. Faqat shu guruhlardan tashkil topgan lipidlar oddiy lipidlardir. Yogʻlar, moylar va mumlar oddiy lipidlardir. Biroq, baʼzi lipidlar lipid molekulasiga biriktirilgan bir qancha boshqa guruhlarni oʻz ichiga oladi. Ular murakkab lipidlardir. Fosfatlar, azotli asoslar, oqsillar va uglevodlar bu boshqa guruhlarga misoldir. Bundan tashqari, fosfolipidlar, lipoproteinlar, glikolipidlar, lipopolisaxaridlar murakkab lipidlardir. Shunday qilib, bu oddiy va murakkab lipidlar oʻrtasidagi farqning qisqacha mazmuni.

Adabiyotlar-Bioximiya, Toshkent, „Oʻzbekiston“, 1996.

HAKIMJONOV HAYOTJON 20.67