Daniil Granin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Daniil Aleksandrovich Granin
Tavalludi 1919-yil 1-yanvar
Volin, Kursk, RSFSR
Vafoti 2017-yil 4-iyul
Sankt-Peterburg, Rossiya
Fuqaroligi Rossiya
Kasbi Injener, askar, yozuvchi

Daniil Aleksandrovich Granin (ruscha: Дании́л Алекса́ндрович Гра́нин; 1919-yil 1-yanvar[lower-alpha 1] - 2017-yil 4-iyul), asl familiyasi German (ruscha: Ге́рман)[2] — sovet va rus yozuvchisi.

Hayot va martabasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Granin yozishni 1930-yillarda Leningrad Politexnika institutida muhandislik fakulteti talabasi boʻlganida boshlagan. Oʻqishni tamomlagandan soʻng Granin energetika laboratoriyasida katta muhandis boʻlib ishlay boshladi va urush boshlanganidan koʻp oʻtmay u ixtiyoriy ravishda askar sifatida jangga kirishdi.[3]

Graninning birinchi keng maqtovga sazovor asarlaridan biri 1949-yilda Zvezda jurnalida chop etilgan aspirantlar haqidagi "Вариант второй" (ikkinchi variant) nomli qisqa hikoyasi edi. Granin muhandislik sohasidagi karerasidan ta'sirida yozilgan “Искатели” (“Izlovchilar”, 1955) romani tufayli adabiy muvaffaqiyatga erishgunga qadar muhandislik fanini oʻrganishni va texnik yozuvchi sifatida ishlashni davom ettirdi. Bu kitob yangi gʻoyalarni boʻgʻishga moyil boʻlgan haddan tashqari byurokratik sovet tuzumi haqida edi.[3] Granin Leningrad Yozuvchilar uyushmasi boshqaruvi aʼzosi boʻlib ishlagan, koʻplab medallar va faxriy unvonlar, jumladan 1978-yilda Adabiyot boʻyicha Davlat mukofoti va 1989-yilda Sotsialistik Mehnat Qahramoni[4] laureati boʻlgan. U postsovet davrida ham yozishni davom ettirdi.[3]

Yozuvchi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buyuk Sovet Ensiklopediyasiga koʻra: "Granin asarlarining asosiy mavzusi - ilmiy va texnologik ijodning romantikasi va she'riyati, kommunistik mafkuraviy kontekstga singib ketgan izlanuvchan, prinsipial, chinakam olimlar va iste'dodsiz odamlar va mansabdor shaxslar oʻrtasidagi kurash. "Izlaganlar" (1954) va "Boʻronga" (1962) asarlarida ijodining ushbu qirralari yaqqol namoyon boʻladi.

1979-yilda u "Блокадная книга" ("Blokada kitobi") asarini nashr etdi. Unda asosan Leningradni qamal qilish davridagi ikki yosh bola, 16 yoshli bola va akademikning hayoti haqida soʻz boradi.[5] Ales Adamovich bilan birgalikda yozilgan kitob 1941—1944-yillardagi qamaldan omon qolganlarning intervyulari, kundaliklari va shaxsiy xotiralariga asoslangan.[6] U 2004-yilda reportaj san'ati uchun Lettre Ulysses mukofotiga nomzod boʻlgan.[7] 2021-yil 8-sentabr kuni Moskva kinoteatrlarida Graninning “Blokada kitobi” asari asosida suratga olingan “Blokada kundaligi” filmi taqdimoti boʻlib oʻtdi.[8]

Uning eng mashhur kitoblaridan biri "Bizon" (1987) boʻlib, u sovet genetiki Nikolay Timofeev-Ressovskiy haqida hikoya qiladi.[5] 1993-yil oktabr oyida u Qirq ikki maktubni imzoladi.[9]

Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rossiyaning 2019-yilgi markasida Granin

Asarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyida Graninning ingliz tiliga tarjima qilingan asarlari roʻyxati keltirilgan:

    • Those Who Seek (1954)[13]
    • Into the Storm (1962, tr. 1965)[13]
    • The House on the Fontanka (1967, tr. 1970)[13]
    • A Book of the Blockade (1979, tr. 1983)[13]
    • The Bison: A Novel about the Scientist Who Defied Stalin (1987, tr. 1990)[13]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Year of birth mistakenly given in some sources as 1918 because of a misprint in a 1964 literary encyclopedia.[1]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Vyacheslav Ogryzko, Russkie pisateli, sovremennaya epokha (Literaturnaya Rossiaya, 2004) ["Во втором томе «Краткой литературной энциклопедии» (М., 1964) дата рождения ошибочно указана 1 января 1918 года."].
  2. Dictionary of Literary Biography on Daniil Granin. 19-fevral 2011-yilda qaraldi. .
  3. 3,0 3,1 3,2 „Encyclopedia of Soviet Writers“. Qaraldi: 31-oktabr 2013-yil.
  4. „Гранин Даниил Александрович“. War Heroes.
  5. 5,0 5,1 Anna Sorokina. „5 must-read novels by Soviet docufiction writer Daniil Granin“. Russia Beyond the Headlines (5-iyul 2017-yil). Qaraldi: 7-iyul 2017-yil. Anna Sorokina (5 July 2017). "5 must-read novels by Soviet docufiction writer Daniil Granin". Russia Beyond the Headlines. Retrieved 7 July 2017.
  6. Daniil Granin, Ales Adamovich. Leningrad Under Siege, Clare Burstall, Pen & Sword Military, 2008. ISBN 978-1-84415-458-6. 
  7. „Second Press Release 2004“. Lettre Ulysses Award for the Art of Reportage (2004). Qaraldi: 19-fevral 2011-yil.
  8. „Фильм Андрея Зайцева "Блокадный дневник" вышел в российский прокат“ (ru). РИА Новости (2021-yil 8-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 13-noyabr.
  9. „Писатели требуют от правительства решительных действий. Izvestia (in Russian). 5-oktabr 1993-yil. Archived from the original on 16-iyul 2011-yil. Retrieved 21-avgust 2011-yil.“ (ru). Izvestia (5-oktabr 1993-yil). 16-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2011-yil.
  10. „Writer Daniil Granin Marks 95th Birthday“. Russkiymir (3-yanvar 2014-yil). Qaraldi: 7-iyul 2017-yil.
  11. „Dmitry Medvedev awarded Daniil Granin the Order of St Andrew the Apostle“. Kremlin (26-yanvar 2009-yil). Qaraldi: 7-iyul 2017-yil.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 „Granin, Daniil Aleksandrovich“. Soviet/Lit.net. Qaraldi: 7-iyul 2017-yil.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 „Daniil Granin“. Goodreads. Qaraldi: 7-iyul 2017-yil.