Diran

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Diran
Joylashuvi

Pokiston

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BD#/maplink/1
Uzunligi 7266m
Ilk koʻtarilishi 1968-yil 17-avgust Reyner Goshl, Rudolf Pishinger, Gans Shell


Diran ( urdu: دیرنinglizcha: Diran ; Minapin cho'qqisi sifatida ham tanilgan inglizcha: Minapin Peak ) — Pokistonning Gilgit-Baltistonidagi Qoraquramdagi togʻ choʻqqisi, dengiz sathidan 7266 metr balandlikda. Diranning birinchi ko'tarilishini avstriyaliklar Reyner Goshl, Rudolf Pishinger, va Gans Shell 1968 yil 17 avgustda amalga oshirdilar.

Jismoniy va geografik xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Diran togʻi Qoraquram togʻ tizimining gʻarbiy qismida Pokistonning Gilgit-Baltiston maʼmuriy hududida joylashgan. Diran choʻqqisining balandligi dengiz sathidan 7266 metr.

Diran tog'ining asosiy cho'qqisi Rakaposhining shimoli-sharqiy cho'qqisi bo'lib, balandligi 7290 metr bo'lib, g'arbdan taxminan 14 kilometr uzoqlikda joylashgan. Ikki choʻqqi orasidagi eng past nuqta 5941 metr balandlikda joylashgan, shuning uchun Diran choʻqqisining nisbiy balandligi 1325 metr.

Toqqa chiqish tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Diran cho'qqisiga birinchi urinish 1954 yilda shimoli-g'arbiy tomondan Matiasa Rebicha boshchiligidagi nemis-avstriya ekspeditsiyasi tomonidan qayd etilgan. Ekspeditsiya marshruti nisbatan tekislikdagi Minapin muzligi orqali Dironning shimoli-g'arbiy devori etagiga, cho'qqining g'arbidagi egarga chiqish va 1,5 kilometrlik tizma bo'ylab ko'tarilish orqali o'tdi. Biroq, Matias rejalashtirgan ekspeditsiya cho'qqiga chiqa olmadi.

Diranga ko'tarilishga navbatdagi urinish 1958 yilda britaniyalik Xoyl va Uor tomonidan qilingan. Ular egarga chiqishga muvaffaq bo'lishdi, shundan so'ng ular keskin yomonlashgan ob-havodan lol qolib izsiz g'oyib bo'lishdi .

1959 yilda geolog Gansa Yoxena Shnaydera boshchiligidagi nemis ekspeditsiyasi Qorakorumga keldi. Ekspeditsiya asosan ilmiy edi, biroq uning ishtirokchilaridan biri Bardodey va baland tog‘ yukchisi Kobul Diron cho‘qqisiga chiqishga urinib ko‘rdilar, lekin ular vertikal ravishda 300 metrga yeta olmadilar .

1964 yil bahorida avstriyalik Eggert va Frish Diranga chiqishga harakat qilishdi, ammo ko'chki xavfi yuqori bo'lganligi sababli orqaga chekinishga majbur bo'lishdi. Keyingi yili Kioto alpinizm federatsiyasining Yaponiya ekspeditsiyasi ham yomon ob-havo tufayli muvaffaqiyatsizlikka uchragan edi.

Shunday qilib, Diran cho'qqisiga chiqish uchun qilingan dastlabki beshta urinish muvaffaqiyatsiz yakunlandi.

Diranning birinchi muvaffaqiyatli ko'tarilishi 1968 yilda Avstriyaning Qorakoramga ekspeditsiya a'zolari Rayner goshl , Rudolf Pischinger [ va Gans Shell tomonidan qilingan. Shu bilan birga, avstriyalik alpinistlarning dastlabki maqsadi Hindu Raj tog 'tizmasiga ko'tarilish edi, ammo 1968 yilda boshqa ekspeditsiyalar ham ushbu mintaqada ko'tarilishni rejalashtirganligi sababli, ular boshqa cho'qqi Campiri Diorga chiqish uchun ruxsat so'rashdi. Gilgit-Baltistonda. Ularga ruxsat berilmadi, shundan so'ng ular Diranga chiqishga qaror qilishdi va u erda muvaffaqiyat qozonishdi. Ular oldingi ekspeditsiyalar tomonidan Diranga bostirib kirgan marshrutni, egarga va g'arbiy tizmalarga chiqish imkoniyati bilan shimoli-g'arbiy devor bo'ylab harakatlandilar. Ko'tarilish Himoloy uslubida to'rtta lager o'rnatilishi bilan amalga oshirildi. Diran cho'qqini zabt etishga to'g'ridan-to'g'ri 1968 yil 17 avgustda III lagerdan 6200 metr balandlikda amalga oshirildi.

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manba xatosi: <ref> tag with name "D_peakbagger" defined in <references> has group attribute "" which does not appear in prior text.
Manba xatosi: <ref> tag with name "R_peakbagger" defined in <references> has group attribute "" which does not appear in prior text.
Manba xatosi: <ref> tag with name "AAC_1969" defined in <references> has group attribute "" which does not appear in prior text.

Manba xatosi: <ref> tag with name "HJ_1968" defined in <references> has group attribute "" which does not appear in prior text.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • „Diran“ (en). summitpost.org. Qaraldi: 2022-yil 26-aprel.