Dolharubang

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Dolharubang (koreyscha : 돌하루방)- Jeju oroliga xos boʻlgan tosh haykal hisoblanadi. U bazalt oʻymakorligi bilan qilingan va oʻlchami taxminan 130 sm ~ 190 sm. Dolharubangning yuzida tirjayib kulib turgan ogʻiz, koʻz qorachigʻisiz boʻrtib ketgan koʻzlari, katta va keng burun, nozik tabassum va qoʻli qorniga qoʻyilgan. U 1971 yil 25 avgustda 2-sonli mahalliy xalq materiali sifatida belgilangan.

Etimologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dolharubang 20-asr oʻrtalarida yaratilgan soʻz boʻlib, Jeju tilida toshdan yasalgan bobo degan maʼnoni anglatadi. Bu nomga qoʻshimcha ravishda, u Poksumori, Musokmok va Usokmok deb ham atalgan. Tamra tarixi kitobiga koʻra, u Ongjungsok deb nomlangan, lekin hozirgi kunda u ishlatilmaydi.

Koʻrinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dolharubang bazaltni oʻymakorligi bilan qilingan va hajmi Jeju orolining har bir mintaqasida bir oz farq qiladi. Jeju shahrida joylashgan Dolharubanglarning oʻrtacha balandligi 187 sm, Songupda esa 141 sm va Dejongda 134 sm. Eng katta Dolharubangning balandligi 266 sm, eng kichigi esa 103 sm. Dolharubang odatda bongji shaklidagi shlyapa kiyadi, ogʻzi yopiq, jilmayib turadigan ogʻzi, koʻz qorachigʻisiz boʻrtgan koʻzlari, katta va keng musht shaklidagi burni, yengil tabassum va qoʻli qornida turgan shaklda tasvirlangan. Umuman olganda, oyoq va qoʻl kabi, tananing pastki qismi qismi ifoda qilinmasdan, oyoq va oyoqlar ifoda etilmaydi va faqat yuqori qismi keltirilgan.

Xalq madaniy boyligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kvandokjong pavilioni oldidagi Dolharubang

Jeju maxsus oʻzini oʻzi boshqarish provinsiyasining 2-sonli xalq madaniy mulki sifatida belgilangan Dolharubang taxminan 1754 yilda (qirol Yongjo hukmronligining 30 yilligi) qurilgan deb taxmin qilinadi. Dolharubang Jejumok, Jongihyon va Dejonghyon darvozalariga kirishda qurilgan va ular Jangseung bilan bir xil rol oʻynagan deb taxmin qilinadi, masalan, qoʻriqchi xudolar, shamanistik dinlar va ogohlantiruvchi belgilar. Hozirda jumladan Jeju Milliy universiteti, Jeju shahar hokimiyati , Samsongxyol, Kvandokjong, 21 tasi Jeju shahri, 12 tasi Sogvipo shahri Pyoson — myon, Dejong-eupdagi Insongri, Bosongrida 12 ta va shu kabi 45 ta asllDolharubanglar mavjud.

Zamonaviy davrdagi Dolharubang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Agar Pasxa orolining vakili Moai boʻlsa, Jeju orolining vakili Dolharubangdir. Soʻnggi paytlarda Jeju oroli Dolharubang belgilari va turistik mahsulotlarning rivojlanishini tezlashmoqda. Oddiy misol — " Kichik Xarubang Jedol ", Jeju xalqaro sitrus koʻrgazmasining reklama xarakteri. Dolharubangni bolalarga tanish boʻlgan ikki boshli xarakterga aylantirgan „Kichik Harubang Jedoli“ Jeju ijtimoiy iqtisodining jamoatchilik bilan aloqalar elchisi, bolalar uchun Jeju tilini oʻrgatuvchi kitoblar ishlab chiqarish va Xalqaro tsitrus koʻrgazmasining jamoatchilik bilan aloqalar elchisi sifatida faol ishlaydi. Shunday qilib, Dolharubang Jeju orolining asosiy belgisiga aylanadi.

Izoh[tahrir | manbasini tahrirlash]

1. Entsiklopediyasi — Dolharubang

2.Dong-A Ilbo (26.03.2010) maqolasiga qarang „Mo‘g‘uliston tosh haykali-Dolhareubang, neolit ​​davri Liaohe tsivilizatsiyasi kelib chiqishi ehtimoli yuqori.“

Oʻxshashlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Kichkina Harubang Jedol
  • turp
  • Jangseung
  • Seolmundae Halmang
  • radiatsiya minorasi
  • Samsonghyol