Félix Tshisekedi
Féliks Antoine Tshisekedi Tshilombo[1] (fr ; 1963-yil 13-iyun[2] Kongo Demokratik Respublikasidagi eng qadimgi va eng yirik muxolifat partiyasi bo'lgan Demokratiya va ijtimoiy taraqqiyot uchun ittifoq (UDPS) rahbari[3]. 2019-yil 10-yanvar holatiga koʻra Kongo Demokratik Respublikasi Prezidenti[4]. U Zaire bosh vaziri lavozimida uch marta ishlagan va muxolifatni boshqargan Etyen Tshisekedining oʻgʻli va shu tariqa Kongoning bosh vazir bilan aloqador boʻlgan birinchi davlat rahbaridir.
Yoshlik davrlari va ta'lim olishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tshisekedi 1963-yil 13-iyunda Leopoldvilda, 1990-yillarda Zair Bosh vaziri boʻlib ishlagan Etyen va Marte Tshisekedi oʻgʻli boʻlib tugʻilgan. Uning otasi luba millatiga mansub[5]. Feliks o'smirlik davrida poytaxtda farovon hayot kechirdi. Uning otasi 1980-yillarning boshlarida ommaga mashhur Mobutuga qarshi UDPSni yaratayotganda, Feliks o'zining markaziy qishlog'i Kasaida uy qamog'ida dissident otasiga hamrohlik qilishga majbur bo'ldi. Bu uning o'qishni tugatishiga sabab bo'ldi. 1985-yilda Mobutu unga onasi va akalari bilan Kasaini tark etishga ruxsat berdi. Belgiyaning Bryussel shahrida yashashni davom ettirdi; g'alati ishlarda ishlagan, tungi hayotdan zavqlangan va faol UDPS jangarisiga aylangan[2].
Siyosiy martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]
2008-yil oxirida Tshisekedi UDPS tashqi ishlar bo'yicha milliy kotibi etib saylandi[6]. 2011-yil noyabr oyida u Sharqiy Kasai provinsiyasidagi Mbuji-Mayi shahri vakili sifatida Milliy Assambleyada oʻrin egalladi[6].
2013-yil may oyida u Mustaqil Milliy Saylov Komissiyasi (CENI) bo'yicha ma'ruzachi lavozimidan bosh tortdi va u siyosiy faoliyatini[7] to'xtatib qo'yishni istamasligini aytdi va moddada siyosiy shakllanish a'zolari bo'lganlarni istisno qildi. CENI ning 17[6].
2016-yil oktabr oyida Tshisekedi UDPS bosh kotibining o'rinbosari bo'ldi.[6] U 2017-yil 1-fevralda otasining vafotidan keyin 2018-yilning 31-martida UDPSni boshqarishga saylangan[8]. Xuddi shu kuni u o'z partiyasi tomonidan 2018-yil 30-dekabrda bo'lib o'tgan umumiy saylovlarda UDPS prezidentligiga nomzod etib saylandi[1].
2019-yil 10-yanvar kuni Tshisekedi 2018-yil 30-dekabrda boʻlib oʻtgan saylovda Kongo Demokratik Respublikasi Prezidenti etib saylangani ma’lum boʻldi[4]. U muxolifat lideri Martin Fayulu va o'n sakkiz yildan beri prezident bo'lgan cheklangan muddatga prezident Jozef Kabila tomonidan qo'llab-quvvatlangan Emmanuel Ramazani Shadarini mag'lub etdi. Ikkinchi oʻrinni egallagan Fayulu saylov natijalariga e’tiroz bildirgan va aldaganini da’vo qilgan[9].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 „Félix Tshisekedi investi candidat du parti historique d'opposition UDPS en RDC“ (Fransızca). Voice of America (1-aprel). 8 temmuz 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 mayıs 2018.
- ↑ 2,0 2,1 „RDC : Félix Tshisekedi, au nom du père“ (Fransızca). Jeune Afrique (15 haziran 2017). 3 mayıs 2019da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 mayıs 2018.
- ↑ „Congo Opposition Leaders Mull Unity Candidate for Delayed Vote“. Bloomberg News (25 mayıs 2018). 3 mayıs 2019da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 mayıs 2018.
- ↑ 4,0 4,1 „Opposition named winner in DR Congo poll“ (en-GB). BBC News (10 ocak 2019). 11 haziran 2019da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10 ocak 2019.
- ↑ Zaire: Predicament and Prospects. DIANE Publishing, 1997 — 3 bet. ISBN 0-7881-7042-2.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 „Félix Tshisekedi Premier ministre à la place de Samy Badibanga?“ (Fransızca). Politico.cd (23 aralık 2016). 3 ocak 2019da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 mayıs 2018.
- ↑ « Je ne tiens pas à mettre ma carrière politique entre parenthèses »
- ↑ „Tshisekedi’s son leads DRC’s main opposition party“. The Herald (2 nisan 2018). 26 mayıs 2018da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25 mayıs 2018.
- ↑ „Surprise Winner Of Congolese Election Is An Opposition Leader“. NPR.org. 16 ocak 2019da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10 ocak 2019.