Famar
Famar, ivrit. Tamar (ivritcha: תָּמָר „Palma“), Borliq kitobidagi tavrot qahramoni; Iudaning toʻngʻich oʻgʻli (afsonaviy Iudin qabilasining asoschisi) Irning xotini (ivr. Er; „uygʻoq“)[1][2].
Bibliya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Beva qolganidan keyin u ikkinchi oʻgʻli Onanga turmushga chiqdi va yana beva qoldi. Qaynotasi Iudaning uni kenja oʻgʻliga uylantirish vaʼdasiga aldanib, uni inkognito (fohisha) singari vasvasaga solib, qaynotasining oʻzi bilan qoʻshilishga qaror qildi va undan ikki farzand tugʻdi va kelajakda dalil sifatida undan muhr, kamar va hassa soʻradi.
Iuda homilador beva kelinini zino uchun qatl qilmoqchi boʻlganida, u bu narsalarni taqdim qilgan. Ularning egizak oʻgʻillarining ismlari Fares (ivrit. Perets; „toʻsiqni buzib tashlagan“) va Zara (ivrit. Zerah; „quyosh“)[3].
Bibliyaga tegishli boʻlmagan matnlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aggada[tahrir | manbasini tahrirlash]
Agadada Tamar Nuh paygʻambarning oʻgʻli Simning (Shemning) qizi edi. Qaynotasi Iudaning xonadonida u odobli va kamtar boʻlib, yuzi har doim yopiq edi, shuning uchun Iuda uni yoʻlda uchratganida tanimadi[4]. Tamar Xudodan uni farzandsiz qoldirmaslikni soʻradi va xavfli qadam tashlashga qaror qildi. U Iudaga turmushga chiqmaganligini va butparast emasligini aytdi. Zinoda ayblanib, u qaynotasiga ishora qilmadi, balki bilvosita unga tushuntirmoqchi boʻldi va shuning uchun unga oʻzidan qolgan garovni yubordi. Uning aybsizligi isbotlanganidan keyin Iuda unga uylanadi[5][6][7].
"Solihlar kitobi"[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Solihlar kitobida" aytilishicha, Famar Simning oʻgʻli[8] Elamning qizi edi.
Avlodlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shoh Dovud oʻn birinchi avlodda Famarning avlodi edi[9]. Xristian anʼanalariga koʻra, shoh Dovud orqali Famar Masih — Isoning onasi hisoblanadi. Yahudiylarning urf-odatlarida Mashiax Dovudlarning naslidan boʻlganligi sababli, u ham uning avlodi boʻladi deb hisoblanadi[10].
Xotira[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tamara ayollar ismi uning xotirasiga berilgan deb hisoblanadi[11].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Тамарь // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
- ↑ Эр // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
- ↑ Ир // Библейская энциклопедия архимандрита Никифора. — М., 1891—1892.
- ↑ Sota, 10b; Ber. r., LXXXV, 9
- ↑ Sota, 10b
- ↑ Перец, в Библии // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
- ↑ Зара // Библейская энциклопедия архимандрита Никифора. — М., 1891—1892.
- ↑ Kniga Pravednogo, Glava 45 (Wayback Machine saytida 2019-09-24 sanasida arxivlangan):23, perevodchik ne ukazan, izdanie ne ukazano
- ↑ Комментарии к книге Рут Архивировано 6 октября 2013 года.
- ↑ „Vaeshev“ Kommentariy k tekstu Midrasha o glave Tori.
- ↑ Superanskaya A. V. Sovremenniy slovar lichnix imyon: Sravnenie. Proisxojdenie. Napisanie. — M.: Ayris-press, 2005. — S. 345.