Kontent qismiga oʻtish

Elektr va elektron muhandislari tashkiloti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Elektr va elektronika muhandislari tashkiloti(IEEE)

Elektr va elektronika muhandislari tashkiloti(IEEE) [lower-alpha 1] – bu elektronika muhandisligi, elektrotexnika va boshqa tegishli fanlar boʻyicha Amerika 501(c)(3) professional uyushmasi hisoblanadi.

IEEE ning Nyu-York shahrida korporativ ofisi va Nyu-Jersi shtatining Piskataway shahrida operatsion markazi mavjud. IEEE 1963-yilda Amerika elektrotexnika muhandislari instituti va radio muhandislari institutining birlashuvi sifatida tashkil etilgan. [1]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

IEEEning asosi hisoblangan Amerika elektrotexnika muhandislari institutida 1884-yilda tashkil etadi. 1912-yilda raqobatchi radiotexniklar instituti tashkil topdi. [2] AIEE dastlab kattaroq boʻlsa-da, IRE koʻproq talabalarni jalb qildi va 1950-yillarning oʻrtalarida kattaroq boʻldi. [3] AIEE va IRE 1963-yilda birlashtirildi.

IEEE shtab-kvartirasi Nyu-York shahrida joylashgan, ammo biznesning aksariyati 1975-yilda ochilgan Piskataway (Nyu-Jersi) shahridagi IEEE Operations Center [4] da amalga oshiriladi.

IEEE ning Avstraliya boʻlimi 1972-1985 yillarda mavjud boʻlib, keyin u shtat va hududiy boʻlimlarga boʻlingan. [5]

2021-yil holatiga koʻra IEEE da 160 ta davlatdan 400 000 dan ortiq foydalanuvchilari bor.[6]

Nashrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

IEEE elektrotexnika, elektronika va kompyuter injiniringi sohalarida jahon adabiyotining 30% dan ortigʻini ishlab chiqarishini daʼvo qiladi, taxminan 200 ga yaqin ekspertlar tomonidan koʻrib chiqilgan jurnal [7] va jurnallarni nashr etadi. IEEE har yili 1200 dan ortiq konferentsiya materiallarini nashr etadi.

Ushbu jurnallarda nashr etilgan kontent, shuningdek, IEEE homiyligidagi bir necha yuz yillik konferentsiyalar tarkibi obunaga asoslangan kirish va individual nashr uchun IEEE <i id="mwQQ">Xplore</i> [8] platformasi orqali mavjud boʻlgan IEEE Elektron kutubxonasida (IEL) [9] mavjud. xaridlar. [10]

Jurnallar va konferentsiya materiallaridan tashqari, IEEE standartlashtirish qoʻmitalari tomonidan ishlab chiqarilgan oʻquv qoʻllanmalari va standartlarini ham nashr etadi. Tashkilot, shuningdek, oʻzining IEEE qogʻoz formatiga ega. [11]

Texnik jamiyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

IEEEda 39 ta texnik jamiyat mavjud boʻlib, ularning har biri maʼlum bilim sohasiga yoʻnaltirilgan. Ular maxsus nashrlar, konferentsiyalar, biznes tarmoqlari va boshqa xizmatlarni taqdim etadi. [12]

  • Aerokosmik va elektron tizimlar jamiyati
  • Antennalar va tarqalish jamiyati
  • Radioeshittirish texnologiyalari jamiyati
  • Sxema va tizimlar jamiyati
  • Aloqa jamiyati
  • Elektron qadoqlash jamiyati
  • Hisoblash razvedkasi jamiyati
  • Kompyuter jamiyati
  • Isteʼmol texnologiyalari jamiyati
  • Boshqaruv tizimlari jamiyati
  • Dielektriklar va elektr izolyatsiyasi jamiyati
  • Taʼlim jamiyati
  • Elektromagnit moslik jamiyati
  • Elektron qurilmalar jamiyati
  • Tibbiyot va biologiya jamiyatida muhandislik
  • Geologiya va masofadan zondlash jamiyati
  • Sanoat elektronika jamiyati
  • Sanoat ilovalari jamiyati
  • Axborot nazariyasi jamiyati
  • Asboblar va oʻlchovlar jamiyati
  • Intellektual transport tizimlari jamiyati
  • Magnitlar jamiyati
  • Mikrotoʻlqinlar nazariyasi va texnologiyasi jamiyati
  • Yadro va plazma fanlari jamiyati
  • Okean muhandislik jamiyati
  • Fotonika jamiyati
  • Quvvat elektronikasi jamiyati
  • Quvvat va energiya jamiyati
  • Mahsulot xavfsizligi muhandislik jamiyati
  • Professional aloqa jamiyati
  • Ishonchlilik jamiyati
  • Robototexnika va avtomatlashtirish jamiyati
  • Signalni qayta ishlash jamiyati
  • Texnologiyaning ijtimoiy oqibatlari boʻyicha jamiyat
  • Qattiq holatdagi sxemalar jamiyati
  • Tizimlar, inson va kibernetika jamiyati
  • Texnologiya va muhandislik boshqaruvi jamiyati
  • Ultrasonika, ferroelektrik va chastotalarni nazorat qilish jamiyati
  • Avtomobil texnologiyalari jamiyati

Boshqa organlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

IEEE global tarix tarmogʻi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2008-yil sentabr oyida IEEE Tarix qoʻmitasi IEEE Global Tarix tarmogʻiga asos soldi, [13] [14] [15] endi u muhandislik va texnologiya tarixi Wiki ga yoʻnaltiriladi. [16] [13]

IEEE fondi[tahrir | manbasini tahrirlash]

IEEE Jamgʻarmasi 1973-yilda tashkil etilgan [17] xayriya jamgʻarmasi boʻlib, texnologiya taʼlimi, innovatsiyalar va mukammallikni qoʻllab-quvvatlash va ragʻbatlantirish uchun moʻljallangan. [18] Jamgʻarma direktorlar kengashi aʼzolari IEEE ning faol aʼzolari boʻlishlari talab qilinadi va ularning uchdan bir qismi IEEE Direktorlar kengashining amaldagi yoki sobiq aʼzolari boʻlishi kerak.

Dastlab, IEEE Jamgʻarmasining roli IEEE mukofotlari dasturi uchun xayriyalarni qabul qilish va boshqarish edi, ammo xayriyalar bu maqsad uchun zarur boʻlganidan tashqari oshdi va koʻlami kengaytirildi. Cheklanmagan mablagʻlarni soʻrash va boshqarishdan tashqari, jamgʻarma IEEEning alohida taʼlim, gumanitar, tarixiy saqlash va tengdoshlarni tan olish dasturlarini qoʻllab-quvvatlovchi donorlar tomonidan ajratilgan mablagʻlarni ham boshqaradi. [18] 2014 yil oxiriga kelib, jamgʻarmaning umumiy aktivlari deyarli 45 million dollarni tashkil etdi, ular cheklanmagan va donorlar tomonidan ajratilgan mablagʻlar oʻrtasida teng taqsimlangan. [19]

Bahslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Huawei taqiqi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yilning may oyida IEEE Huawei xodimlariga AQSh hukumatining Huaweiga qarshi sanksiyalarining „jiddiy huquqiy oqibatlari“ tufayli hujjatlarni muharrir sifatida koʻrib chiqish yoki hujjatlar bilan ishlashni chekladi. [20] Huawei xodimlari oʻzining standartlarni belgilash organi aʼzolari sifatida oʻz ovoz berish huquqlaridan foydalanishda davom etishlari, standartlarni ishlab chiqish yigʻilishlarida qatnashishlari, takliflar kiritishlari va yangi standartlar boʻyicha jamoatchilik muhokamalarida fikr bildirishlari mumkin edi. [21] [22] Taqiq ijtimoiy tarmoqlarda xitoylik olimlarning noroziligiga sabab boʻldi. Xitoydagi baʼzi professorlar aʼzoliklarini bekor qilishga qaror qilishdi. [23] [24]

2019-yil 3-iyun kuni IEEE Qoʻshma Shtatlar hukumatidan ruxsat olganidan soʻng Huawei’ning tahrir va ekspert tekshiruvi faoliyatidagi cheklovlarni bekor qildi. [25] [26] [27]

Rossiya-Ukraina mojarosi boʻyicha pozitsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil 26-fevralda IEEE Ukraina boʻlimi raisi Ievgen Pichkalov IEEE aʼzolariga „Rossiyadagi [IEEE] faoliyati va aʼzoligini muzlatish“ga ochiq murojaat qildi va IEEEdan „jamoatchilik reaktsiyasi va Rossiyaning tajovuzkorligini qatʼiyan rad etishni“ soʻradi. va IEEE hududi 8. [28] 2022-yil 17-martda IEEE Rossiya (Sibir) katta aʼzosi Roman Gorbunov bilan savol-javob intervyusi koʻrinishidagi maqola IEEE Spectrum’da "IEEE aʼzolari oʻrtasida koʻplab qarashlar mavjudligini koʻrsatish uchun „Ukrainadagi urush boʻyicha Rossiyaning istiqboli“ sarlavhali maqola chop etildi. " va „Ukrainadagi urush haqidagi xalqaro hisobotlarga zid boʻlgan qarashlar“. [29] 2022-yil 30-mart kuni faol Anna Rorbax IEEEga maqolaga toʻgʻridan-toʻgʻri murojaat qilish maqsadida ochiq xat yozdi va maqolada Rossiyaning 2022-yilda Ukrainaga bostirib kirishi haqidagi „Rossiya tashviqotidagi umumiy rivoyatlar“ qoʻllangani va IEEEni soʻrashi soʻralgan. Spectrum „ular oʻz-oʻzidan notoʻgʻri maʼlumotlar va Rossiya tashviqotini qoʻllab-quvvatlovchi asarni eʼlon qilganliklarini“ tan oladi. [30] Bir necha kundan soʻng tahririyatdan eslatma 6 aprelda [31] qoʻshildi, „nashr qilish vaqtida tegishli kontekstni taqdim etmagani uchun“ uzr soʻradi, garchi muharrirlar asl maqolani qayta koʻrib chiqmaganlar. [32]

Shuningdek qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • IEEE Kompyuter Jamiyatining sertifikatlangan dasturiy taʼminotni ishlab chiqish boʻyicha professional (CSDP) dasturi
  • Elektrotexnika va elektronika lugʻati
  • Muhandislik va texnologiya tarixi Wiki
  • Eta Kappa Nu – IEEE HKN Honor jamiyati
  • IEEE standartlari assotsiatsiyasi
  • Muhandislik va texnologiya instituti (Buyuk Britaniya)
  • Xalqaro elektrotexnika komissiyasi (IEC)
  • IEEE mukofotlari roʻyxati
  • IEEE konferentsiyalari roʻyxati
  • IEEE stipendiyalari roʻyxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „IRE – Institute of Radio Engineers (old name for IEEE)“. AcronymFinder. — „IRE is defined as Institute of Radio Engineers (old name for IEEE) ... Engineers (AIEE) and the Institute of Radio Engineers (IRE) in 1963“. 2019-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  2. Horning, Susan Schmidt. Chasing Sound: Technology, Culture, and the Art of Studio Recording from Edison to the LP (en). JHU Press, 2013-12-15. ISBN 978-1-4214-1023-4. 
  3. „Formation of IEEE by the Merger of AIEE and IRE“. Engineering and Technology History Wiki (2019-yil 17-fevral). 2021-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 1-iyul.
  4. „IEEE Operations Center“ (2019-yil 4-yanvar). 2023-yil 23-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  5. „History of IEEE in Australia“. Engineering and Technology History Wiki (1939-yil 16-avgust). 2021-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 13-oktyabr.
  6. „IEEE At a Glance“. IEEE. 2020-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  7. „About“. IEEE. 2018-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 18-mart.
  8. „IEEE Xplore“. ieeexplore.ieee.org. 2021-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-sentyabr.
  9. „IEEE Xplore Help“. ieeexplore.ieee.org. 2020-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-sentyabr.
  10. „IEEE Xplore Digital Library Subscriptions“. www.ieee.org. 2020-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-sentyabr.
  11. „The IEEE Paper Format“ (2019-yil 13-fevral). 2020-yil 17-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 13-fevral.
  12. „IEEE Societies“. IEEE. 2018-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-oktyabr.
  13. 13,0 13,1 „Main Page“. GHN. 2008-yil 19-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-avgust.
  14. Baal-Schem, J. „GHN — the IEEE Global History Network“,. 2009 IEEE International Conference on Microwaves, Communications, Antennas and Electronics Systems, November 2009 — 1–2 bet. DOI:10.1109/COMCAS.2009.5385936. ISBN 978-1-4244-3985-0. 2022-yil 14-avgustda qaraldi. 
  15. „Oral-History:Frederik Nebeker“ (en). Engineering and Technology History Wiki (2021-yil 26-yanvar). 2022-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-avgust.
  16. „ETHW:About“ (en). Engineering and Technology History Wiki (2021-yil 13-oktyabr). 2022-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 14-avgust.
  17. „IEEE Foundation“. InsidePhilanthropy (2018-yil 24-avgust). — „Established in 1973, the IEEE Foundation is ...“. 2023-yil 29-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  18. 18,0 18,1 „IEEE Foundation – Home Page – IEEE Foundation, Inc“. IEEE.org. 2014-yil 18-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 18-mart.
  19. „IEEE Foundation Overview“. ieee.org. 2006-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  20. Mervis, Jeffrey (2019-05-29). "IEEE, a Major Science Publisher, Bans Huawei Scientists from Reviewing Papers". Science. Archived from the original on 2019-05-30. https://web.archive.org/web/20190530000159/https://www.sciencemag.org/news/2019/05/ieee-major-science-publisher-bans-huawei-scientists-reviewing-papers. Qaraldi: 2019-05-30. Elektr va elektron muhandislari tashkiloti]]
  21. „IEEE 新闻 | IEEE China“. IEEE.org. 2019-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 30-may.
  22. Reichert. „Huawei scientists reportedly banned from reviewing IEEE science papers“. CNET. 2019-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 30-may.
  23. „知名学术组织IEEE排斥华为,北大清华学者当即抗议“ (zh). Guancha.cn. 2019-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 30-may.
  24. „Science publisher IEEE bans Huawei but Says Trade Rules will have 'Minimal Impact' on Members“. TechCrunch (2019-yil 30-may). Qaraldi: 2019-yil 30-may.
  25. „IEEE 新闻“. IEEE.org. 2019-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 3-iyun.
  26. Lee. „IEEE Lifts Ban on Huawei Employees“. Pandaily (2019-yil 3-iyun). 2019-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 3-iyun.
  27. „IEEE Says It May Have Gone about Things the Wrong Huawei, Lifts Ban after US Govt Clearance“. The Register. 2020-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  28. „[URGENT ACTION Call for Support of Ukraine“] (2022-yil 26-fevral). 2023-yil 1-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  29. „A Russian Perspective on the War in Ukraine“ (2022-yil 17-mart). 2023-yil 26-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  30. „Open Letter: IEEE Spectrum editors apparently fell for Russian propaganda“ (2022-yil 30-mart). 2023-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.
  31. „A Note From The Editors“. IEEE Spectrum (2022-yil 6-aprel). 2022-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-sentyabr.
  32. „IEEE Spectrum responds with words but no actions on the issue of furthering Russian propaganda“ (2022-yil 8-aprel). 2023-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-iyun.

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]


Manba xatosi: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found