Devana
Devana (ruscha: Zevana, Dzewana, Dziewonna) — Gʻarbiy slavyan mifologiyasida maʼbuda, hayvonlar va ovning homiysi. Yosh, chiroyli va qoʻrqmas maʼbuda[1] yoki mavsumiy marosimning ayol mifologik qahramoni.
Devana ovchi va ovchi xalqlar tomonidan juda hurmat qilingan. Ular maʼbudaga ibodat qilib, ovda omad tilab, minnatdorchilik sifatida esa oʻljaning bir qismini taqdim qilishgan.
Yan Dlugoshning (XV asrning uchinchi choragi) „Polsha tarixi“ ga koʻra, Dzewana — Rim Dianasiga mos keladigan Polsha panteonining maʼbudasi. A. Bryukner Dlugosh roʻyxatining katta qismi yilnomachining yaratilishi va qadimgi slavyan mifologiyasiga asoslanmaganligini, xususan, maʼbuda Dzevana Rim xudosiga (bu holda, Diana) tenglikni topish istagi bilan yaratilganligini[2] aytgan. Ye. M. Meletinskiy tomonidan tahrirlangan mifologik lugʻatda ham, „Slavyan qadimiy yodgorliklari“ akademik nashrida ham Dewan haqida hech qanday eslatma yoʻq. Biroq, V. V. Ivanov va V. N. Toporov „Koʻp noaniqliklar va fantastikalarga qaramay, Dlugoshning roʻyxati mifologik haqiqatni aks ettiradi“[3] deb ishonishga moyil boʻlib, Dzewana nomi (polyakcha: dziewa) „qiz“, „bokira“ ga oʻxshashligini dalil sifatida koʻrsatadi va u, mifologik qahramon sifatida, mavsumiy marosimda ijro etishini tasdiqlaydi[4].
1824-yilda Dziewonna maʼbuda haqida Daniya shoiri B. S. Ingemann shimoliy slavyanlarning xudolari orasida[5] eslab oʻtgan.
Devana(471143) yirik trans-neptun ob’ekti[6] Devana nomi bilan atalgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Грушко Е. А., Медведев Ю. М.. Русские легенды и предания. М.: Эксмо, 2008 — 87 bet. ISBN 978-5-699-06209-6.
- ↑ Brückner A. Mitologia słowiańska, Kraków, 1918; sm. "Ensiklopediya „Mifi narodov mira“"[sayt ishlamaydi]
- ↑ Ivanov V. V., Toporov V. N. Slavyanskaya mifologiya (Wayback Machine saytida 2014-07-16 sanasida arxivlangan) // Mifi narodov mira: Ensiklopediya. M., 1980. — T. 2. — S. 450—456.
- ↑ Славянская мифология / Иванов В. В., Топоров В. Н. // Мифы народов мира : Энцикл. в 2 т. / гл. ред. С. А. Токарев. — 2-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1988. — Т. 2 : К—Я. — С. 454.
- ↑ Ingeman, B. S. Grundtræk til En Nord-Slavisk og Vendisk Gudelære. Copenhagen 1824, sm. en:Wendish mythology.
- ↑ NEW NAMES OF MINOR PLANETS // The MINOR PLANET CIRCULARS/MINOR PLANETS AND COMETS are published, on behalf of Division F of the International Astronomical Union, usually in batches on or near the date of each full moon, by: Minor Planet Center, Smithsonian Astrophysical Observatory, Cambridge, MA 02138, U.S.A., 2018-09-25
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Грушко Е. А., Медведев Ю. М.. Русские легенды и предания. М.: Эксмо, 2008 — 87 bet. ISBN 978-5-699-06209-6.