Eski Zamostye shahri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Eski Zamostye shahri (Polsha) (polyakcha: Stare Miasto w Zamościu) ― Zmostye (Zamosc) shahrining eng qadimgi tarixiy tumanidir. Hudud Polshaning Jahon merosi obyekti (1992-yilda qoʻshilgan). YUNESKO maʼlumotlariga koʻra uning qiymati „XVI asr oxirlarida shaharni Uygʻonish davri rejalashtirishning ajoyib namunasi boʻlib, oʻzining asl tartibini va alohida qiziqish uygʻotadigan koʻplab binolarni saqlab, Italiya va Markaziy Yevropa meʼmorchiligi anʼanalarini aralashtirib yuboradi“.

Bu hudud 1994-yil 16-sentabrdan beri Polshaning rasmiy milliy tarixiy yodgorligi (Pomnik historii) hisoblanadi. U Polshaning milliy merosi roʻyxatiga kiritilgan. Oʻrta asrlar shahri 75 gektar va qoʻriqlanadigan hududda 200 gektar maydonga ega.

Zamostyening eski shahar xaritasi

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shaharda quyidagi muzeylar joylashgan: Zamostye muzeyi, Arsenal istehkomlar va qurollar muzeyi, Din muzeyi, Yoʻl va koʻprik qurilishi texnologiyalari muzeyi; Zamostye yahudiylarining „Sinagoga“ markazi, bastion. Koʻrgazmalar ochiq: Zamostye galereyasi, „Town Hall“ fotosuratlari koʻrgazmasi va boshqalar.

Zamostye XVI asr oxirida Italiyaning „ideal shahar“ nazariyasiga muvofiq qayta qurilgan. Yangi shahar qurilishi Xetman Yan Zamoyski tomonidan boshlangan va meʼmor Bernardo Morando loyihasi boʻyicha amalga oshirilgan[1]. Shahar Uygʻonish davrining markaziy Yevropa shahar anʼanalarida mannerizm aralashmasi namunasidir. Shaharda maydonlarni oʻrab turgan galereyalarning arkadalari mavjud.[1]

Yodgorliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Zamostyedagi shahar hokimiyati binosi

Zamostye viloyatida 200 ga yaqin yodgorliklar, jumladan, Zamostye meriyasi, Zamostye sobori, sinagoga, Zamostye akademiyasi va Zamostye saroyi joylashgan[2].

Arxitektor Morando shaharni olti burchakli shaklda loyihalashtirgan[1][3].

Eski shahar Zamostye qal’asi qoldiqlari bilan oʻralgan[3]. Shaharda quyidagi yodgorliklar joylashgan:

  • Zamostye tosh bolalari xotirasi. Akademik koʻchasi, eski Lublin darvozalari yonida;
  • Ioann Pavel II haykali;
  • Yan Zamoyskiy haykali;
  • Shoh Dovud Zabur haykali;
  • „Katin 1940“ yodgorlik xochi.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 UNESCO World Heritage Centre (2013-06-27).
  2. Dawid Lasocinski; Tomasz Duda; Malgorzata Duda (January 2007).
  3. 3,0 3,1 Mark Baker; Kit F. Chung (28 June 2011).