Foydalanuvchi:Jasurbek Saliyev/Cho Men Xi
| Cho Myon Xi (조명희) | |
|---|---|
| Tavalludi |
8 oktabr 1894 Koreya imperiyasi |
| Vafoti |
4 noyabr 1938 SSSR |
| Millati | koreys |
| Sohasi | yozuvchisi, shoir |
Cho Myon Xi (kor. 조명희; 1894.10.8, Pyogamni qishlogʻi,Chungcheongbukdo viloyati, Koreya imperiyasi, — 1938.11.4, SSSR) — koreys yozuvchisi, shoir. Zamonaviy koreys adabiyoti ijodkorlaridan biri va Koreya proletar sanʼati federatsiyasining mafkurachisi.
Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
1894 yilda Koreyada, Pyogamni qishlog'ida, qashshoq zodagon va faylasuf oilasida tug'ilgan. Tokiodagi Sharq institutining falsafa fakultetini tamomlagan.
Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]
1919 yil mart oyida Koreyadagi yaponlarga qarshi qoʻzgʻolon ishtirokchisi.
1925 yilda Koreya proletar yozuvchilari uyushmasini (KAPP) tashkil etishda ishtirok etdi.
Yapon militarizmiga qarshi kurashuvchi sifatida hibsga olish tahdidi ostida 1928 yilda SSSRga hijrat qildi.
Koreya bilan xayrlashish juda og'riqli edi, bu kayfiyatlar "Naktongan" hikoyasida aks ettirilgan. “Yetti yuz li ga cho‘zilgan Naktong daryosi o‘zining shiddatli suvlarini olib yuradi... Daryo bu yerda ming yillar davomida oqib keladi va uning qirg‘oqlarida ming yillar davomida odamlar yashab keladi. Bu daryo bilan ajralish uchun ayanchli qismat bormi. Do'stlaringiz bilan abadiy xayrlashing."
1934 yilda Aleksandr Fadeev taklifi bilan Cho Myon Xi SSSR Yozuvchilar uyushmasi a'zoligiga qabul qilinadi.
1937 yil 17 sentyabrda u NKVD tomonidan anonim maktubga ko'ra hibsga olingan va u erda "josuslik va yaponfillik kayfiyatida" ayblangan.
1938-yil 15-aprelda uchlik qarori bilan sovet xalqi manfaatlariga xiyonat qilish va Yaponiya foydasiga josuslik qilganlikda ayblanib, o‘limga hukm qilindi va 11-mayda otib tashlandi.
1956 yilda u jinoyat tarkibi yo'qligi sababli reabilitatsiya qilindi, bu haqda SSSR Oliy Kengashi Prezidiumi raisi K. E. Voroshilov shoirning bevasini Kremldagi uchrashuvga taklif qilib, shaxsan xabardor qildi. Reabilitatsiya guvohnomasida yozuvchi 1942-yil 20-fevralda flegmonadan vafot etgani ko‘rsatilgan, shundan so‘ng Cho Myon Xining qarindoshlari haqiqatga mos keladigan yangi o‘lim guvohnomasini olishgan.
Ijodiy yo'l[tahrir | manbasini tahrirlash]
Realistik lirik-falsafiy she’r janrining asoschisi. Buning uchun u "Koreys Mayakovskiy" laqabini oldi.
1922 yilda Cho Myon Xi inqilobchi yozuvchilarning "Iskra jamiyati" ("Emgunsa") to'garagini tashkil etdi, 1923 yilda "San'at hayot uchun" adabiy birlashmasiga a'zo bo'ldi.
“Bahor yaylovida” birinchi she’riy to‘plami 1924 yilda Seulda nashr etilgan. Mayakovskiyni koreys tiliga tarjima qilgan. Cho Myon Xining asosiy ijodiy merosi "Par dalasida" va "Koreyani oyoq osti qilish" she'rlaridir (1931).
Proza[tahrir | manbasini tahrirlash]
“Yerga” (1923), “Oʻrtoq” (1926), “Past atmosfera bosimi” (1926), “Naktong daryosi” (1927) qissalari. Butun memuar-avtobiografik sikl xuddi shu davrga tegishli - “Mening hayotim haqida”, “Hikoya-kundalik”, “Tarjimai holdan parchalar” hikoyalari.
1937 yilda Cho Myon Xi Xitoyning shimoli-sharqidagi koreys partizanlari harakatiga bag‘ishlangan “Manchjur partizanlari” romanini yozdi. Biroq, hibsga olingandan so'ng, qo'lyozma abadiy yo'qolgan.